EYT’liye Şubatta zamlı maaş! Ocak zammı da ilave edilecek! Peki eksik primi olanlar ne yapacak? İşte detaylar...

Milyonlarca EYT'li Ocak ayından sonra maaş almaya başlayacak. Maaşları üç ayrı şekilde hesaplanacak ve Ocak zammı da ilave edilecek. Peki eksik primi olanlar ne yapacak? Kamu işçileri zorunlu emekli olacak mı? Çalışan emekliler nasıl başvuracak? İşte merak edilen tüm cevaplar...

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 01 Ocak 2023 07:01

Sosyal güvenlik sistemine 8 Eylül 1999 öncesinde girmiş ve çalışmaya başlayarak prim ödemiş milyonlarca vatandaş bu tarihte çıkartılan yasa çerçevesinde yaş şartı ile karşılaştı.

Böylece kadınlar 20 yıl 5000 gün, erkekler ise 25 yıl bekleyip 5000 gün prim ile emekli olmayı beklerken erkeklerde 58 kadınlarda ise 56'yı bulan yaş şartı ile karşılaştılar.

Şimdi sayıları 4-5 milyon olduğu belirtilen EYT'lilerle ilgili karar verildi ve ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi olmak üzere tüm EYT'liler bir yaş şartı olmadan emeklilik hakkına kavuştular.

Düzenleme Ocak ayı ile birlikte TBMM gündemine gelecek ve EYT'lilerin başvuruları da yasanın çıkmasıyla başlayacak.

Ocak ayında yapılacak başvuru sonrasında ilk maaşlar da 1 Şubat'tan itibaren hesaplanacak.

MAAŞ NASIL HESAPLANIR?
EYT'lilerin yani 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların maaşları üç ayrı hesaplama ile belirleniyor.

Öncelikle 1999 öncesindeki gün ve kazançlar dikkate alınarak aylık bağlama oranı ile çarpılıyor.

Burada çıkan rakam bu güne güncelleniyor. Daha sonra 1999 ile 2008 arasındaki dönem için de yine aylık bağlama oranı ve yeni güncelleme katsayıları kullanılıyor.

Burada büyüme oranı devreye giriyor. 2008 sonrası için ise yine farklı bir aylık bağlama oranı ve büyüme hızının yüzde 30'u alınırken bir önceki yılın enflasyon oranı da maaş hesaplamasında ve güncellemede kullanılıyor.

Böylece bu üç hesap toplanarak emekli maaşı oluşturuluyor. EYT'lilerin maaşları da bu üç ayrı hesap ile belirlenecek. Maaşı belirleyen en önemli parametre prime esas kazanç oluyor.

Çalışırken SGK'ya bildirilen brüt maaşlar ne kadar yüksek olursa emekli maaşı da o kadar yüksek oluyor.

Sürekli asgari ücretten çalışmış birisinin emekli maaşı da düşük olarak hesaplanıyor.

OCAK ZAMMI İŞLETİLİR Mİ?
Her yıl emekliler için Ocak ve Temmuz aylarında enflasyon artışı yapılıyor. Bu yeni emeklilere de uygulanıyor.

Böylece Ocak ayında müracaat edecek EYT'li açısından hesaplama yapılırken Ocak artışı dikkate alınacak.

REFAH PAYI EKLENECEK
Bu arada EYT'lileri de kapsayacak emekli maaş artışlarında bu yıl refah payının da eklenmesi bekleniyor.

Ayrıca emeklilerin 3500 TL olan taban maaşının da 5 bin liranın üzerine çıkacağı konuşuluyor.

Bütün bu artışlar EYT'lilerin alacakları yeni maaşları da olumlu olarak etkileyecek.

SİZ SORDUNUZ TAKVİM CEVAPLADI
■ EYT için emeklilik başvurusu yapılabilir mi?
Yasa yürürlüğe girmeden yapılacak taleplere SGK tarafından aylık bağlama işlemi yapılması yasal olarak mümkün değil.

Yasa yürürlüğe girdiğinde aylık bağlama işlemleri en kısa sürede sonuçlandırılacak. Başvurular e-Devlet üzerinden alınacak.

■ 18 yaş öncesi sigorta geçerli mi?
18 yaşından önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları primleri prim ödeme gün sayılarının hesabına dâhil ediliyor.

■ Çalışan emekliler nasıl başvuracak?
Çalışan emekliler yasa çıktıktan sonra işyerlerinden çıkış belgesi aldıktan sonra emeklilik başvurusu yapabilecek.

Emeklilik işlemlerinden sonra tekrar çalışmaya başlamak isteyenler başlayacak. İşten çıkış belgesi alan EYT'liler için kıdem tazminatı hesaplanarak banka hesaplarına yatırılacak.

■ Kamu işçileri zorunlu emekli olacak mı?
Yasada 2018 yılında taşerondan kadroya geçen EYT'lileri korumaya yönelik düzenleme yapılacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da, "Taşerondan kadroya alınanlardan hemen emekli olmayı tercih etmeyecekler için ayrı bir geçiş düzenlemesi hazırlıyoruz" açıklamasıyla bu konudaki endişeleri giderdi. EYT kapsamında emeklilik süresi dolan işçiler zorunlu emekli edilemeyecek.

■ Hangi statüden emeklilik işlemi yapılacak?
Hizmet dökümünde son 7 yıllık (2520 gün) çalışmaya bakılacak.