EYT listesine ekleniyor! Bağkur 7200 gün, 2000 sonrası kademeli yaş indirimi, 3600 kısmi emeklilik, staj kıstası! EYT'de PRİM FARKI KALKIYOR! 2925 Tarım, esnaf...

EYT yasası ile milyonlarca kişiye emeklilik hakkı verildi. Ancak yasayı küçük zaman dilimiyle kaçıranlar da bulunuyor. Gündemde bunun için yeni emeklilik reformları konuşuluyor. Böylece 9 Eylül 1999 sonrası sigortalılar için emeklilik şartlarında değişiklikler bekleniyor. İşte yeni sistemin şifreleri haberimizde...

takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 25 Nisan 2023 09:37 Güncelleme Tarihi: 25 Nisan 2023 09:38

Emeklilik sisteminde yapılacak köklü değişiklikler yolda. Öncelikle Bağkur ve SSK arasındaki prim günleri eşitlenecek. Ardından 1999'dan sonra sigortalı olacaklar için de kademeli emeklilik kapısı açılacak. Öte yandan 3600'den kısmi emekli olma şartında yaşın esnetilmesi gündeme geldi. Konu hakkında önemli açıklamalarda bulunan Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, "2000 ya da 2001 yılında işe girmiş vatandaşlar için bir yıl şartı getirilebilir ya da prim kriteri getirilebilir. İşte bunlara bakılarak yaş şartı esnetilebilir." ifadelerine yer verdi. Peki, yeni sistem ne zaman gelecek? Bağkur primleri düşecek mi? İşte detaylar...

Toplumdaki tüm kesimleri yakından ilgilendiren seçim beyannamesinde emeklilik sistemi için de sinyaller vardı.

BAĞ-KUR ve SSK arasındaki prim günleri eşitlenecek 1999'dan sonra sigortalı olanlar için de kademeli emeklilik kapısı açılacak.

EYT düzenlemesi ile milyonlarca kişi emekli oldu. İlk maaşlarla birlikte bayram ikramiyeleri de hesaplarına yatırıldı. EYT'den faydalanamayanlar ve ev hanımları için de yeni bir düzenleme yapılacak. Başkan Erdoğan, bakanlara bizzat talimat verdi.

İşte Faruk Erdem'in konu hakkında öne çıkan sözleri:

"Benim bu konuda bir yazım oldu, gündeme geldi. Ben bu yazıyı AK Parti seçim beyannamesi açıklandıktan sonra kaleme aldım. Beyannamede özellikle dezavantajlı kesimlere, ev kadınlarına, engellilere, yaşlılara, çocuklara ve gençlere yönelik vaatler zinciri de vardı. Bunlardan biri de ev kadınlarının isteği bağlı sigortada prim desteği ve para desteğiydi.

Buradan yola çıkarak kadınların çocuk sayısına göre daha erken emekli olmasını sağlayacak esnek yaş şartının geleceği de vardı orada.

Yaş şartının esnetilmesi ya da bir kademe getirilmesi aslında emeklilik sisteminin yenilenmesi anlamına geliyor.

Önümüzdeki dönemde bir emeklilik reformu gelecek gibi görünüyor. Ben fikrimi beyanname üzerinde yazdım.

Neticede EYT'lilerin sorunu çözüldü, birçok vatandaşımız bayramdan önce maaşlarını aldı. Burada EYT'yi kaçıranlardan bahsediyoruz.

Şu anda işe girmiş genç arkadaşlar açısından bakıldığı zaman kademe devam ediyor ve emeklilik yaşı 65'e kadar çıkıyor. EYT'yi kaçıranlar için bir kriter getirilebilir. Bu; belli bir süre çalışmış olmak ya da belli bir süre prim ödemiş olmak gerekir.

Mesela EYT'de erkekler için 25 yıl bekleme süresi var. Burada sigorta 25 yıllın geçmesi lazım.

Kadınlar için bekleme süresi 20 yıl. Bağ-Kur'da böyle bir durum söz konusu. 2000 ya da 2001 yılında işe girmiş vatandaşlar için bir yıl şartı getirilebilir ya da prim kriteri getirilebilir. İşte bunlara bakılarak ya şartı esnetilebilir.

Ben yaş şartının tamamen kalkacağını düşünmüyorum. Burada bir kademeli indirim söz onuşu olabilir.

BAĞ-KUR ve SSK arasındaki farkın giderilmesi söz konusu bunu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin de dile getirdi. Burada 9 bin gün çalışma var, öte yandan 5 bin küsür ile EYT'den emekli olmak var.

Yani EYT'li olup BAĞ-KUR'u olanlar 9 bini günü tamamlama zorunda. Burada kriter 2008 sonrası için konuluyor. İşte bunun gibi değişiklikler reform şeklinde yapılırsa emeklilik sistemimizi biraz daha anlaşılır daha uygulanabilir hale gelir."

KADEMELİ FORMÜL
EYT yasası ile milyonlarca çalışan yaş şartı olmadan emekli olurken, bu düzenlemeyi küçük zaman dilimiyle kaçıranlar da var.

Örneğin; 9 Eylül 1999'da sigortalı olmuş birisi bir gün önce sigortalı olan bir EYT'liye göre 17 yıl daha geç emekli oluyor.

Bu noktada 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olanlar için de bir kademeli yaş indirimi söz konusu olabilecek.

YAŞ-PRİM-YIL KRİTERİ
Burada hem prim hem de yıl kriteri devreye girebilecek.

Yapılacak bir reform çalışması sonrasında emeklilik sistemi yeniden ele alınmış olacak.

Bu durumda bugün uygulanan şartlarda da değişiklikler söz konusu olabilecek.

Yeni şartlara bakıldığında yaş belirlenirken prim ve yıl kriterleri söz konusu olacak.

Burada 9 Eylül 1999 sonrasında 7000 ve 2008 sonrasında 7200 gün olan primleri tamamlamak ayrıca erkekler için 25, kadınlar için ise 20 yıllık sigortalılık süresine de bakılabilecek.

Sistem çalışmalar tamamlandığında netleşecek.

ONLAR DA EYT'DEN YARARLANACAK

Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın yazısına göre, kamoyunda EYT ile ilgili yaygın bir yanlış anlama var. 3600 prim gün ile EYT'den emekli olunup, olunmayacağı merak konusu.

Nitekim okuyuculardan, bu konuda çokça soru alıyorum. 'SGK genelge yayınlamış, 3600 prim günle kısmi emekliler de EYT'den yararlanıyormuş' şeklinde yanlış bir bilgi dolaşıyor.

Doğru, SGK genelge yayınladı ve genelgeye göre 3600 prim gün ile EYT'den emekli olunabiliyor ama bu haktan yararlanacak kesim farklı. Anlatayım...

Önceki yazılarımda da belirttim, bir kere daha hatırlatayım. İlk sigortalı olduğu tarih 8 Eylül 1999 öncesi olanlar EYT'den yararlanacak. SSK'lı kadın çalışanların 20, erkeklerin 25 çalışma yılını doldurmaları ve her iki kesimin de ilk sigortalı olduğu tarihe göre 5000 ila 5975 prim gününü tamamlamaları gerekiyor.

Bağ-Kur'lu kadınlar 7.200, erkekler 9.000 prim günü doldurmaları halinde; kadın memurlar 7200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9000 prim günü tamamladıklarında EYT'den emekli olabilecek. EYT'nin şartları bunlar. Bu şartları yerine getirenler yaşa bakmadan emekli olabilecek.

TARIM İŞÇİLERİ

Bunların dışında EYT'den yararlanacak bir kesim daha var. Onlar da, tarım işçileri. İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri (2925 sayılı kanuna tabi), 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirmeleri şartıyla EYT'den emekli olabilecekler.

1984 tarihinde yapılan bir düzenlemeyle tarım işinde çalışanlara kendi istekleriyle sosyal sigorta kapsamına girme imkânı verilmişti. Tarım işinde çalışanlara, 15 yıllık sigortalılık süresi, 3600 prim gün sayısını doldurduklarında; kademeli yaşa göre emekli olma hakkı tanındı.

Yaş şartı da kadınlarda 40 ila 54, erkeklerde 44 ila 58 olarak belirlendi.

Sosyal güvenlik reformu ile 2008 yılında tarım SSK uygulaması son buldu.

Ancak 2008 tarihinden önce tarım sigortası olanların geçen süre içinde herhangi bir çıkış yapmamaları halinde 3600 prim gün, 15 yıllık sigorta süresi ve kademeli yaş şartıyla emeklilik hakları devam etti.

KADIN ÇALIŞANLAR

İşte, EYT düzenlemesiyle bu kişilere de emeklilik hakkı tanındı. Buna göre 8 Eylül 1999 öncesi tarım sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık sürelerini ve 3600 prim gün sayısını doldurmaları halinde yaş şartı aranmadan, EYT'den yararlanıp emekli olabilecek.

Daha açık bir anlatımla, 8 Eylül 1999 öncesi tarım sigortalısı olan kadın çalışan- ki, tarım sigortası daha çok tarımda çalışan kadınların yaptırdığı bir sigortaydı- 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü doldursa bile 54 yaşında emekliliğe hak kazanıyordu.

EYT'den yaş şartı kalktığı için emekli olabilecekler.

TESK'ten esnaf ve "staj mağdurları" için EYT'de yeni düzenleme talebi

AA'da yer alan habere göre, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeden, esnaf ve sanatkar ile "staj mağdurlarının" da faydalanmasının sağlanmasını istedi.

Palandöken, yaptığı yazılı açıklamada, esnaf ve sanatkarların düzenlemeden faydalanamamanın burukluğunu yaşadığını belirtti.

Prim gün sayısının eşitlenerek norm birliği sağlanmasını talep eden Palandöken, "Esnaf 9 bin prim gününde emekli olurken SSK'lının 7 bin 200 günde emekli olması Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırıdır. Mağduriyetin ortadan kalkması için esnafımız da SSK'lılar gibi 7 bin 200 prim günü ile emekli olabilmeli. EYT düzenlemesi esnafımızın bu sorununu gidermediği gibi geriye dönük borçlanma hakkı verilmediği için mağduriyetleri artırdı. Oysa esnafa sağlanacak geriye dönük borçlanma hakkı ile devlete önemli bir gelir kaynağı sağlanır. En kısa zamanda EYT düzenlemesine ek bir madde ilave edilerek esnaf ve sanatkarımız ile staj mağdurlarının da EYT'den faydalanmasının önü açılmalı." ifadelerini kullandı.