Borsa İstanbul yılın zirve seviyesine tırmandı. Borsadaki şirketlerin piyasa değeri 191 milyar dolara çıktı. 7 Ayda şirketlerin piyasa değeri dolar bazında yüzde 44 arttı. Borsadaki yükselişte emeklilik şirketlerinin alımlarının etkili olduğu görülüyor. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), geçtiğimiz mayıs ayında aldığı kararla emeklilik sistemi altındaki standart ve likit fonların içeriklerini yeniden düzenledi. Buna göre standart fonların portföylerinin en az yüzde 10'u hisse senetlerine, para piyasası fonlarının da en az yüzde 25'i devlet tahvillerine ayrıldı.
Yapılan bu değişiklikle fonların portföylerindeki hisse oranı artarken aynı zamanda borsayı da destekleyen bir gelişmeye olanak tanıdı. Veriler de bu durumu destekliyor. Emeklilik fonlarındaki hisse oranları 23 Mayıs'ta yüzde 8,84 seviyesinde bulunurken haziran ayında yüzde 10 seviyesine yükseldi ve sonrasında da kademeli olarak yükseliş devam etti. 13 Aralık itibariyle emeklilik fonlarındaki hisse senedi oranı yüzde 12,26 seviyesinde bulunuyor.
Yatırım fonlarının portföyleri yakından izlendiğinde hisse senedi oranlarının arttığı gözlenmekte. 23 Mayıs tarihinde toplam portföy büyüklüğü 63 milyar 269 milyon TL iken bunun yüzde 2,88'i hisse senetlerinden oluşuyordu. Yatırım fonlarının 13 Aralık 2019 itibariyle portföy değeri 88 milyar 246 milyon TL'ye ulaşırken hisse senedi oranı da yüzde 4,04'e yükseldi. Şimdilerde portföylerinin yüzde 12,26'sı hisse senedinden oluşan emeklilik fonlarındaki hisse senedi oranının yüzde 15'e kadar çıkma imkânı var. Bu da yabancı katılımı olmasa dahi yerli kurumsal yatırımcılarla borsada hala çıkış marjının varlığını gösteriyor. Yatırım fonlarının da hisse senedi oranlarını artırmaya devam etmeleri borsadaki yükselişi canlı kılabilir.
Yabancıların borsadaki payı yüzde 60,42'ye geriledi. Yabancıların borsadaki payı ağırlıklı olarak Beymen hisselerinin takas saklamasındaki aracı kurum değişikliğinden kaynaklandı. Beymen Perakende ve Tekstil Yatırımları Anonim Şirketi'nin ortaklık yapısında bir değişim olmamasına rağmen hisselerin İş Yatırım saklamasından Alternatifbank'ın saklamasına geçmesi yabancı oranının azalmasına yol açtığı yönünde bir izlenim veriyor. Aracı kurumların takas verilerine göre Beymen Yatırımları'na hissedar olan yabancı ortağa ait hisseler 27 Kasım'da İş Yatırım Menkul Değerlerin saklamasında bulunurken 28 Kasım günü Alternatif Yatırım Menkul değerlerin saklamasına geçtiği görülüyor.
Gelişmelere baktığımızda Beymen Yatırımları'nda gerçekleşen takas saklamadaki değişiklik yabancı paylarını hareketlendirdi. Gerçek durum ise şirketin hissedar yapısında herhangi bir değişim olmadığı yönünde. Yabancıların borsadaki payı son 14 yılda hiç yüzde 61'in altına kaymamıştı. Ancak Beymen Yatırımları'ndaki aracı kurum değişikliğinin de etkisiyle şimdilerde borsadaki yabancı oranı yüzde 60,42 seviyesinde görünüyor.
