takvim.com.tr
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, ekimde doğrudan yatırımlar kaynaklı 204 milyon dolar çıkış olurken, portföy yatırımlarında 587 milyon dolarlık net giriş gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Ekim 2024'te cari işlemler hesabı 1 milyar 880 milyon dolar fazla verdi.
Bakan Şimşek'in sosyal medya paylaşımı (X hesabı)
BAKAN ŞİMŞEK HEDEFİ AÇIKLADI
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından, ekim ayı ödemeler dengesi verilerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Bakan Şimşek'in paylaştığı tablo (Sosyal medya hesabı)
Ekimde yıllık cari açığın Mayıs 2023'e göre yaklaşık 48 milyar dolar azalarak 7,7 milyar dolara gerilediğini vurgulayan Şimşek, şunları kaydetti:
"Cari açığın milli gelire oranının 2024 yılında yüzde 1'in altında kalmasını bekliyoruz. Sağlanan bu iyileşmeyi kalıcı hale getirmek için yerli ve yenilenebilir enerji kapasitemizi ve katma değerli üretimimizi artırmaya yönelik politikalarımızı uygulamaya devam edeceğiz."
Takvim Foto Arşiv
Buna göre, ekimde doğrudan yatırımlar kaynaklı 204 milyon dolar çıkış olurken, portföy yatırımlarında 587 milyon dolarlık net giriş oldu.
Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 642 milyon dolarlık net satış ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 978 milyon dolarlık net alış yaptığı görüldü.
Takvim Foto Arşiv
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak; bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 1 milyar 807 milyon dolar, 1 milyar 658 milyon dolar ve 1 milyar 622 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.
Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 97 milyon dolar net azalış kaydetti.
Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 295 milyon dolar net azalış ve Türk lirası cinsinden 1 milyar 403 milyon dolar net artış olmak üzere toplam 1 milyar 108 milyon dolar net artış oldu.
Takvim Foto Arşiv
Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 3 milyar 877 milyon dolar, 45 milyon dolar ve 312 milyon dolar net kullanım gerçekleşti.
Resmi rezervlerde bu ay 4 milyar 861 milyon dolar net artış kaydetti.
Ödemeler dengesine ilişkin yıllık veriler şöyle:
| 2024 Ekim | 2024 Ocak-Ekim | ||
| A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | 1.880 | -3.295 |
| 1. | İhracat | 23.388 | 212.301 |
| 2. | İthalat | 26.930 | 257.078 |
| Mal Dengesi | -3.542 | -44.777 | |
| 3. | Hizmet Gelirleri | 10.824 | 97.060 |
| 4. | Hizmet Giderleri | 4.374 | 43.065 |
| Mal ve Hizmet Dengesi | 2.908 | 9.218 | |
| 5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 1.121 | 11.045 |
| 6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 2.169 | 23.617 |
| Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | 1.860 | -3.354 | |
| 7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 20 | 59 |
| B. | SERMAYE HESABI | -7 | -118 |
| C. | FİNANS HESABI | -3.172 | -18.868 |
| 8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 974 | 5.201 |
| 9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 770 | 8.459 |
| 10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | 4.863 | 21.474 |
| 11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | 5.450 | 33.492 |
| 11.1. | Hisse Senetleri | -642 | -2.623 |
| 11.2. | Borç Senetleri | 6.092 | 36.115 |
| 12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 2.390 | 19.147 |
| 12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 |
| 12.2. | Genel Hükümet | -4 | 15 |
| 12.3. | Bankalar | -202 | 11.850 |
| 12.4. | Diğer Sektörler | 2.596 | 7.282 |
| 13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 5.179 | 22.739 |
| 13.1. | Merkez Bankası | -726 | -9.233 |
| 13.2. | Genel Hükümet | 45 | 190 |
| 13.3. | Bankalar | 5.245 | 29.761 |
| 13.4. | Diğer Sektörler | 615 | 2.021 |
| Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | 5.045 | 15.455 | |
| D. | NET HATA VE NOKSAN | -184 | -14.732 |
| GENEL DENGE | -4.861 | -723 | |
| E. | REZERV VARLIKLAR | 4.861 | 723 |
| 14. | Resmi Rezervler | 4.861 | 723 |
| 15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 |
5 YIL SONRA BİR İLK
Cari denge haziran, temmuz, ağustos ve eylül aylarında da fazla vermişti. Cari dengede 5 yıl sonra ilk kez üst üste beş ay fazla görüldü. Cari denge 2019 yılında mayıs-kasım döneminde dört ay üst üste fazla vermişti.
Takvim Foto Arşiv
Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada şöyle denildi:
"Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 3.542 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 6.450 milyon ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 5.116 milyon ABD doları olmuştur.
Birincil gelir dengesi ve ikincil gelir dengesi kalemleri sırasıyla 1.048 milyon ABD doları net çıkış ve 20 milyon ABD doları net giriş kaydetmiştir.
FİNANS HESABI
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net çıkışlar 204 milyon ABD doları olarak kaydedilmiştir.
Portföy yatırımları 587 milyon ABD doları tutarında net giriş kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 642 milyon ABD doları net satış ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 978 milyon ABD doları net alış yaptığı görülmektedir.
Takvim Foto Arşiv
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak; bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 1.807 milyon ABD doları, 1.658 milyon ABD doları ve 1.622 milyon ABD doları net borçlanma gerçekleştirmiştir.
Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 97 milyon ABD doları net azalış kaydetmiştir.
Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 295 milyon ABD doları net azalış ve Türk lirası cinsinden 1.403 milyon ABD doları net artış olmak üzere toplam 1.108 milyon ABD doları net artış kaydetmiştir.
Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 3.877 milyon ABD doları, 45 milyon ABD doları ve 312 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir.
Resmi rezervlerde bu ay 4.861 milyon ABD doları net artış olmuştur."
BAKAN BOLAT'TAN AÇIKLAMA
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye'nin cari işlemler hesabında son 5 yıldır ilk defa 5 ay üst üste fazla verdiğini, 2024 yılının ilk 10 aylık döneminde cari işlemler açığının 32,8 milyar dolar düşüşle toplamda 3,3 milyar dolara gerilediğini açıkladı.
Bakan Bolat, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada ihracat, üretim, yatırım, istihdam ve sürdürülebilir cari işlemler dengesi kapsamında kararlıkla uyguladıkları ekonomi programının olumlu sonuçlarını verdiğini belirterek, "2024 yılı ekim ayında cari işlemler hesabı 1,9 milyar dolar fazla vermiştir. Cari işlemler hesabı son 5 yıldır ilk kez 5 ay üst üste fazla vermiştir. 2024'ün ilk 10 ayında cari işlemler açığı, 32,8 milyar dolar azalarak 3,3 milyar dolara gerilemiştir. 2023 yılı mayıs ayında 55,6 milyar dolar olarak gerçekleşen yıllıklandırılmış cari işlemler açığı, sonraki aylarda 47,9 milyar dolar azalarak, 2024 Ekim ayı itibariyle 7,7 milyar dolara gerilemiştir. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 7,2 milyar dolar fazla vererek güçlü seyrini korumuştur. Yıllıklandırılmış hizmetler ihracatımız, Ekim 2024 itibariyle 112,5 milyar dolara yükselerek rekorunu yenilemiştir. İhracattaki artış ve ithalattaki düşüş, finansal istikrara ve makroekonomik istikrara katkı sağlarken, ekonomik dengeleri güçlendirmiş, büyümeye olumlu ve net katkı vermiştir. Ayrıca, iş gücü piyasalarında istikrarlı ve dayanıklı görünüme katkı sağlamıştır" dedi.
"DIŞ TİCARET AÇIĞI GERİLEDİ"
2024 yılı Ekim ayında yıllıklandırılmış ihracatın, yıllık bazda yüzde 3'lük artış ile 262,2 milyar dolara yükseldiğini aktaran Bakan Bolat, "Aynı ayda yıllıklandırılmış ithalat ise yüzde 7,4'lük azalışla 340,1 milyar dolara gerilemiştir. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı yüzde 30,9 oranında azalarak 77,9 milyar olurken, ihracatın ithalatı karşılama oranı 7,8 yüzde puan artarak yüzde 77,1 olmuştur. 2023 Mayıs ayında yıllık dış ticaret açığı 122,2 milyar dolar olup, 17 ayda 44,3 milyar dolar azalmıştır. Dış ticaret açığındaki gerilemeye, hizmet ihracatımızdaki artış da eşlik etmektedir. Hizmet gelirleri ekim ayında yıllıklandırılmış bazda 112,5 milyar dolar ile rekorunu yenilemiştir. Hizmet ihracatının içinde yer alan seyahat gelirleri ise 54,1 milyar dolara yükselmiştir. Mal ve hizmet ihracatını artırmaya yönelik destekler ve ithalatı düşürmeye yönelik tedbirlerin uygulamadaki sonuçları ile cari işlemler açığında önemli bir gerileme kaydedilmiştir. Dış ticaret dengesindeki olumlu gelişmeler, ekonomik büyümeyi daha dengeli hale getirirken, iş gücü piyasalarında dayanıklı bir eğilim gözlenmektedir. İstihdam edilenlerin sayısı 2024 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 156 bin kişi artarak 32 milyon 970 bin kişi ile tarihin en yüksek seviyesine ulaşırken, istihdam oranı ise 0,2 puan artarak yüzde 49,9 oldu ve rekor düzeyde kaydedilmiştir. Ticaret Bakanlığı olarak, elde edilen bu performansı daha da ileri taşımak ve ekonomimizin sürdürülebilir büyüme yolundaki başarılarını artırmak için kararlılıkla çalışmaya devam ediyoruz" açıklamasında bulundu.
