EYT’liye maaş formülü: Hangi belgeler işlemleri hızlandıracak? Henüz maaşı bağlanmayan EYT'liler ne yapacak?

Yaklaşık 2 milyon EYT’li emeklilik hakkına kavuştu. Ancak hala işlemleri bitmeyenler bulunuyor. Bunun sebepleri neler? Bu EYT'liler ne yapacak? İşte cevapları...

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 11 Ağustos 2023 Güncelleme 11 Ağustos 2023, 10:22
EYT’liye maaş formülü: Hangi belgeler işlemleri hızlandıracak? Henüz maaşı bağlanmayan EYT’liler ne yapacak?

İÇİNDEKİLER

Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinin yasalaşmasının ardından 3 Mart itibariyle başvuruda bulunan 1 milyon 900 bin vatandaşın emekli aylığı bağlandı. Başvuru sayısı ise 2 milyonu geçti, 650 bin kişi de eksik primini tamamlayarak emekliliğe hak kazandı.

EYT başvurusunda bulunup da emekli aylığı henüz bağlanmayanların e-devlet veya çağrı merkezi üzerinden bunun nedenini sorgulamasında fayda bulunuyor.

Geçmiş yıllardan kalan 1 liralık borç ya da eksik prim günü varsa emekli aylığı bağlanmıyor.

YILSONUNA KADAR 2.5 MİLYONU BULACAK
EYT kapsamında yapılan başvuruların yılsonuna kadar 2.5 milyona, ilerleyen yıllarda koşulları tamamlayacaklarla birlikte 4 milyon 800 bine ulaşması bekleniyor. Emeklilik işlemleri tamamlananlar peşin ödeme, emekli aylığı, bayram ikramiyesi ve promosyon dahil tüm haklarını alıyor.

Mart ayında müracaatta bulunup emekli aylığı en düşük emekli aylığına tamamlananlara farkları yatıyor. Aylıklar ve farklar emeklilik başvurusu yapılırken Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen banka hesaplarına yatırılıyor. Aylık işlemi tamamlanıp banka bildirmeyenler de ikametgâhın olduğu bölgedeki Ziraat Bankası'na giderek kimlik numarası ile aylığını alabiliyor.

SSK'LILAR BAŞI ÇEKİYOR
EYT ile emekliliğe hak kazananların yaklaşık 1 milyon 665 bini SSK'lı, 88 bin 650'si Bağ-Kur, 496 bini de kamu çalışanlarından oluşuyor. Başvuru ve aylık bağlanmada SSK'lılar başı çekiyor. İkinci sırada Bağ- Kur'lular yer alıyor. Emekli Sandığı mensubu memurların EYT'ye ilgisinin düşük olduğu görülüyor.

Bu yıl için emekli EYT'den yararlanma hakkına sahip 2 milyon 250 bin kişi olmasına karşın başvuruda yoğunluk olmadı. Kamuda çoğunluk emekli olmak istemiyor. En düşük memur maaşı 22 bin lira olurken kamu çalışanları emekli olup gelirlerinin düşmesini istemiyor.



FARKLI SİGORTA KOLUNDAKİ HİZMETLER
Sigortası 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayanlar, ilk defa sigortalı çalışmaya başlayanların hangi statüden emekli olacakları ise tüm çalışma yaşamları boyunca en çok çalıştıkları statüye göre belirleniyor. Emekli aylığı bağlanırken prim günü, aylık bağlama, prime esas kazanç tutarına bakılıyor. Son 10 yıl veya son 5 yıllık kazanç tutarı, 2000 öncesi çalışmalar dikkate alınıyor. Çalışırken kazancı yüksek bildirenlerin son on yıl ortalaması, düşük bildirenlerin de 5 yılın ortalaması dikkate alınıyor.



BORÇLANMA PRİMLERİNE DİKKAT!
Doğum, askerlik gibi hizmet borçlanması, borçlanmanın yapıldığı statüdeki günlere ya da çalışılan sigorta koluna eklenecek. Bugün itibariyle SSK'lı çalışanın yaptığı askerlik borçlanması bu sigorta kolu günlerine sayılacak ancak askerliğin yapıldığı dönemin prim gününe eklenecek. Askerlik borçlanmasının son 7 yıl hesabına dâhil edilmesi için askerliğin de aynı dönemde yapılmış olması zorunluluğu bulunuyor.



BAĞ-KUR'LULAR GSS BORCUNU KAPATMALI
GSS borcu bulunması SSK ve Emekli Sandığı kapsamındaki sigortalılara emekli aylığı bağlanmasına engel olmuyor. Ancak Bağ-Kur'luların GSS borcunu ödemesi gerekiyor. Kısmi ve yarı zamanlı çalışanlar için primler tamamlanabilecek. SGK mevzuatına göre 2008'den sonra isteğe bağlı sigorta priminin sigortalılık süresine sayılması için 12 ay yatırılması gerekiyor. Emeklilik dilekçesi de borcun ödendiği tarihte geçerli olacağı için emekli aylığı borcun ödendiği tarihe göre veriliyor.



HESAP 18 YAŞINDAN BAŞLAYACAK
EYT kapsamında sigorta kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl hesabında, emeklilik hesabı 18 yaşından başlayacak. 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için Sosyal Sigortalar Kanunu geçerli olup işe girişin 18 yaş öncesi ya da sonrası olmasına bakılmadan giriş tarihine göre kademeli sisteme tabi bulunuyor. Yine 18 yaş altı çalışmada sigorta başlangıcı olarak kabul edilmenin bir başka istisnası da 1 Nisan 1981 yılı öncesinde işe girilmesi. Bu dönemde çalışmaya başlayanlar yaşları 16, 17'de olsa ilk defa sigortalı olunan tarih kabul ediliyor, bu da emekliliği öne çekiyor.
Hazal ATEŞ

TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN