Yapanın aylığı artıyor! Yüksek maaş almak için bunu mutlaka yapın! Olmazsa İŞKUR'a şikayet edin

SSK, SGK, Bağkur'lu çalışanlar için en önemli kriter emekli olduktan sonra yüksek maaş alabilmektir. Bu anlamda prim gününü dolduran vatandaşlar emekli olmaya hak kazanırken, milyonlarca vatandaş da nasıl yüksek emekli maaşı alabileceğini merak ediyor. Çalışanlar emekli olacakları tarihle birlikte kaç lira maaş alacaklarını da merak ediyor. Bilinenin aksine emekli maaşını son 3.5 yıldaki kazançlarınız değil tüm çalışma hayatınızdaki ücretleriniz belirliyor. İş yaşamına başlayan herkes emeklilik hayali kuruyor. Emeklilik zamanı yaklaşınca da 'ne kadar emekli maaşı alırım' diye araştırmalar başlıyor.

İşte bu ve çalışanların merak ettiği diğer soruların cevabı...

Soru: 1974 doğumluyum. 1987 tarihinden sigorta girişim var, ancak 830 gün pirim yatırılmış. 43 yaşında emekliliğe hak kazandım. Kalan primleri geriye dönük toptan ödeyip emekli olabilir miyim? Meryem T.

Cevap: Normal şartlarda 20 yıl çalışıp, 5150 gün prim ödeyim, 43 yaşında emekli oluyorsunuz. Geriye dönük toplam prim ödeyerek, emekli olma diye bir durum söz konusu değil. Emekli olamadığınız için ya primlerinizi iade alacaksınız ya da sigortalı olarak çalışıp, prim gün sayınızı ve çalışma yılınızı dolduracaksınız.

MADEN ÇALIŞANLARI 50 YAŞINDA EMEKLİ OLUR

Soru: 1.3.1989 doğumluyum. 5.7.2007 tarihinde madene girdim, halen devam ediyorum. Kaç gün primden, kaç yaşında emekli olurum? Recep Y.

Cevap: Maden çalışanlarından, 1999-2008 arasında işe girmiş olanlar sürekli madende çalışmaları halinde tahsis talep tarihinde en az 7000 gün sayısı ile 50 yaşında emekli olabiliyor. Bu şekilde sürekli madenlerde çalışanlarda sigortalılık süresi aranmıyor. Ancak münavebeli çalışılıyorsa 25 yıl çalışıp, 4500 gün süresi ile 50 yaşında emekli olunuyor. Sizin yaşınız 31. Dolayısıyla 50 yaşında emekli olacaksınız.

ÜCRETSİZ İZİN DESTEĞİ UZADI

Soru: Ekim ayında işe başladım. İşletme beni ücretsiz izne çıkartırsa, devletten ücretsiz izin parası alma hakkım var mı? Zeki E.

Cevap: Ücretsiz izin desteği 17 Kasım tarihinden itibaren 2 aylığına daha uzatıldı. Ücretsiz izne çıkartılanlara ödenen nakdi ücret desteği, 2021'nin 17 Ocak ayına kadar sürecek. İşvereniniz ücretsiz izne çıkartırsa, ücretsiz izin desteği alabilirsiniz.

YETİM AYLIĞI ALAMAZSINIZ

Soru: Babam Bağ-Kur emeklisiydi, 1999 senesinde vefat etti. Ben de SSK emeklisi ve bekarım. Babamın maaşını alabilir miyim? Ayfer Y.

Cevap: Babanızdan yetim aylığı alabilmeniz için çalışmıyor ve emekli maaşı almıyor olmanız lazım. Siz de SSK emeklisi olduğunuz için babanızdan maaş alamazsınız.

İŞKUR'A ŞİKÂYET EDEBİLİRSİNİZ

Soru: İş yerim kısa çalışma ödeneğinden faydalanıyor ve günlük iki saat üzerinden prim yatırıyor. Biz her gün 9-16 çalışıyoruz. Bu konuda nasıl bir yol izleyebilirim? Nurcihan S.

Cevap: İşvereniniz, kısa çalışma ödeneğinden yararlanıp sizi de tam mesai ile çalıştırıyorsa kısa çalışma uygulamasını istismar ediyor demektir. Bunun da yaptırımları ağır. Bu durum çalışanı da haklar sunuyor. İŞKUR'a şikâyet etmeniz gerekiyor.

EMEKLİ AYLIĞI İÇİN YÜKSEK PRİM ÖDEMELİSİNİZ

Soru: 1979 doğumluyum, ilk girişim 1996. Toplam 4328 günüm var, emekli maaşını yükseltmek için ne yapabilirim. Primlerimin hepsi asgari ücretten yatırıldı. Melek Ç.

Cevap: İlk işe giriş tarihinize göre 20 yıl çalışıp, 5825 gün prim ödeyip, 52 yaşında emekli olabiliyorsunuz. Emeklilik yaşınıza daha 11 yıl var. Emekli aylığını yükseltmek için yapacağız, yüksek kazanç üzerinden prim ödemenizdir. Örneğin, asgari ücretin 7.5 katı kadar prim ödeyebilirsiniz. O zaman emekli maaşınız da yükselir. Asgari ücret üzerinden ödenmeye devam ederse emekli maaşınız yükselmez.

BORÇLANMA SADECE PRİM GÜNÜNÜZÜ ETKİLER

Soru: 1.1.1970 doğumluyum, işe giriş tarihim 1.12.1980. 3600 prim ödemem var. Bir çocuk ödemesi yaparsam ne zaman emekli olabilirim? Şükran S.

Cevap: Kadın çalışanlarda yaştan dolayı 15 yıl çalışıp, 3600 gün prim ödeyip, 50 yaşında emekli olunabiliyor. Sizin durumunuzda prim gün sayınız ve yaşınız tutuyor ancak çalışma yılınız 5 yıl eksik. Eksik yılınızı tamamlamanız lazım. Doğum borçlanması sadece prim gün sayınızı etkiler, sizin ise prim gün sayınız yeterli.

Benden 5250 gün istenirken, 10000 gün primim oldu. Bana maaşımda getirisi olur mu? Aytekin KURUCA

Emekli maaşı hesaplanırken prim gün sayısından çok, sizin kazançlarınıza, yani SSK'ya bildirilen prime esas kazancınıza, bir başka deyişle brüt maaşınıza bakılıyor. Bu çalışma hayatınızdaki tüm kazançlara bakılarak hesaplama yapılıyor. Eğer primleriniz asgari ücretten yatırılmışsa çok primin bir faydası olmuyor ama yüksekten yatırılmışsa emekli maaşınız da yüksek olur.

3 yıldan beridir özel sektörde çalışıyorum. 12 saat çalışmam için devamlı baskı var. En son bölüm şefim 'Senin kafanı kopartırım' diye tehdit etti. Baskı sonucu sinir krizi geçirdim. Düşüp bayılmışım, ambulans geldi, hastaneye götürdüler. İşten çıkartmakla devamlı baskı yapılıyor. Ne yapabiliriz? Emine K.

Bir hukukçuyla görüşerek hem maddi hem manevi tazminat davası açabilir, haklı fesih ile tazminatınızı alabilir, eğer bir saldırı varsa savcılığa suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Mobbing davalarında bu yapılanları ispatlamanız gerekiyor. Hastane kayıtları, şahitler hepsi delil olacaktır.

31/12/1982 doğumluyum. Babam 1984 yılında vefat etmiş. 1999 girişli sigortam var, 2013 yılında da boşandım. Halen sigortalı bir işte çalışıyorum, annemle yaşıyorum, babamın maaşını böldürmedim. Allah gecinden versin, annem vefat edince babamın parasını alma hakkım olacak mı? S.O.

Yetim maaşı almak için sadece evli olmamak yetmiyor. Aynı zamanda kız çocuklarının bir gelirinin olmaması da gerekiyor. O yüzden çalıştığınızdan dolayı zaten babanızdan yetim maaşı alamazsınız.

Eşimin 1981-1982 döneminde vergi mükellefiyeti vardır. Sonra esnaflığı bırakmış. O dönemde Bağ-Kur'a ve esnaf odasına kaydı yapılmamış. Mevcut vergi mükellefiyeti ile Bağ- Kur'dan geriye dönük emekli olabilir mi? Mustafa KOÇER

Maalesef Bağ-Kur kaydı bulunmadığı için sadece vergi mükellefi olması onun emekliliğinde bir fayda sağlamıyor. Böyle bir gerekçeyle geriye doğru Bağ-Kur primi de ödenemiyor. Ancak bu konuda açılmış davalar ve Yargıtay kararları var. Bir hukukçuyla görüşüp bunlardan yararlanabilirsiniz.

KAYNAK: Noyan Doğan