Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem'in yazısı:
Asgari ücret aslında 'bundan daha aşağı ücret olmaz' manasına geliyor. Yani 'bunu öde' denmiyor. Ama bizde sanki işçiye bu ödenecekmiş gibi algılanıyor. Asgari ücret sistemimizde sadece işçiye verilebilecek en az maaşı belirlemiyor. Onlarca ücret ve ödemeyi de etkiliyor.
Özellikle çalışanların maaşlarına ek olarak aldıkları Asgari Geçim İndirimi başta olmak üzere, işsizlik ödeneği, bakım parası gibi gelirlerde artış yaşanıyor. Yine Genel Sağlık Sigortası, doğum-askerlik borçlanması gibi ödemelerde de yeni rakamlar geçerli oluyor. Tüm ödemeler brüt asgari ücrete göre belirleniyor. Ayrıca çalışanların tazminatında da yeni asgari ücrete göre artış yaşanıyor.
NELER DEĞİŞECEK?
Asgari ücretin yeniden belirlenmesiyle olacak bazı değişiklikler şunlar:
1- İşsizlerin aldığı maaş aynı oranda artacak.
2- Çalışanların aldığı asgari geçim indirimi de yükselecek.
3- Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri miktarlarda artış olacak.
4- İş görmezlik ödeneğinde artış yaşanacak.
5- Yaşlılık, evde bakım, engelli maaşları da Ocak ayı ile birlikte zamlanacak.
6- Kendi primini ödeyen Bağ-Kur'lular ve isteğe bağlı ödeme yapanların verdikleri paralar yükselecek. Gündelikçiler için ödenecek primler artacak.
Şimdi herkes yeni asgari ücretin kaç lira olacağını merak ediyor. Bunun hesabını geçtiğimiz yıllarda yaptığımız gibi bu yıl için de yapabiliriz.
Bundan önceki hesaplamalarımıza baktığımızda açıklanan asgari ücrete çok yakın rakamlar bulduğumuz ortaya çıkıyor. Bu yıl için de sizin için bir hesap yapacağız. Aslında bu güne kadar yapılan asgari ücret artışlarına baktığımızda yaklaşık bir rakam tahmin etmek mümkün oluyor. Son 10 yıllık artışlara bakıldığında 2016'daki yüzde 30'luk artış dışında tüm zamlar bir önceki yılın enflasyonunun 2-5 puan üzerinde gerçekleşmiş durumda.
Benzer bir hesaplamayı geçen yıl da yapmıştık. Geçtiğimiz yıl YEP enflasyon hedefi yüzde 11 civarındaydı. 2019 yılı sonunda enflasyon ise buna uyumlu biçimde yüzde 11.84 olarak gerçekleşti. Biz bu beklentiye uygun olarak artışın daha önceki yıllarda olduğu gibi enflasyonun 3 puan üstünde yani yüzde 15 civarında olabileceğini ve asgari ücretin 2.300 ile 2400 lira arasında gerçekleşeceğini tahmin etmiştik. Tahminlerimize uygun olarak yüzde 15,03 oranında zam yapıldı ve net asgari ücret 2.324 lira 70 kuruş olarak açıklandı.
Bugüne kadar asgari ücret artışlarındaki standart devam ederse yine enflasyonun 3 ya da 5 puan üstünde bir artış bu yıl için de gerçekleşebilir.
Yeni Ekonomi Programı'na baktığımızda bu yıl sonu için enflasyonun yüzde 10.5 olacağı tahmin edilmiş durumda. Merkez Bankası ise son toplantısında yıl sonu enflasyon beklentisini yüzde 12,1 olarak revize etti.
Bu yıl için bir pandemi döneminde olduğumuzu da hatırlardan çıkartmamamız gerekiyor.
Her iki hedefi de göz önüne alırsak bu yılda enflasyonun 3-5 puan üzerinde bir artış yapılacağını hesapladığımızda 2021 için brüt asgari ücretin 3.400 TL civarında olacağını öngörüyoruz. Net asgari ücretin ise 2.650 lira ile 2.800 lira arasında bir rakamın olacağını hesaplıyoruz.
Tabi bu hesaplamalar tamamen önceki yıllardaki artışlar ve enflasyon hedefleri göz önüne alınarak yapılmıştır. Gerçek rakamlar pazarlıklar sonucunda ortaya çıkacağından çok farklı bir neticede elde edilebilir.
