Yargıtay geçtiğimiz haftalarda, önemli bir karara imza atarak, hem anneden bununla beraber babadan yetim aylığı alan bir bireyin maaşlarından birini kesen ve öncesinde de ödenen parayı tahsil etmek isteyen sosyal Güvenlik Kurumunu (SGK) haksız buldu ve anneden ve babadan yetim aylığı alınabileceğine hükmetti. Bu karar emsal olur mu bilmiyoruz, çünkü geçmişte de Yargıtay, SSK'lı kocadan ve babadan aynı anda dul ve yetim aylığı alınmasına yönelik talebi reddetmişti.
Çocukların ölüm aylığından yararlanabilmesi için de; erkek çocuklar, öğrenim görmemeleri halinde 18 yaşını, orta öğrenim görmeleri halinde 20 yaşını, yükseköğrenim görmeleri halinde de 25 yaşını doldurmamış olmaları gerekiyor. Kız çocuklarında herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu gerekmiyor. Maaş bağlanması için; evli olmamaları, evlenmiş olsalar bile sonradan boşanmış olmaları, sigortalı çalışmamaları, aylık almamaları, gelirlerinin olmaması gerekiyor. Kız çocuklar evlendiğinde ise ölüm aylığı kesiliyor.
ÖLÜM AYLIĞININ ŞARTLARI
Geride kalanların ölüm aylığı alabilmesinin belirli şartları da var. Öncelikle ölen sigortalının belirli süre prim ödemesi gerekiyor. Sigortalının ölümü Ekim 2008 tarihinden önceyse yakınlarına bağlanacak emekli maaşının şartları farklı, bu tarihten sonra ise şartlar farklı oluyor. Emekli Sandığı'na bağlı ya da Bağ-Kurlu sigortalının Ekim 2008'den sonra ölmesi halinde en az 1800 gün prim ödemiş olması gerekiyor. Ekim 2008'den sonra ölen sigortalının SSK'lı olması halinde 5 yıldan beri sigortalı olması ve 900 gün prim ödemiş olması gerekiyor.
Ölen Bağ-Kurlu'nun genel sağlık sigortası primi dahil tüm prim borçlarının ödenmiş olması gerekiyor. SSK'lı sigortalının Ekim 2008'den önce vefat etmesi halinde 5 yıl sigortalı olarak çalışmış olması ve en az 900 gün prim ödemiş olması gerekiyor. Bağ-Kurlu sigortalının Ekim 2008'den önce ölmesi halinde 1080 gün prim ödemiş olması gerekiyor.
EŞ, ANNE-BABADAN MAAŞ
Gelelim, çift maaşın nasıl ve hangi şartlarda alınabileceğine. Hem vefat eden eşten hem de anne-babadan maaş alınabilir. Sigortalıların ölüm tarihleri ve sigortalıların SSK'lı mı, Bağ-Kur'lu mu, Emekli Sandığı üyesi mi olup olmadığı önemli. Ölen sigortalı anne-baba ve eşin aynı sigorta statüsünde olması halinde en yüksek emekli maaşı bağlanıyor ve tek maaş alınabiliyor. Ölen eş Emekli Sandığı'na tabiyse, ölen baba ise Bağ-Kur ya da SSK'lı ise iki maaş birden bağlanıyor. Sigortalıların ölüm tarihi de önemli ve 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası olarak şartlar değişiyor. Örneğin, farklı sigortalara bağlı eş ve anne-baba Ekim 2008'den önce ölmüşse hak sahibi iki maaş alabilir. Ölen sigortalılardan biri Ekim 2008'den önce, diğeri Ekim 2008'den sonra vefat etmişse ve farklı sigortaya bağlı ise yine iki maaş alınabiliyor. Ölümlerin ikisi de 2008'den sonra ise farklı sigortalı olmak şartıyla memur kızı ve memur eşi çift ölüm aylığı hakkına sahip oluyor.
