Her on çocuktan biri hedefte: Okullardaki sessiz tehlike için 3 bakanlık harekete geçti
Türkiye’de her ay on çocuktan biri akran zorbalığının hedefi olurken, devlet üç bakanlıkla seferberlik başlattı. 2025 boyunca da milyonlarca çocuk, aile ve öğretmenin, eğitim programları, dijital farkındalık çalışmaları ve psikososyal desteklerle tarihin en geniş koruma ağına alınması hedefleniyor.
Türkiye genelinde çocukların yüzde 13,8'i akran zorbalığına maruz kalıyor. Artan risklere karşı Aile ve Sosyal Hizmetler, Millî Eğitim ve Sağlık Bakanlıkları 2025'te geniş kapsamlı eğitim, danışmanlık ve dijital farkındalık programlarıyla güçlü bir mücadele yürütüyor.
SİBER ZORBALIK YÜKSELİŞTE!
Çocukların sosyal, duygusal ve akademik gelişimini doğrudan etkileyen akran zorbalığı, Türkiye'de en sık karşılaşılan çocuk koruma sorunları arasında yer alıyor. Dijitalleşmenin hızlanmasıyla birlikte fiziksel ve sözlü zorbalığın yanı sıra siber zorbalık da yaygınlaştı.
HER AY ÇOCUKLARIN YÜZDE 13,8'İ EN AZ BİR KEZ AKRAN ZORBALIĞI GÖRÜYOR
2022 yılında yapılan araştırmalar, çocukların yüzde 13,8'inin ayda en az bir kez akran zorbalığına maruz kaldığını ortaya koyuyor. Bu oran kızlarda yüzde 14,2, erkeklerde yüzde 13,4 seviyesinde ölçüldü.
Fotoğraf: AA
BAKANLIKTAN 81 İLDE YOĞUN EĞİTİM PROGRAMI
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 81 ilde Çocuk Hakları İl Çocuk Komiteleri tarafından düzenlenen 139 eğitimle toplam 9.504 çocuğa ulaştı. Bu eğitimlerde akran zorbalığı, siber zorbalık, güvenli iletişim ve olumlu akran ilişkileri gibi konular işlendi.
"İLK ÖĞRETMENİM AİLEM" UYGULAMASI 1 MİLYONU AŞTI
Bakanlığın ebeveynlere yönelik "İlk Öğretmenim Ailem" mobil uygulaması ise 1 milyon 25 binden fazla kullanıcıya ulaştı. Uygulamada zorbalığın türleri, belirtileri ve çözüm yolları hakkında kapsamlı içerikler yer alıyor.
UNICEF ORTAKLIĞIYLA YENİ EĞİTİM MODELİ
UNICEF iş birliğiyle yürütülen "Akran Zorbalığı Odaklı Psikososyal Destek ve Pozitif Ebeveynlik Programı" kapsamında 6–18 yaş gruplarına yönelik 8 oturumdan oluşan bir eğitim modeli geliştirildi. Program, hem çocuklarda farkındalık oluşturmayı hem de ebeveynlerin zorbalıkla baş etme becerilerini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Fotoğraf: AA
BAKANLIKTAN ÇOK YÖNLÜ PSİKOSOSYAL DESTEK
Sağlık Bakanlığı; Sağlıklı Hayat Merkezleri, Göç Sağlığı Merkezleri ve hastaneler bünyesindeki psikolog, sosyal çalışmacı ve çocuk gelişimcileriyle akran zorbalığına yönelik çok yönlü hizmet sunuyor.
2025'TE 14 BİN DANIŞMANLIK, 100 BİNİ AŞAN EĞİTİM VERİLDİ
2025'in ilk dokuz ayında, 5.323 kişi akran zorbalığı nedeniyle başvurdu. Verilen danışmanlık hizmeti 14.326'ya ulaştı. 1.869 eğitim programında toplam 107.306 kişiye farkındalık kazandırıldı. Bakanlığın uyguladığı EASE Programı ise çocukların duygusal becerilerini geliştirmeye yönelik 7 haftalık grup çalışmalarıyla öne çıkıyor.
MİLLİ EĞİTİM'DEN 6 MİLYON ÖĞRENCİYE ULAŞAN DEV EĞİTİM HAMLESİ
Millî Eğitim Bakanlığı, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri üzerinden okullarda koruyucu-önleyici çalışmalar yürütüyor. 44 bin 129 rehberlik öğretmeni; risk analizi, duygusal farkındalık, iletişim becerileri ve zorbalıkla mücadele alanlarında etkinlikler düzenliyor.
Fotoğraf: AA
OKULLARDA DİJİTAL RİSKLERE KARŞI YENİ ARAÇLAR
2024–2025 eğitim yılında, 6 milyon 393 bin 853 öğrenciye, 60 bin 605 öğretmene akran zorbalığı ve şiddetle mücadele eğitimleri verildi. Ayrıca 338 bin 590 veli de bilgilendirme programlarına katıldı. Bakanlığın uyguladığı sosyal duygusal beceri programlarıyla 2025'te 5,2 milyon öğrenci ve 39 bin öğretmen desteklendi. Programlar; öz farkındalık, öfke kontrolü, şiddetle başa çıkma, empati ve sağlıklı iletişim gibi başlıklardan oluşuyor.
Millî Eğitim Bakanlığı, öğrencilerin dijital riskler konusunda bilinçlenmesi amacıyla siber zorbalık farkındalık programları hazırladı. "İkizlerin Hikâyesi" ve "Kahramanın Maceraları" gibi hikâye kitapları ilkokul düzeyindeki çocuklara dağıtılırken; öğretmen ve veliler için broşür, sunum ve rehberler yayımlandı.
2024 yılında yayımlanan "Okullarda Şiddetin Önlenmesi Genelgesi" kapsamında öğrencilere öfke kontrolü, stres yönetimi, iletişim becerileri ve güvenli davranış modellerine ilişkin içerikler sunuluyor. Rehberlik servisleri, zorbalık yapan ve zorbalığa maruz kalan çocuklara ayrı psikoeğitim programları uyguluyor.
Basında akran zorbalığına ilişkin haberlerin artması ve CİMER başvurularındaki çoğalma, konunun daha görünür hâle geldiğine işaret ediyor.
Fotoğraf: AA
"ARTIŞ VAR" ALGISI NEDEN OLUŞUYOR?
Ancak yapılan analizler, haberlerin yarısının bilgilendirici içeriklerden oluştuğunu ve olayların yüzde 70'inin okul dışında meydana geldiğini ortaya koyuyor. Yetkililer, artış algısının çoğu zaman aynı olayın farklı başlıklarla tekrar haberleştirilmesinden kaynaklandığını belirtiyor.
Uzmanlara göre akran zorbalığı yalnızca bireysel değil, toplumsal düzeyde sonuçları olan çok yönlü bir sorun. Aile, okul ve kurumlar arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi; erken müdahale modellerinin yaygınlaştırılması; veri temelli politika geliştirilmesi ve çocuk katılımı mekanizmalarının artırılması kritik önemde.
2025'TE GÜÇLENEN KORUMA AĞI
Türkiye'de 2025 yılı boyunca yürütülen eğitimler, dijital uygulamalar ve psikososyal destek programları çocuklar, aileler ve öğretmenler için güçlü bir koruma ağı oluşturuyor. Ancak uzmanlar, zorbalıkla mücadelenin uzun vadeli bir çaba olduğunu vurguluyor.