Kadınlar dikkat! Bir işyerinde çalışmadan da emekli olmak mümkün. Çalışmayanlara, prim günü eksik olanlara ve evde küçük çaplı üretim yapanlara emeklilik için sosyal güvenlik mevzuatımızda çeşitli kolaylıklar bulunuyor.
İşte bu kolaylıklar:
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
Hiçbir sigortası olmayan ya da çalışmayan ev kadınları 18 yaşından büyük olmaları şartı ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na giderek kendilerini sigortalı yaptırabiliyor. Bu şekilde her ay prim ödeyerek emeklilik hakkına kavuşabiliyor, aynı zamanda sağlık hizmetlerinden de ücretsiz yararlanabiliyor. Üstelik bakmakla yükümlü oldukları kişiler de bu hakkı kullanabiliyor.
Ödenecek en düşük prim asgari ücrete göre belirleniyor. Brüt asgari ücretin yüzde 32'si ödenerek isteğe bağlı sigortalı olunuyor. Bu yılın ilk yarısında en düşük prim miktarı aylık bin 601 liraydı.
Temmuz'da belirlenen yeni asgari ücretle birlikte bu tutar arttı. Bu yılın ikinci yarısında isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler aylık en az 2 bin 70 lira yatırırken, en yüksek de bunun 7.5 katını ödeyebilecek.
VERGİSİZ ESNAFLIK
Evde kendi imkanlarıyla üretim yapan kadınlar için 'esnaf muaflığı' devreye giriyor. Esnaf muafiyet belgesi alanlar, vergi vermiyor, Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurarak sigortalı da oluyor.
2021'de 28 gün üzerinden prim yatıran, 30 gün çalışmış sayıldı, aylık bin 68 lira 48 kuruş olarak uygulandı. 2022'de ise 29 gün üzerinden prim yatıran 30 gün sigortalı çalışmış sayılıyor.
Yeni asgari ücrete göre de aylık prim tutarı 2 bin 1 lira olarak uygulanıyor. Bu şekilde sigortalı olan kadınlara hem sağlıktan yararlanma hem de emeklilik yolu açılıyor.
DOĞUM BORÇLANMASI
Kadınlar sigorta oldukları tarihten sonra yaptıkları doğumları borçlanabiliyor. Çocuğun doğumundan sonraki 2 yıl içinde çalışılmayan süreler için borçlanma yapılabiliyor, primler emeklilik hesabında kullanılıyor. En çok 3 çocuk için borçlanma yapılabiliyor. Çocuk başına 720 gün (2 yıl), en çok 2160 gün (6 yıl) kazanmak mümkün.
Doğum borçlanmasının en düşük ve en yüksek tutarları, brüt asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. En az tutar aylık olarak brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar oluyor. Şimdi borçlanma yapan her ay için 2 bin 70 lira ödüyor.
Günlük en düşük prim 69,02 lira olurken, 2 yıllık doğum borçlanmasına en az 49 bin 697 lira veriliyor. Üst limit ise bunların 7.5 katı.
Yeni yılda asgari ücret artacağı için borçlanma tutarı da yükselecek. Bu nedenle doğum borçlanması yapmak isteyenlerin daha yüksek ödeme yapmamak için 2022 yılı bitmeden başvurusunu yapması gerekiyor.
