Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 25 Şubat 2011

Libya alacakları ne olacak?

Yaklaşık 6,5 milyon nüfusa sahip küçük bir ülke olmasına rağmen, Libya uzun yıllardır Türkiye'ye büyük olanaklar sunuyordu.
Özellikle müteahhitlik alanında.
İç çatışmalar artınca Türk müteahhitleri şantiyelerini bırakıp geri dönmek zorunda kaldı.
Binlerce Türk işçisini tahliye etmek için de yoğun çaba gösteriliyor.
***

Peki geride bırakılan şantiyeler; makine parkları, yarım kalan inşaatlar, yapılan işlerin hak edişleri ne olacak?
Soruyu dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan'a yönelttik.
İşte yanıtı: "Türk müteahhitlerinin yaptığı işler Libya devletine yapılıyor.
Son yıllarda alınmış ve inşaatı devam eden 15 milyar doların üzerinde iş var. Karayolu, lojman, köprü gibi işlerin mal sahibi Libya devleti.
Dolayısıyla bu işler devlet garantisi altındadır. Bekleyen hak edişler de garanti altında."
***

Ya talan edilen şantiyeler? "Şantiyelerde yakılan yıkılan makineler var. Bunlarla ilgili gerekli tesbitleri yapın dedik. Onları yapıyorlar. Bunların hepsi tazmin edilecektir."
Bakan Çağlayan, Türk işadamlarına ait Libya'daki otel ve sanayi tesisleri ile ilgili herhangi bir sorun bulunmadığını vurguladı.
***

Çağlayan çarpıcı bir örnekle "garanti" sisteminin nasıl çalıştığını anlattı: "Türk müteahhitlerinin bina yaptığı şehirlerde 1,5 ay önce Libyalılar tamamlanmayan binalara girerek, 'bunlar bizim evlerimiz' dediler. Kaddafi de vatandaşlarına 'tabi bunlar sizin evleriniz' diye taahhütte bulunmuş.
Evlere girenler şantiyelere zarar-ziyan verdiler. Onların tazminini istedik.
Firmaların zarar ziyanı müteahhitlerimizin hak edişlerine yansıtıldı. Şimdi müteahhitleri toplayarak son durumu değerlendirdik.
Libya'nın 14 bölgesinde tüm firmaların isimleri ve yaptıkları işlerin tamamı çıkarıldı.
Bunlar mukaveleye bağlanmış işlerdir. Libya devletinin borcudur. Uluslar arası hak ve vecibelere göre işlem yapılacak."
***

Geçen yıl Libya'ya 2 milyar dolar ihracat, 425 milyon dolar ithalat yapmışız.
Müteahhitlerimizin bugüne kadar Libya'da tamamladığı işlerin toplam tutarı ise 27 milyar dolar.
Türkiye için vazgeçilecek bir Pazar değil Libya.
Bakan Çağlayan da bu konunun altını çiziyor: "İşverenlerimiz, müteahhitlerimiz geçici olarak Libya'dan ayrılıyor.
Normalleşme sağlandığında hepsi işlerinin başına geri dönecek..."