Okullarda görünmez baskı tırmanıyor: Dijital tehdit gençleri kıskaca aldı!

Türkiye’de akran zorbalığı artık fiziksel şiddetten çok dışlama, imalı davranışlar ve dijital taciz üzerinden ilerliyor. UNICEF raporuna göre özellikle lise birinciler görünmez zorbalığın en ağır hedefi hâline gelirken, kız öğrenciler sosyal medyada itibar zedeleyen içeriklerle baskı altında tutuluyor. Erkeklerde güç gösterisine dayalı zorbalık normalleşirken, siber taciz en hızlı büyüyen tehdit olarak öne çıkıyor. Öğretmenlerin çoğu bu baskıyı fark edemediği için öğrenciler “dışlanırım” korkusuyla sessiz kalıyor.

takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 09 Aralık 2025 06:59

Okullarda görünmez baskı tırmanıyor: Dijital tehdit gençleri kıskaca aldı!

Türkiye'de son yıllarda akran zorbalığı biçim değiştirerek daha görünmez ve daha yıkıcı bir hâle geldi. Artık dikkat çeken, fiziksel güç gösterileri ya da yüksek sesli çatışmalar değil; dışlama, imalı davranışlar, grup baskısı ve dijital taciz, okullardaki en yaygın zorbalık türleri arasında yer alıyor. Öğrenciler, çoğu zaman öğretmenlerin fark edemediği bu baskı biçimlerinin gölgesinde okula devam ediyor. UNICEF'in yayımladığı "Türkiye Eğitim Sektöründe Akran Zorbalığının Ele Alınması" raporuna göre özellikle lise birinci sınıflar görünmez zorbalığın en yoğun hedefi hâline gelmiş durumda.

Fotoğraf, (takvim.com.tr)

KIZLARA DİJİTAL TACİZ
Kız öğrenciler arasında sosyal medya üzerinden yürütülen itibar zedeleme davranışlarının arttığı görülüyor. Bir öğrencinin fotoğrafının izinsiz paylaşılması, hakkında alaycı etiketler oluşturulması ya da manipüle edilmiş görüntülerin kapalı gruplarda dolaşıma sokulması, mağdurun yalnızca okul içinde değil, dijital ortamda da sürekli baskı altında kalmasına yol açıyor.

Fotoğraf, (takvim.com.tr)

GÜÇ GÖSTERİSİ NORMALLEŞİYOR
Erkek öğrencilerde ise güç gösterisine dayalı zorbalık öne çıkıyor. Koridorda omuz atma, itme-çekme, spor takımlarına yeni katılanlara uygulanan sert karşılamalar veya "uyum sağlarsa kabul edilir" anlayışı, zamanla normalleşen bir baskı kültürüne dönüşüyor. Uzmanlar, bu tür davranışların fark edilmese bile öğrencilerin ruh sağlığı üzerinde belirgin bir yük oluşturduğunu ifade ediyor.

Fotoğraf, (takvim.com.tr)

SİBER ZORBALIK HIZLA ARTIYOR
Siber zorbalık görünmez zorbalığın en hızlı yaygınlaşan boyutunu oluşturuyor. Öğrencinin izinsiz çekilen görüntülerinin gruplarda paylaşılması, fotoğrafların filtrelerle alay konusu yapılması, kapalı gruplardan dışlanma ya da sözlü olmayan dijital baskı, rapora göre son yıllarda belirgin bir artış göstermiş durumda.

Fotoğraf, (takvim.com.tr)

DIŞLANMA KORKUSU ETKİLİ

UNICEF raporlarına göre öğretmenler görünmez zorbalığı çoğu zaman fark edemiyor. Fiziksel şiddetin aksine dışlama, imalı konuşmalar, grup içi hiyerarşi ve dijital baskı gözle görülür olmadığı için öğrenciler yaşadıkları durumu çoğunlukla gizliyor. "Şikâyet edersem daha çok dışlanırım" kaygısı, bu döngünün sürmesine neden oluyor.

Fotoğraf, (takvim.com.tr)

KÖKLÜ OKULLARDA BASKI 'GELENEK'

Kökle okullarda görünmez zorbalığın farklı bir yüzü ortaya çıkabiliyor. Bu okulların güçlü gelenekleri ve sınıf içi hiyerarşileri, yeni gelen öğrenciler üzerinde ek baskı yaratabiliyor. Bazı uygulamalar yıllar içinde 'gelenek' adı altında normalleşmiş olsa da öğrenciler arasında görünmez bir zorbalık döngüsüne dönüşmüş durumda. Üst sınıfların yeni gelenlere karşı sergilediği mesafeli tutum kimi zaman 'Biz de zamanında çektik, sıra sizde' söylemiyle meşrulaştırılıyor.

Fotoğraf, (takvim.com.tr)

AVRUPA'DA SİBER ZORBALIK YÜKSELİŞTE

Avrupa ülkelerinde ergenler ve çocuklar arasındaki siber zorbalık büyüyen bir sorun. Euronews'te yer alan habere göre, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yayımlanan yeni bir rapor endişe yarattı. Araştırmaya dahil edilen 29 Avrupa ülke ve bölgenin tamamında siber zorbalık oranlarının artmış olduğu görüldü. Oranlar büyük farklılık gösteriyor; Baltık ülkeleri, Birleşik Krallık ve İrlanda en çok etkilenenler arasında. Büyük ölçüde Avrupa'yı yansıtan OECD ortalaması yüzde 15,5 oldu. Litvanya'nın yanı sıra Letonya, Polonya, İngiltere, Macaristan, Estonya, İrlanda, İskoçya, Slovenya, İsveç, Galler, Finlandiya ve Danimarka bu ortalamanın üzerinde kaldı. Portekiz, Yunanistan ve Fransa da siber zorbalık oranlarının en düşük olduğu ülkeler arasında. Almanya ve İtalya'da ise oranlar Avrupa ortalamasının altındaydı. UNESCO Zorbalık ve Siber Zorbalık Kürsüsü'nü yürüten James O'Higgins Norman, "Avrupa'daki (siber) zorbalığın yaygınlığına ilişkin ülkeler arası farklılıklar, teknolojik, kültürel ve kurumsal etkenlerin etkileşimi üzerinden en iyi şekilde anlaşılabilir" dedi.