SGK ve Bağkur'lu çalışan için erken emeklilik oldukça önemlidir. Bu anlamda 1800 gün prim ile emekli olmak için çalışanların bedensel fonksiyonlarını etkileyecek düzeyde rahatsızlıklar geçirmesi gerekir. Malulen emeklilik, Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamında görev yapan 4A, 4B ve 4C sigortalıların, erken yaşta emeklilik hakkı elde etmelerine sağlayan sistemdir.
YAŞTAN EMEKLİLİK HAKKI
Yaştan emeklilik, belli bir yaşa gelmiş ve normal emeklilik için gerekli prim ödeme sayısını dolduramamış kişilere sağlanan bir haktır. Bu hakkın arkasında belirli bir süre çalışması olan fakat yaşı nedeniyle çalışması çok daha zor olan kişilere emeklilik hakkı tanınması düşüncesi yatıyor. Prim gün sayısı yetmeyen ve bu nedenle emekli olamayan ancak yaşı nedeniyle prim ödeme gün sayısını tamamlama imkanı kalmamış kişiler yaştan emeklilik hakkından yararlanabilir.
MALULEN EMEKLİ OLMA ŞARTLARI
Malulen emeklilik şartları şu şekilde sıralanabilir:
4A, 4B ve 4C sigorta koluna bağlı bulunan çalışanların malulen emekli olabilmeleri için en az 10 yıl boyunca çalışıyor olmaları gerekir.
Kişilerin 10 yıllık çalışma süresi içerisinde, en az 1800 günlük prim ödemesine sahip olmaları istenmektedir.
Sağlık kurulu tarafından hazırlanan rapordaki iş gücü kaybının, en az %60 olması zorunlu tutulmuştur.
Malulen emekli olmaya sebep olan durumun, sigortalılık süresi içerisinde ve işe aşladıktan sonra gerçekleşmesi gerekmektedir.
4A sigortalıların, malullük durumunun ortaya çıkmasından itibaren işten ayrılmış olmaları gerekmektedir.
4B sigortasına sahip olan kişilerin, ticaret faaliyetlerine devam etmemesi gerekir. BAĞ-KUR sigortalılarının, SGK prim borcu bulunmamalıdır.
4C sigortalı kişilerin, rahatsızlıktan sonra işten ayrılması gerekmektedir.
Yurt dışında çalışmaya başladığı tespit edilen malulen emeklilerin emekli maaşları kesilecek ve kişiler malullük haklarını kaybedecektir.
3.600 GÜN YETİYOR
Yaştan emeklilik şartları ilk kez sigortalı olunan tarihe göre farklılaşıyor. 9 Eylül 1981'den önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar ve yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan kadınlar 50 yaşında ve 3 Bin 600 prim günüyle emekli olabilirler. Diğer yandan 9 Eylül 1976'den önce sigortalı olmuş erkekler ve yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan erkekler 55 yaşında ve 3 bin 600 gün primle emekli olabilirler.
FARKLI KURALLARA TABİ
Bu tarihten sonra ilk kez sigortalı olmuş kişiler için de yaştan emeklilik hakkı bulunmaktadır. Ancak bu hakkın kullanılabilmesi için gerekli yaş şartı yükselmektedir. Sosyal güvenlik sisteminde 1 günün bile önemi büyüktür. . Bu nedenle çalışanların sigortalarının yatırıldığını kontrol etmeleri çok önemlidir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
Ali Bey, ben 1996 yılında Bağkura başladım. 2001 yılına kadar ödedim. Daha sonra SSK kapsamında çalışmaya başladım. Parça parça da olsa yaklaşık 8 yıllık SSK kapsamında çalışmam var. Son iki yıldır da isteğe bağlı ödedim. İsteğe bağlı ödemem ya da bağkurlu olarak ödemem SSK'dan emekli olmama engel mi? R. SEVİNÇ
Sayın Okurum, sigortalının farklı yasalara tabi sigortalı çalışması varsa ve hangi kurumdan emekli olacağı tespit dilecekse son yedi yıl en fazla nereye prim ödemişse o kurumdan emekli olur. Bu kanun 01.10.2008 tarihinden önce işe başlamış olanlarda geçerlidir.
Sizde 1996 yılındaki girişinizden dolayı bu mevzuata tabisiniz. Bakıldığında sizin prim ödenmiş olan son yedi senede en fazla ödediğiniz prim SSK kapsamındadır. Dolayısı ile emekli olunacak kurum SSK'dır. Tekrar bunun bozulması için farklı kurumdan en az 1260 gün yani 3,5 yıl ödenmesi gerekir ki diğer kurumun emeklilik şartına tabi olunsun. Bu durumda son iki yılı yani 720 günü farlı kuruma prim ödeyerek geçirmeniz SSK'dan emekli olmanıza engel değildir. Bir sorun çıkmaz. 01.10.2008 tarihinden sonra işe başlayanlarda ise; toplamda hangi kuruma en fazla prim ödenmişse o kurumdan emekli olunabilecektir. 3,5 yıl şartı ortadan kalkmıştır.
