Demans sessiz ilerliyor: Yalnızlık riski artırıyor! Saldırganlığa yol açıyor
Yalnızlık, bilişsel bozulma olan demans riskini artırıyor. Uzm. Dr. Nil Çetin, aşık olmanın ve sosyalleşmenin hastalığı önlediğini söylüyor.
Demans, günlük hayatın faaliyetlerini engelleyen bilişsel bozulma olarak tanımlanıyor. 65 yaş üstü her 10 kişiden birinde ve 75 yaş üstü her 4 kişiden birinde görülüyor. Hastalığı yaşayan kişilerde unutkanlık ve hafıza kaybı karakteristik bulgu olarak karşımıza çıkıyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Nil Çetin, hastalıkla ilgili şu bilgileri veriyor:
İÇE DÖNÜK YAŞAMAYIN
Yapılan araştırmalar, yalnızlığın beyin hücrelerine iyi gelmediğini, beynin idrak ve algılama yetileriyle hafızayı olumsuz etkilediğini gösteriyor. Yalnız olan insanlarda demans riski, yalnız olmayanlara göre daha fazla görülüyor. İnsanın tek başına olması, paylaşmaması, konuşmaması, hiçbir faaliyette bulunmaması ve içe dönük yaşaması, sinir hücreleri arasındaki iletişimi bozuyor. Arkadaş-partner edinme, sosyal hayatın içinde olma ve paylaşma hastalık riskini azaltıyor.
SALDIRGANLIĞA YOL AÇIYOR
Hastalık teşhisten 5-10 yıl sonraya kadar ilerliyor ve öz bakım kaybına neden olabilecek seviyeye gidebiliyor. Hastalarda erken evrede unutkanlık ön plandayken, orta evrede kaybolmak, iletişim bozulması, kişisel hijyende azalma, yardım ihtiyacı, tekrarlayan sorular sorma görülüyor. Geç evrede ise yürümede güçlük, tam bağımlılık, çok yakınları bile tanıyamama, saldırganlık gelişiyor.
2050'DE 150 MİLYONA ULAŞABİLİR
Günümüzde yaklaşık 50 milyon civarında olan demanslı hasta sayısının, 2050 yılında 150 milyona ulaşması öngörülüyor. Demans hastalarının yüzde 60 ile 70'inin Alzheimer demansı oluşturuyor. Bunu beyin damar hastalıklarına bağlı vasküler demans izliyor. Ayrıca Frontotemporal demans, Huntington hastalığı, Lewy cisimcikli demans ve mikst tip demanslar da bulunuyor. Alzheimer hastalığının genetik türleri daha genç yaşlarda ortaya çıkıyor. Genetik köken, hastaların yüzde 5'inde rol oynuyor.