Peki, yaz aylarında bazı insanlar neden daha kötü hissediyor? İşte uzman görüşleriyle yaz melankolisinin nedenleri ve başa çıkma yolları...
Psikiyatrist Dr. Lisa Reynolds'a göre (2024), yaz melankolisi, mevsimsel duygu durum bozukluğunun (SAD - Seasonal Affective Disorder) bir türü. Genellikle kış aylarında görülse de bazı bireylerde yaz aylarında ortaya çıkabiliyor. Dr. Reynolds, yaz depresyonunun belirtilerini şöyle sıralıyor:
Sürekli yorgunluk ve halsizlik
Sinirlilik ve kaygı
Uyku düzeninde bozulma (özellikle uykusuzluk)
İştah kaybı ve kilo verme
Sosyal etkinliklerden uzaklaşma
"Mutlu olmam gerek" baskısıyla gelen suçluluk hissi
Uzmanlara göre bu durumun birden çok nedeni olabilir:
Yüksek hava sıcaklıkları vücudun biyolojik ritmini etkileyerek sinirlilik, bitkinlik ve uyku problemlerine yol açabiliyor. Hissedilen rahatsızlık, ruh halimizi olumsuz etkiliyor.
Yaz aylarında sosyal medyada paylaşılan tatil fotoğrafları, kişinin kendi hayatını sorgulamasına neden olabiliyor. Tatilde mutlu olma baskısı, yeterince eğlenemeyen ya da çalışmaya devam eden bireylerde yetersizlik hissi yaratabiliyor.
Sıcak hava ve uzun gündüzler melatonin üretimini azaltarak uyku düzenini bozabiliyor. Uyuyamamak ise doğrudan duygusal dengeyi sarsıyor.
Okulların tatil olması, şehir dışı seyahatler ve iş temposunun değişmesi gibi nedenlerle günlük rutin bozulabiliyor. Bu da bazı bireylerde huzursuzluk ve belirsizlik hissini artırabiliyor.
Bazı insanlar yapısal olarak yüksek sıcaklıkta zorlanabilir veya yaz mevsimine karşı negatif bir duygusal geçmişe sahip olabilir. Bu da yaz mevsiminde duygu durumunun düşmesine neden olabilir.
Psikologlara göre yaz melankolisiyle başa çıkmak için şu adımlar oldukça etkili:
Düzenli uyku: Her gün aynı saatte yatıp kalkmak, ruh halini dengelemeye yardımcı olur.
Hafif egzersiz: Sabah veya akşam saatlerinde yapılan yürüyüşler mutluluk hormonlarını artırır.
Serin ortamlarda vakit geçirmek: Aşırı sıcaklarda doğrudan güneşe maruz kalmaktan kaçınılmalı.
Dijital detoks: Sosyal medya kullanımını sınırlandırmak, sosyal kıyaslamaların önüne geçebilir.
Destek almak: Duygusal durum uzun süreli hale geldiyse mutlaka bir uzmandan destek alınmalı.
Yaz melankolisi hafif bir dalgalanma olarak geçebileceği gibi, bazı bireylerde ciddi depresif epizotlara dönüşebilir. İki haftadan uzun süren mutsuzluk, enerji kaybı ve sosyal ilişkilerden kopma gibi belirtiler varsa bir uzmana başvurmak önemlidir.
