Ay, Güneş'in önünü kesecek, ortalık bir anda gece gibi karanlığa bürünecek… Bilim insanları 2027'de yaşanacak bu tutulmayı "bir ömre bir kez" tanımıyla nitelendiriyor.
Fotoğraflar: AA
2 Ağustos 2027 tarihinde yaşanacak olan tam güneş tutulması, Ay'ın Güneş'in tamamını kapatmasıyla meydana gelecek. Bu olay sırasında gündüz vakti, gökyüzü geceyi andıracak bir karanlığa bürünecek. Bu karanlık dönem yaklaşık 6 dakika 23 saniye sürecek. Bu süre, 1991 yılından beri yaşanan en uzun tam tutulma süresi olacak. Uzmanlara göre, bir daha bu kadar uzun bir tutulmayı görmek için 2114 yılına kadar beklemek gerekecek.
Astronomi uzmanları, 2027 tutulmasının izlenebileceği en net noktanın Mısır'ın tarihi kenti Luksor (Luxor) olduğunu belirtiyor. Bu nedenle tutulma, "Great North African Eclipse – Büyük Kuzey Afrika Tutulması" adıyla anılıyor. Tutulma hattı Kuzey Afrika'dan başlayarak Suudi Arabistan, Kızıldeniz, Mısır, Libya ve Güney İspanya gibi bölgeleri kapsıyor.

Türkiye, bu tarihi doğa olayını tam tutulma olarak değil, kısmi tutulma şeklinde izleyebilecek. Yani Ay, Güneş'in tamamını değil sadece bir kısmını örtecek. Yine de bu an gökyüzü meraklıları için kaçırılmayacak bir fırsat sunuyor.
Kısmi tutulmanın en net izlenebileceği şehirler arasında şunlar öne çıkıyor:
İzmir
Muğla
Antalya
Adana
Bu bölgelerde tutulma, çıplak gözle değil, özel güneş gözlükleri ya da filtreli teleskoplarla güvenli şekilde gözlemlenebilecek.
2027 güneş tutulması sadece bilim insanlarının değil, aynı zamanda turizm sektörünün de ilgisini çekiyor. Özellikle tutulmanın tam olarak izlenebileceği bölgelerde "astro-turizm" olarak adlandırılan özel turlar satışa sunulmaya başlandı. Türkiye'den de çok sayıda astronomi meraklısının bu deneyimi yerinde yaşamak için Kuzey Afrika ya da Güney İspanya gibi bölgelere gitmesi bekleniyor.
Tutulmanın uzunluğu, bilim insanları için de büyük bir fırsat sunuyor. Güneş'in korona tabakası ve diğer atmosferik olaylar bu nadir anlarda daha net gözlemlenebiliyor. NASA ve Avrupa Uzay Ajansı gibi kurumların da bu tutulma sırasında gözlem yapmak için özel hazırlıklar içinde olduğu bildiriliyor.
2027 tutulması kadar etkileyici olmasa da önümüzdeki yıllarda başka tam güneş tutulmaları da yaşanacak:
2026: Grönland, İzlanda ve İspanya'nın kuzeyi
2028: Avustralya ve Yeni Zelanda
Ancak uzmanlara göre bu tutulmaların hiçbiri, 2027'deki kadar uzun sürmeyecek ya da etkileyici olmayacak. Bu nedenle 2 Ağustos 2027 tutulması için "bir ömre bir kez" yaşanabilecek türde yorumları yapılıyor.
Gözlem için en uygun ekipmanlar arasında özel güneş filtreli gözlükler, dürbünler ve teleskoplar yer alıyor. Uzmanlar, çıplak gözle Güneş'e bakmanın göz sağlığı açısından ciddi risk taşıdığını vurguluyor. Bu yüzden gözlem için profesyonel ekipmanlar kullanılması öneriliyor.