Kadraj
Kadraj Galeri Kadraj İkon Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

Aydınlanma Çağı'nda ilginç temizlik alışkanlıkları bulunuyordu. O dönem bazı toplumlar, suyla sık sık yıkanmaktan kaçınıp bunun yerine iç çamaşırlarını düzenli değiştirmeyi 'sağlıklı' sayıyordu. Peki banyo yapmaktan korkuyorlar mıydı? Bugün kulağa tuhaf gelen bu yaklaşım, geçmişin hijyen anlayışının ne kadar farklı olabileceğini bir kez daha hatırlatıyor.

Giriş Tarihi: 22.11.2025 12:02 Güncelleme Tarihi: 22.11.2025 12:30
Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

History sitesinde yer alan bilgilere göre yerli Amerikalıların aktardığı Mayflowerlar 17. yüzyılda Plymouth'a geldiklerinde pek hoş kokmuyordu. Çünkü Wampanoagların aksine düzenli yıkanma alışkanlıkları yoktu. Hatta Squanto'nun onları yıkanmaya teşvik ettiği ancak başarılı olamadığı anlatılır. Tarihçi W. Peter Ward'a göre, Batı Avrupalılar arasında bugünkü anlamıyla banyo yapmak 18. yüzyılın sonlarına dek oldukça nadir görülüyor.

Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

BATI AVRUPA'DA YIKANMA KÜLTÜRÜ ÇOK NADİR GÖRÜLÜYORDU

British Columbia Üniversitesi'nden tarih profesörü ve The Clean Body: A Modern History kitabının yazarı W. Peter Ward, 18. yüzyılın sonlarına kadar Batı Avrupa'da bugünkü anlamıyla düzenli banyo yapma alışkanlığının neredeyse hiç bulunmadığını belirtiyor.

Bu durum sosyal sınıf farkı gözetmiyordu. Hatta Fransa Kralı XIV. Louis'in hayatı boyunca yalnızca üç kez banyo yaptığı söylenir.

Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

O dönemde Avrupalılar günlük temizlik olarak yüz ve elleri yıkamayı tercih ediyor, ancak tüm vücudu suya sokmanın sağlıksız ve hatta edepsiz olabileceğine inanıyorlardı.

Bu nedenle Mayflowerlar ve onları izleyen Püritenler de düzenli banyo fikrine oldukça mesafeli duruyordu.

Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

HAMAMLAR TEMİZLİK İÇİN DEĞİL TEDAVİ İÇİNDİ

Sömürge döneminde hamamlar bulunsa da günümüzdekinden farklı bir amaca hizmet ediyordu. Hamamlar daha çok tıbbi bir tedavi yöntemi ya da zenginler için bir dinlenme alanı olarak görülüyordu.

1770'lerde Virginia'nın kraliyet valisi sıcak havalarda serinlemek için hamamını kullanırken, XIV. Louis'in nadir banyoları da doktor tavsiyesiyle kasılma tedavisi içindi.

Yıkanmak yasak mıydı? Eski insanlar sabunu tehlike olarak görüyordu

KETEN İÇ ÇAMAŞIRI "TEMİZLİK" SAYILIYORDU

Ward'a göre 17. yüzyılda temizlik anlayışının merkezinde su değil, keten iç çamaşırı bulunuyordu. Sömürgeciler, iç çamaşırlarını düzenli olarak değiştirerek vücudun temiz kaldığına inanıyordu. Beyaz ketenin, teri ve kiri emerek bedeni arındırdığı düşünülüyordu.

İç çamaşırının yakasının dışarıdan görünmesi, kişinin hem temiz hem de ahlaki açıdan düzgün olduğunun bir göstergesiydi. Pennsylvania Üniversitesi'nden Prof. Kathleen M. Brown, beyaz keten yakaların özellikle Püriten rahiplerde dini ve sosyal bir saygınlığı temsil ettiğini ifade ediyor.

  • Künye
  • Gizlilik Bildirimi
  • İnternet Reklam
  • E-Gazete
  • Arşiv
  • RSS
  • Özgün Haberler
  • Çok Konuşulan Haberler
  • Popüler Haberler
  • Haber
  • Son Dakika Haberleri
  • Yazarlar
  • Anasayfa
  • Son Dakika
  • Güncel
  • Ekonomi
  • Spor
  • Dünya
  • Magazin
  • Yaşam
  • Kadraj
  • Resmi İlanlar
  • Televizyon
  • Memurlar
  • SGK
  • Yazarlar
  • Galeri
  • Takvim Tv
  • Canlı Yayın
  • Namaz Vakitleri
  • ZTK
  • Bugünkü Takvim
  • BİZE ULAŞIN