İstanbul'da milyonlarca vatandaşın günlük ulaşım aracı olan özel halk otobüsleri, 22 Mayıs 2025 Perşembe günü itibarıyla seferlerini durdurdu. İstanbul Otobüs Özel Halk Otobüsü Sahipleri ve İşletmecileri Esnaf Odası tarafından yapılan açıklamada, uzun süredir devam eden ödeme sorunlarının artık işletmeciler için dayanılmaz hale geldiği belirtildi.
KAOS SONRASI UZLAŞI GELDİ
Yaşanan kaosun ardından İBB'nin şoförler ile uzlaştığı ve araçların trafiğe çıkacağı öğrenildi.
İETT Genel Müdürlüğü'nden Resmi Açıklama Geldi
Grev sonrası İETT Genel Müdürlüğü'nden basın açıklaması geldi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi;
"İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve bağlı kuruluşu İETT, Türkiye'nin en büyük, dünyanın ise en büyük ikinci toplu ulaşım filosunu işletmektedir.
İstanbul'da İETT tarafından; 3.766 adedi İETT'nin kendi filosu, 3.020 adedi ise Özel Halk Otobüsü filosunda olmak üzere toplam 6.786 araç ile bir günde 64 bin sefer yapılmakta, 1 milyon 400 bin km yol kat edilerek, yaklaşık 5 milyon yolculuk gerçekleştirilmektedir.
İstanbul'da 2020 yılı Aralık ayında, İstanbul Büyükşehir Meclisi kararıyla Özel Halk Otobüsleri için, "Özel Taşımacılık İşletim Sistemi" (ÖTİS) devreye girmiştir.
Bu sistem ile;
- Özel Halk Otobüslerinin tüm işletme maliyetleri İBB tarafından karşılanmaya başlanmış,
- Tüm Özel Halk Otobüsleri'nin teknolojik altyapısı İBB ve İETT tarafından yenilenmiş,
- Yolcu başına değil, sefer ve kilometre başına garanti gelir modeli uygulanmaya başlanmış,
- Araç yenilemeleri için de destek ödemeleri yapılmaya başlanmıştır.
Sistemin devreye alındığı 2020 Aralık – 2025 Nisan döneminde, Özel Halk Otobüslerinden elde edilen yolculuk geliri 15,8 milyar TL olurken, İBB tarafından bu sürede yapılan toplam ödeme tutarı ise 35,3 milyar TL'ye ulaşmıştır.
Böylece İBB tarafından, Özel Halk Otobüsleri için toplam 19,5 milyar TL tutarında ilave destek sağlanmıştır.
Sadece 2024 yılında, araç yenilemeleri için 1 milyar 300 milyon TL destek ödemesi gerçekleştirilmiştir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İETT, tüm paydaşları ile uyum ve iş birliği ile çalışmalarını sürdürmektedir.
Özel Halk Otobüsleri'nin hak ediş ödemeleri de İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ödenmektedir.
Bu doğrultuda;
Özel Halk Otobüsleri için 1 Haziran 2025 tarihinden itibaren ödemeler tekrar planlanmış olup mevcut sistemin değiştirilmesi dahil tüm alternatif tedbirlerin oluşturulması konusunda planlar yapılmıştır.
İBB ve İETT tarafından sağlanan tüm bu iyileşme ve destekler ve sunulan ödeme planına rağmen, Özel Halk Otobüsleri tarafından yapılacağı duyurulan olası eyleme karşı, İstanbulluların minimum düzeyde etkilenmelerini sağlayabilmek için İBB ve İETT tarafından gerekli ek seferler ve hat planlamaları gibi bir dizi önlem alınmıştır.
İstanbulluların, 22 Mayıs Perşembe günü ulaşım planlamalarını yaparken mevcut duruma göre hareket etmelerini hatırlatır, gelişmelere ilişkin tüm bilgilendirmelerin, anlık olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İETT'nin resmi iletişim kanallarından düzenli olarak yapılacağını kamuoyuna saygıyla duyururuz."
"Bu Bir Tercih Değil, Zorunluluk"
Esnaf Odası'nın yazılı duyurusunda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile imzalanan sözleşmelere rağmen ödemelerin yaklaşık dört yıldır düzensiz ve gecikmeli yapıldığı ifade edildi.
Açıklamada, "Gelinen noktada, akaryakıt temininden personel maaşlarına, bakım-onarım giderlerinden günlük işletme maliyetlerine kadar hiçbir zorunlu gider karşılanamaz hale gelmiştir. Bu nedenle, 22 Mayıs Perşembe günü İstanbul genelinde faaliyet gösteren Özel Halk Otobüsleri, tamamen ekonomik tıkanma nedeniyle çalışamayacaktır. Bu bir tercih değil, koşulların dayattığı zorunlu bir sonuçtur." denildi.
