Araştırmacılar, saç köklerinde pigment kaybına yol açan hücresel sürecin, aynı zamanda tümörleşme riski taşıyan hasarlı hücreleri yok ettiğini belirterek, beyaz saçların sağlığımız için olumlu bir işaret olabileceğini açıkladı.
🧬 Melanosit Kök Hücreleri ve Vücudun Savunma Mekanizması
Hem saç beyazlaması hem de melanom oluşumu, cilt ve saçta pigment üreten melanosit kök hücreleri (McSC'ler) ile bağlantılı. Yaş ilerledikçe veya çevresel stres faktörlerine bağlı olarak bu hücreler hasar görüyor ve pigment üretimi yavaşladığında saçlar griye dönmeye başlıyor.
Tokyolu bilim insanları fareler üzerinde yaptıkları deneylerde, kansere sebep olan kimyasallara maruz kalan McSC'lerin bir kısmının güvenlik mekanizması olarak kendini yok ettiğini, bunun da saçların beyazlamasına neden olduğunu gözlemledi.
Bu süreç "p53-p21 yolu" olarak bilinen ve DNA hasarına karşı tümör baskılayıcı bir koruma sağlayan mekanizma tarafından tetikleniyor. Başka bir deyişle, vücut kanserleşme potansiyeli taşıyan hücreleri pigment üretmeden önce durdurma kararı alıyor.
🛡️ BEYAZ SAÇ: VÜCUDUN SESSİZ ALARMI
Harvard Tıp Fakültesi Genetik Bölümü'nden Prof. Dr. David Sinclair'e göre bu bulgu, kanser tedavileri için umut verici:
"Pigment kaybı, hasarlı hücrelerin kansere dönüşmesini önleyebilecek bir yol olabilir."
Araştırmayı yöneten Profesör Emi Nishimura ise şu değerlendirmeyi yaptı:
"Saç beyazlaması ve melanomu, kök hücre stresine verilen iki farklı yanıt olarak yeniden tanımlıyoruz."
Bilim insanları, bu mekanizmanın tam olarak anlaşılması halinde melanom başlamadan durdurulabilecek tedavi yöntemlerinin geliştirilebileceğini belirtiyor.
⏱️ BEYAZLAMANIN BAŞLAMASINDA YAŞ, STRES VE GENETİK ROL OYNUYOR
Bazı kişilerde 20'li yaşların sonunda başlayan beyazlama, çoğu kişide 40'lı yaşlarda belirginleşiyor. Bunun temel sebepleri:
Genetik yatkınlık
Yaşlanma
Stres hormonlarının hücrelere verdiği zarar
Columbia ve Miami Üniversitesi tarafından yapılan çalışmalarda, stresin azalmasıyla bazı bireylerin beyazlayan saçlarının yeniden eski rengine dönebildiği gösterildi.
