OHAL (Olağanüstü Hal) nedir, hangi durumlarda ilan edilir? OHAL ilan edilince ne olur?
Orta Doğu'da tansiyon yeniden yükseliyor. Gece saatlerinde İsrail'in İran'daki belirli noktaları hedef alan saldırısı sonrası bölge adeta alarm durumuna geçti. Saldırıda İran Devrim Muhafızları Komutanı ve Genelkurmay Başkanı'nın hayatını kaybettiği bildirildi. Bu gelişmenin hemen ardından, olası bir misillemeye karşı önlem alan İsrail, ülke genelinde Olağanüstü Hal (OHAL) ilan etti. Peki OHAL nedir, hangi durumlarda ilan edilir ve ilan edilince neler değişir? İşte detaylar...
Zaman zaman gündeme gelen Olağanüstü Hal (OHAL), devletin anayasal düzeni koruma amacıyla başvurduğu özel bir yönetim şeklidir. Genellikle kamu düzenini ciddi şekilde tehdit eden doğal afet, salgın hastalık, ağır ekonomik kriz, yaygın şiddet olayları veya darbe girişimleri gibi olağan dışı durumlarda ilan edilir. Peki OHAL tam olarak nedir, hangi şartlarda devreye girer ve günlük hayatı nasıl etkiler? İşte merak edilenler…
(Kaynak: AA)
OHAL NEDİR?
Olağanüstü hal, devletin doğal afet, ağır salgın hastalıklar, ekonomik krizler ya da kamu düzenini tehdit eden yaygın şiddet olayları gibi olağan dışı koşullarda başvurduğu özel bir yönetim biçimidir. Bu dönemde kamu otoriteleri, anayasal çerçevede olağan dönemlerden daha geniş yetkilere sahip olur.
(Kaynak: AA)
OHAL KAPSAMINDA ALINABİLECEK TEDBİR VE YAPTIRIMLAR NELERDİR?
Olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğinde, kamu düzenini sağlamak ve şiddet olaylarının önüne geçmek amacıyla bazı ek önlemler alınabilir. İşte OHAL dönemlerinde uygulanabilecek başlıca tedbir ve yaptırımlar:
Sokağa çıkma yasağı getirilebilir; belirli saatlerde veya günlerde vatandaşların dışarı çıkması kısıtlanabilir.
Belirli bölgelerde dolaşmak ve toplanmak yasaklanabilir, araç trafiğine sınırlama getirilebilir.
Kişilerin üzerleri, eşyaları ve araçları aranabilir, suç unsuru taşıyan veya şüpheli bulunan nesnelere el konulabilir.
OHAL bölgesinde yaşayanlar ve dışarıdan gelenler için kimlik belgesi taşıma zorunluluğu getirilebilir.
Basın-yayın faaliyetlerine müdahale edilebilir; gazete, dergi, broşür gibi yayınların basımı, dağıtımı ve sokulması yasaklanabilir ya da izne bağlanabilir.
Sesli ve görüntülü yayınlar, kayıtlar ve paylaşımlar denetlenebilir, gerektiğinde engellenebilir.
Kritik öneme sahip kamu kuruluşları ve özel kurumlara güvenlik önlemlerini artırma zorunluluğu getirilebilir.
Tiyatro oyunları, sinema filmleri ve sahne gösterileri denetlenebilir, gerektiğinde iptal edilebilir.
Silah ve mühimmat taşımak (ruhsatlı dahi olsa) yasaklanabilir.
Patlayıcı, zehirli, yanıcı veya tehlikeli kimyasalların üretimi, taşınması ya da bulundurulması tamamen yasaklanabilir veya izne bağlanabilir.
Kamu düzenini tehdit ettiği düşünülen kişi veya grupların OHAL bölgesine girişi yasaklanabilir, bölgeden çıkarılabilir veya yerleşmeleri sınırlanabilir.
Kritik alanlara giriş-çıkışlar kontrol altına alınabilir veya tamamen yasaklanabilir.
Toplantı ve gösteri yürüyüşleri yasaklanabilir, ertelenebilir ya da önceden izin şartına bağlanabilir.
İşçilerin yalnızca belirli nedenlerle işten çıkarılmasına izin verilebilir; diğer tüm işten çıkarmalar geçici olarak durdurulabilir.
Derneklerin faaliyetleri, her bir dernek için ayrı ayrı karar alınmak şartıyla en fazla üç ay süreyle askıya alınabilir.