Başkan Erdoğan'dan Macaristan seferi: Türk Devletleri Teşkilatı zirvesine katıldı | Turan masasında özel teşekkür
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi’ne katıldı. Zirvede, Dünyaya "Gazze" Türk dünyasına "KKTC" çağrısı yapan Başkan Erdoğan Nobel Kimya Ödülü sahibi Prof. Dr. Aziz Sancar'a ödül takdim törenine katıldı. Macaristan Başbakanı Orban Başkan Erdoğan'ın dünya barışı için yüklendiği misyon sebebiyle teşekkür etti. Zirvede TDT’nin kurumsal yapısını güçlendirmeye yönelik çalışmalar gözden geçirildi. Budapeşte Bildirisi’nde KKTC vurgusu yapıldı. Takvim.com.tr yaşanan gelişmeleri anbean aktardı...
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de "Doğunun ve Batının Buluşma Noktası" temasıyla düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT) gayriresmî zirvesine katıldı.
Takvim.com.tr yaşanan gelişmeleri anbean aktardı.
CANLI ANLATIM
BAŞKAN ERDOĞAN MACARİSTAN'DAN AYRILDI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı Gayriresmi Zirvesi’ne katılmak üzere geldiği Macaristan’daki temaslarının ardından ayrıldı.
KÜLTÜREL PROGRAMA KATILDI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı Gayriresmi Zirvesi dolayısıyla bulunduğu Macaristan'da, Başbakan Viktor Orban ile kültürel programa katıldı.

Macaristan'daki temaslarını sürdüren Başkan Erdoğan, Macaristan Başbakanı Orban ile kültürel programa iştirak etti.

Programda, Başkan Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan da yer aldı.
ZİRVE BİLDİRİSİNDE KKTC VURGUSU
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, 20-21 Mayıs tarihlerinde Macaristan'ın ev sahipliğinde yapılan Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi kapsamında düzenlenen Devlet Başkanları Konseyi tarafından bugün kabul edilen Zirve (Budapeşte) Bildirisi’ne, teşkilat içi bütünlüğü ve Türk Devletleri arasındaki birlik, beraberlik ve dayanışmayı vurgulayan ve KKTC'ye güçlü destek beyan eden yazımlar ve Türkiye açısından önem ve öncelik taşıyan maddeler eklendi.
Bildiride, KKTC'nin, diğer gözlemcilerle (Macaristan ve Türkmenistan) birlikte Türk dünyasının ayrılmaz parçası olduğunu vurgulayan ve TDT'nin çalışmalarına yaptığı katkıları memnuniyetle karşılayan maddeler kabul edildi.
Türk dünyasının Kıbrıs Türklerinin özden gelen eşit haklarının güvence altına alınması konusunda dayanışma ifade eden ve Kıbrıs sorununun Ada'daki mevcut gerçekliklere dayalı olarak, karşılıklı kabul edilebilir ve uygulanabilir bir çözüme ulaşması ihtiyacını vurgulandığı bildiride, TDT Aksakallar Konseyi 17’nci Toplantısı'nın 1-2 Mayıs tarihlerinde Girne'de başarıyla gerçekleştirilmesini öne çıkaran, Türk Dünyası Vizyonu-2040 Belgesi'nde belirtildiği üzere, üye devletlerin, ulusal çıkarları açısından hayati önem taşıyan konularda aralarındaki siyasi dayanışma ve karşılıklı desteği güçlendirme iradelerini vurgulayan maddeler onaylandı.
Bildiride, TDT'de kardeşlik ruhuna olan bağlılıklarını bildiren ve Türk Dünyası Şartı'nda da belirtildiği üzere, Türk Devletleri arasındaki birlik ve dayanışmaya zarar vermeyi amaçlayan her türlü girişimin engellenmesinin önemini vurgulayan ve TDT'nin bütünlüğüne, kurumsal ve karar alma kapasitesine bağlılıklarını yineleyen, KKTC'nin de aralarında bulunduğu TDT Gözlemcilerinin gençlik ve spor alanında Teşkilat bünyesinde yürütülen değişim programları ve benzer faaliyetlere ev sahipliği yapmalarını teşvik eden maddeler kabul edildi.
SURİYE'DE GÜVENLİK VE İSTİKRARIN TESİS EDİLMESİNDE TÜRKİYE’NİN ROLÜ TAKDİR EDİLDİ
Öte yandan bildiride, Türkiye'nin Suriye'nin toprak bütünlüğü ve birliği temelinde güvenlik ve istikrarın tesis edilmesi, Suriye'nin tüm bileşenlerinin katılımıyla kapsayıcı bir siyasi sürece ulaşılması ve yaptırımların kaldırılması yönünde oynadığı yapıcı rol takdir edildi.
Bildiride, Gazze'deki feci insani durumla ilgili derin endişe ifade eden, kalıcı ve kapsamlı bir ateşkes, rehinelerin ve tutukluların serbest bırakılması ve Gazze'ye engelsiz insani erişime yönelik müzakerelere verilen desteği teyit eden; Filistinlilerin Gazze'den uzaklaştırılmasına yönelik tüm girişimleri reddeden; İsrail-Filistin çatışmasına adil ve kalıcı bir çözüme duyulan ihtiyacın ve ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına uygun olarak başkenti Doğu Kudüs olan, 1967 sınırlarına dayanan iki devletli çözümün uygulanmasının altını çizen maddelerine onay verildi.

AFGANİSTAN ÇALIŞMA GRUBU KURULDU
Bildiride Afganistan'la ilgili konularda TDT Üye Devletleri'nin ortak tutumunun geliştirilmesini kolaylaştıracak olan Afganistan Çalışma Grubu’nun kurulması takdirle karşılanırken bu konuda Devlet Başkanları Konseyi tarafından ayrı bir ortak açıklama da kabul edildi.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 21 Mart'ta yapılan çağrı doğrultusunda, Türk dünyasının ortak bayramı olan Nevruz’a ilişkin TDT bünyesinde anma ve kutlama etkinliklerinin üye ülkeler, gözlemciler ve Türk İşbirliği Teşkilatlarıyla iş birliği içinde düzenlenmesi yönünde TDT Sekretaryasını talimatlandıran maddelerin kabul edildiği bildiride, her türlü ırkçılık, ayrımcılık, yabancı düşmanlığı, İslam'a karşı nefret, nefret söylemi ve dezenformasyonla mücadelede iş birliğini sürdürme ve bu alanlarda uluslararası platformlardaki çabaları uyumlaştırma taahhütleri yinelendi.
TERÖRLE VE SİBER SUÇLARLA ORTAK MÜCADELE ÇAĞRISI
Bildiride, TDT Üye Devletlerini, her türlü terörizm ve ulus ötesi organize suç, terörizmin finansmanı ve siber suçla mücadele için ortak çabaları sürdürmeye teşvik eden, savunma sanayisi alanında TDT kapsamında verimli çok taraflı iş birliğini geliştirme iradesinin yinelediği vurgusuyla, üye devletlere bu yöndeki çabalarını hızlandırmaları talimatını veren maddeler onaylandı.
Öte yandan, Türk Devletlerinin Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer uluslararası kuruluşlardaki önemli adaylıklarına atıfla, Türkiye'nin de 2037-2038 dönemi için BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliği, 2025-2029 dönemi için UNESCO Yürütme Kurulu ve 2026-2028 dönemi için BM Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC) adaylıklarının memnuniyetle karşılandığı bildiride, bilim insanı ve Nobel ödülü sahibi Prof Dr. Aziz Sancar'a ‘Türk dünyasının birliğine katkılarından dolayı’ Türk Devletleri Teşkilatı Ali Şir Nevai Uluslararası Ödülü'nün verilmesini memnuniyetle karşılayan maddelere onay verildi.
LİDERLERLE BUDAPEŞTE HATIRASI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Budapeşte manzarası önünde devlet ve hükümet başkanlarıyla hatıra fotoğrafı çekimine katıldı.
ORBAN'LA GÖRÜŞTÜ: AB VURGUSU
Başkan Erdoğan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ı kabul etti.

Kabulde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto da yer aldı. ,
GÖRÜŞMEDE NELER KONUŞULDU?
Görüşmede Türkiye ile Macaristan ikili ilişkileri, bölgesel ve küresel konular ele alındı.
Başkan Erdoğan görüşmede, Türkiye ile Macaristan’ın köklü bağlara sahip olduğunu, iş birliğini her alanda ilerletmek için adımlar atmaya devam edeceklerini belirtti. Cumhurbaşkanımız, Türk Devletleri Teşkilatı zirvesinin gözlemci üye Macaristan’da düzenlenmesinin Teşkilat’ın Macaristan’a verdiği önemin göstergesi olduğunu, Macaristan’ın Türk Devletleri Teşkilatı’na güç kattığını ifade etti.

AB ÜYELİK SÜRECİ CANLANDIRILSIN
Erdoğan, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecinin canlandırılmasının Avrupa’nın da yararına olduğunu, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne güvenlik başta olmak üzere birçok alanda katkılar sağlayabileceğini belirtti. Başkan Erdoğan, Türkiye’nin Ukrayna-Rusya arasındaki savaşın adil ve kalıcı bir barışla sonlandırılması için gayret gösterdiğini, zaman kaybetmeden ateşkesin sağlanmasının ve barış müzakerelerinin başlamasının gerektiğini ifade etti.
"SELAMÜNALEYKÜM" DİYEREK KARŞILADI
Macaristan Başbakanı Orban, Başkan Erdoğan'ı 'Selamünaleyküm' diyerek karşıladı.
Erdoğan, "Aleykümselam" diyerek karşılık verdikten sonra "Hava çok güzel bugün" dedi. O anlar kameraya yansıdı.
AZİZ SANCAR'A ÖDÜL TAKDİMİ
Zirvede iderlerin konuşmalarının ardından ödül törenine geçildi. Törende, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov tarafından Prof. Dr. Aziz Sancar'a 'Ali Şir Nevai Uluslararası Ödülü' takdim edildi.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Macaristan Başbakanı Victor Orban, Türk dünyasında bilimsel çalışmalara üstün katkıları nedeniyle ödül alan Sancar'ı tebrik etti. Daha sonra Prof. Dr. Sancar, teşekkür konuşması yaptı.
AİLE FOTOĞRAFI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi'ne katılmak üzere gittiği Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev (sol 2), Macaristan Başbakanı Victor Orban (ortada), Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov (sağ 3) Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev (sağ 2), Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev (sağda) ve Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanıçbek Ömüraliyev (solda) ile aile fotoğrafı çektirdi.
BAŞKAN ERDOĞAN KONUŞMA YAPTI
Başkan Recep Tayyip Erdoğan zirve kapsamıdan konuşma yaptı. Türk dünyasına "Kıbrıs Türklerine omuz verin" çağrısı yapan Başkan Erdoğan, "KKTC'nin bulunmadığı bir Türk dünyası aile fotoğrafının her zaman eksik kalacağını düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.

İşgalci İsrail'in saldırıları sonucu Gazze'nin cehennemi yaşadığını belirten Başkan Erdoğan dünyaya İsrail'in karşısında durması için çağrı yaptı.

Erdoğan Türk dünyasına da 21 Mart teklifinde bulunarak, "Bundan böyle Nevruz ve Kutlama günü olarak ilan edilmesinden memnuniyet duyacağız." dedi.
ORBAN'DAN BAŞKAN ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR
Macaristan Başbakanı Orban, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi'nin açılışında konuştu.
Programın düzenlendiği Budapeşte'nin kelime anlamına değinen Orban, bu ismin Buda ve Peşte'den oluştuğunu, Buda'nın büyük Türk hükümdarı Attila'nın kardeşinin ismi olduğunu söyledi.
Şehrin isminin Hunlara dayanmasının Macaristan ile Türk devletleri arasındaki derin tarihi, ruhani ve kültürel bağları gösterdiğini belirten Orban, zirveye ilk kez ev sahipliği yapmanın kendileri için onur olduğunu dile getirdi.
ORBAN'DAN TDT İLE İŞBİRLİĞİNİN ÜLKESİ İÇİN STRATEJİK ÖNEM KAZANDIĞI VURGUSU
Macaristan’ın 7 yıl önce bu teşkilata gözlemci üye olduğunu, bu zaman zarfında dünyada ciddi değişimlerin yaşandığını anlatan Orban, "O günlerde teşkilatın bu kadar önem kazanacağını ben de tahmin etmiyordum. O zamanlar Türk dünyasının yükselişe geçtiğini görüyordum. Ama bir yandan Türk dünyası ilerlerken, diğer yandan Macaristan’ın içinde bulunduğu Avrupa dünyası, Avrupa Birliği (AB) yavaşladı, gelişimi durdu, hatta dramatik bir duruma geldi." diye konuştu.
Orban, TDT üyesi ülkelerle Macaristan’ın ticaret hacminin 30 milyar dolardan 45 milyar dolara yükseldiğini belirterek, bu işbirliğinin ülkesi için stratejik önem kazandığını ifade etti.
Macaristan’ın sadece Avrupa ekonomisinin dinamikleriyle hareket etmesi halinde sıkıntı yaşayabileceğini kaydeden Orban, bu nedenle Türk dünyasının kalkınma dinamiğine ihtiyaç duyduklarını söyledi.
Orban, Ukrayna’da yaklaşık 3 yıldır süren savaşın ciddi ekonomik sonuçlar doğurduğunu, bu durumla baş edebilmede TDT ile olan işbirliğinin önemli katkıları olduğunu aktardı.

ERDOĞAN'A BARIŞA KATKILARINDAN ÖTÜRÜ TEŞEKKÜR ETTİ
TDT ülkelerine son 3 yılda barıştan yana tutum sergiledikleri için Macar halkı adına teşekkür eden Orban, "Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür ederim. Başarılı barış misyonu ve arabuluculuğu için tebriklerimi sunuyorum. Sayın Başkan, üç yıl sonra yeniden Türkiye topraklarında doğrudan Rusya-Ukrayna görüşmeleri yapılması sizin başarınızdır." ifadelerini kullandı.
Orban, Avrupa’da ciddi bir enerji krizi yaşandığını, buradaki elektrik ve doğal gaz fiyatlarının ABD ve Çin’den 3-4 kat daha pahalı olduğunu, bu nedenle Avrupa’nın artık rekabet edebilir bir durumda olmadığını, bu rakamlarla rekabetçi bir ekonomi kurmanın mümkün olmadığını anlattı.
"Üstelik uygulanan yaptırımlar Avrupa’nın üzerine inşa edildiği kalkınma modelini tamamen yok etti." görüşünü paylaşan Orban, "Bu model neydi? Gelişmiş Batı teknolojisi ile kolay erişilebilen, büyük ölçüde Rusya’dan gelen ucuz enerji birleştiriliyordu. Bu kombinasyon rekabetçi ekonomiyi ve hızlı büyümeyi getiriyordu. Ancak yaptırımlar bu modeli parçaladı." değerlendirmesinde bulundu.
"AVRUPA, PUSULASIZ BİR ŞEKİLDE FIRTINALI BİR DENİZDE SAVRULUYOR"
Orban, Avrupa’nın ekonomi stratejisinin olmadığını, henüz yeni bir yaklaşımın da geliştirilemediğini, bu nedenle Macaristan da dahil "Avrupa’nın pusulasız bir şekilde fırtınalı bir denizde savrulduğunu" ileri sürdü.
Ukrayna’nın Rusya’dan gelen doğal gazın geçişine izin vermemesinin trajik bir durumun yaşanmasına yol açtığını hatırlatan Orban, TDT ülkeleriyle daha önce yapılan işbirliğinin bu süreçte sağladığı olumlu katkıların önemine dikkati çekti.
Orban, geçmişte Batı’da TürkAkım Doğal Gaz Boru Hattı'nın inşası hakkında büyük tartışmalar yaşandığını, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu durumu iyi bildiğini hatırlatarak, şunları kaydetti:
"Batılılar bu hattın yapılmaması için her şeyi yaptı. Ama biz direndik ve inşa ettik. Bugün bu boru hattı olmasaydı Macaristan’da gaz ve enerji olmazdı. Bu nedenle bu projeye sonuna kadar destek verdiği için Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür ederim. Bu, Macar ekonomisini yaşatan göbek bağımızdır. Cumhurbaşkanı Aliyev'e de teşekkür etmek isterim. Geçen yıl Azerbaycan’dan ilk doğal gaz sevkiyatları geldi. Bu daha önce hiç olmamıştı. Bu bir ilkti. Sayın Başkan’dan gelecekte de bu desteğin süreceği yönünde söz aldım."
Orban, işbirliği içinde oldukları diğer üye ülke devletlere de ayrı ayrı teşekkür etti.
ZİRVE BAŞLADI
Başkan Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmî Zirvesi'ne katılıyor.
ALİYEV VE TOKAYEV'LE SOHBET
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi'ne katılmak üzere bulunduğu Macaristan'da liderlerle bir araya gelerek, sohbet etti.
Başkan Erdoğan'ı zirve için gittiği Varkert Bazar'da, Macaristan Başbakanı Viktor Orban karşıladı.
Orban ile bir süre sohbet eden Erdoğan, daha sonra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile bir araya geldi.
Bir süre sohbet eden Erdoğan ve Aliyev'in görüşmelerine, daha sonra Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev de katıldı.
Liderler, görüşmenin ardından zirvenin gerçekleştirildiği salona geçti.
ORBAN KARŞILADI
Başkan Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı Gayr-i resmi Zirvesi'nin gerçekleştirileceği Varkert Bazar'da Macaristan Başbakanı Viktor Orban tarafından karşılandı.

DIŞİŞLERİ BAKANLARI TOPLANDI
Liderlerin zirvesi öncesinde Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı gerçekleştirildi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da toplantıya katıldı.
BAŞKAN MACARİSTAN'DA
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ı taşıyan uçak Macaristan'a iniş yaptı. Erdoğan, Budapeşte temasları çerçevesinde Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayr-i resmi Zirvesi ve zirve çerçevesindeki imza ve ödül törenlerine katılacak.
BAŞKAN ERDOĞAN MACARİSTAN'A GİTTİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi'ne katılmak üzere özel uçak "TUR" ile Macaristan'ın başkenti Budapeşte'ye gitti.
Erdoğan'ı, Esenboğa Havalimanı'ndan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hakkı Susmaz ile Ankara Valisi Vasip Şahin uğurladı.
Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç da Macaristan'a hareket etti.
Erdoğan'ın, "Doğunun ve Batının Buluşma Noktası" temasıyla düzenlenecek Budapeşte Zirvesi kapsamında, TDT Devlet Başkanları Konseyi Toplantısına iştirak etmesi ve katılımcı devlet ve hükümet başkanlarıyla ikili temaslarda bulunması öngörülüyor.
MACARİSTAN SEFERİ
Zirvede TDT'nin kurumsal yapısını güçlendirmeye yönelik çalışmalar gözden geçirilecek. Budapeşte Bildirisi'nin yanı sıra çeşitli belge ve kararların kabul edilmesi bekleniyor.
Başkan Erdoğan'ın, zirve marjında toplanacak TDT Devlet Başkanları Konseyi toplantısına katılması ve katılımcı devlet ile hükümet başkanlarıyla ikili görüşmeler gerçekleştirmesi planlanıyor.

TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI
Azerbaycan'ın Şuşa kentinde 5-6 Temmuz 2024'te düzenlenen TDT Gayriresmi Zirvesi ve 6 Kasım 2024'te Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te yapılan TDT 11. Zirvesi'nde, Türk dünyasındaki dayanışmayı ve işbirliğini derinleştirme kararlılığı dile getirilmişti.
21 Mayıs'taki Budapeşte Zirvesi'nde, Bişkek Zirvesi kararları yönünde atılmakta olan adımların kapsamlı biçimde ele alınması ve dış dünyaya güçlü birlik mesajı verilmesi bekleniyor.

Zirve sonunda, TDT ülkeleri arasındaki işbirliği alanları ve Teşkilatın kurumsal bütünleşmesinin artırılmasına yönelik bir Ortak Bildiri kabul edilmesi ve muhtelif belgelerin imzalanması öngörülüyor.
TDT 12. Zirvesi gelecek aylarda Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenecek.