Paşa servet

125 milyon dolarla dünyanın en değerli satılık gayrimenkulü olan Zeki Paşa Yalısı, adını Sultan Abdülhamid'in sağ kolu Zeki Paşa'dan alıyor. 4 katlı yapı, yalıdan çok şatoya benzerliğiyle dikkat çekiyor

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 06 Nisan 2013 Güncelleme 06 Nisan 2013, 00:00
Paşa servet

İÇİNDEKİLER

Dünyanın en büyük müzayede evi Sotheby's, Zeki Paşa Yalısı'nı 125 milyon dolarla en değerli satılık gayrimenkuller arasında gösterdi. Yalı, bu yönüyle olduğu kadar, tarihi açıdan da yüksek bir değere sahip. Yalıya adını veren Zeki Paşa (1849-1914), II. Meşrutiyet'e kadar belediye meclis üyeliği yapmış, ihtida ederek Müslüman olmuş Ali Remzi Efendi'nin oğludur. Harbiye'den 1872'de kurmay yüzbaşı olarak mezun olur.

SONSUZ GÜVEN...
Osmanlı-Rus Harbi'nde Süleyman Paşa'nın yaveri olduktan sonra bahtı saraydan yana döner. Padişah yaveri ve şehzadelerin de hocası yapılır. 1883'te Askeri Mektepler Nazırı, 1891'de ikinci görev olarak da Tophane Müşiri yapılır. Bu yüzden tarihte daha çok Müşir Zeki Paşa diye bilinir. Sultan Abdülaziz'i tahttan indirenler asıl olarak askeri okul öğrencileri ve onları bu yönde hareket ettiren kişi okulun başı olduğu için Sultan Abdülhamid'in en önem verdiği görevlerden birisine Zeki Paşa'yı getirmesi ve orada çok uzun süre tutması kendisine olan güvenini gösterir. Üstelik Zeki Paşa'nın, Sultan Hamid'e karşı örgütlenmenin odağı ve İttihat Terakki'nin kurulduğu bu okulların sorumlusu olduğunu düşünürsek ne kadar hassas bir görev yaptığını anlayabiliriz. Zeki Paşa, devrin en bilgili, âlim kişilerinden birisidir. Rumca, Fransızca, İngilizce, Almanca ve İtalyanca biliyor. 1908 sonrası rütbeleri alınarak, önce Büyükada'ya sonra Rodos'a sürülür. Af sonrası döndüğü Büyükada'da 1914'te vefat eder.


MEŞHUR DAMAT
1944'te vefat eden eşi Adviye Zeki (Örs) Hanım'ın babası Kastamonu Valisi Enis Paşa'dır. Oğulları diplomat Sedat Örs ve Vedat Örs'tür. Dışişleri'nde görev almış, Suneralp ve Güneralp soyadlı diplomatlar Zeki Paşa'nın oğlu ve torunlarıdır. Ailedeki en ilginç kişi damadı gazeteci Ali Kemal'dir. Londra Belediye Başkanı Boris Johnson da Ali Kemal'in daha önce evlendiği bir İngiliz kadından olan 2. kuşak torunudur.

TORUNLAR OTURDU
Yalıda son olarak 'Dömeke Kahramanı' olarak bilinen Gazi Osman Paşa'nın torunu Meliha Baştımar ve çocukları oturuyordu. Baştımar Ailesi'ne uzun bir parantez açalım: Kemal Derviş Eylül 2001'de Londra'da "Çocukluk arkadaşım" dediği Kemal Nebioğlu'nun evinde kalmıştı. Nebioğlu'nun eşi Rüya Hanım, Nazım Hikmet'in küçük teyzesi Sare Hanım'ın üvey kızıdır. Sare Hanım ilk evliliğini Şevket Mocan'la yapar. Kızları Ayşe Baştımar, TKP Genel Sekreteri Zeki Baştımar'ın amcasının oğlu Dündar Baştımar'ın eşidir. Merhum Nihat Sargın'ın eşi Yıldız Hanım, Dündar Baştımar'ın kardeşidir.

Tayfun ER