Hangi bal daha faydalı? Sahte bala dikkat! Balın gerçek mi, sahte mi olduğunu nasıl anlaşılır?
Bal Türkiye'de kahvaltı sofralarının ve tatlıların vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Avrupa Komisyonu'nun 2023'te yaptığı bir incelemede, İngiltere'de satılan 10 bal örneğinin ucuz katkı maddeleriyle karıştırıldığını ortaya koydu. Ülkemizin farklı bölgelerinde birbirinden özel ballar üretilirken ne yazık ki balda taklit ve tağşiş yapılabiliyor. Bazen "organik" etiketiyle satılan balların gerçekte hileli olduğu ortaya çıkıyor. Peki sahte bal nasıl anlaşılır? İşte uzmanlarla bu soruları yanıtlıyoruz.
Bal doğallığıyla tanınan ve sağlıklı bir besin olarak biliniyor. Ancak bazı durumlarda balın organikliği konusunda şüpheler oluşabilir. The Daily Telegraph'ın haberine göre, beslenme uzmanı ve Unprocess Your Family Life kitabının yazarı Rob Hobson, "Sahte bal ciddi bir sorun. Pek çok ürün glikoz şurubu, yüksek fruktozlu mısır şurubu ya da diğer ucuz tatlandırıcılarla güçlendirilmiştir." diyerek durumu açıklıyor. Peki gerçek bal nasıl anlaşılır? İşte cevabı…
HANGİ BAL DAHA FAYDALI?
🍯 Kalp Sağlığını Destekler
◾ Beslenme uzmanı Julie Gough'a göre, balın kan basıncını dengelemeye ve kalp ritmini düzenlemeye yardımcı olduğu biliniyor. Bu özellikleri sayesinde kardiyovasküler sağlığa olumlu katkılar sağlayabilir.
◾ Bazı küçük çaplı araştırmalar, balın kolesterol seviyelerini iyileştirebileceğini ve bu sayede kalp hastalığı riskini azaltabileceğini göstermektedir. Ayrıca, bal peteğinde bulunan balmumunun kolesterolü düşürmeye yardımcı olabileceğine dair bulgular da mevcuttur.
◾ Uzman Rob Hobson, bu etkilerin balda bulunan polifenoller gibi doğal antioksidanlardan kaynaklanabileceğini belirtiyor. Polifenoller, vücutta oksidatif stresi ve iltihabı azaltarak kalp sağlığını destekleyebilir. Ancak Hobson genel kanıtların kesin olmadığını ve bu etkilerin sınırlı olabileceğini ekliyor. Kalp sağlığı için en iyi yaklaşımın besleyici bir diyet, düzenli egzersiz ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları olduğunu vurguluyor.
SAHTE BAL NASIL ANLAŞILIR?
🍯 Öksürük ve Soğuk Algınlığına Karşı Etkili
◾ Bal yüzyıllardır doğal bir öksürük kesici olarak kullanılmıştır. Oxford Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, balın tek başına ya da çayla karıştırıldığında öksürüğün şiddetini ve süresini azalttığını göstermiştir. Üstelik, balın etkisi birçok geleneksel tedavi yöntemi (öksürük şurupları, antihistaminikler ve iltihap gidericiler) ile kıyaslandığında daha başarılı bulunmuştur.
◾ Gough, balın yoğun kıvamı sayesinde boğazı kaplayarak tahrişi azalttığını ve anında rahatlama sağladığını ifade ediyor. Çalışmalar henüz balın kesin bir tedavi olduğunu kanıtlamasa da, uzmanlar doktora gitmeden önce bal tüketerek solunum yollarını rahatlatmayı öneriyor.
🍯 Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
◾ Bal, bağışıklık sistemini destekleyen doğal antioksidanlar olan polifenoller ve flavonoidler içerir. Araştırmalar, özellikle Manuka balının bağışıklık hücrelerini aktive ederek vücudun enfeksiyonlara karşı daha dirençli hale gelmesini sağlayabileceğini öne sürüyor.
◾ Beslenme uzmanı Hobson, Manuka balının içeriğindeki metilglioksal (MGO) sayesinde güçlü antimikrobiyal özelliklere sahip olduğunu belirtiyor.
Hobson ve Gough gerçek balı satın alırken dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıralıyor:
◾ Etiketi dikkatlice inceleyin: İçeriğinde glikoz, mısır şurubu veya yapay aroma bulunan ürünlerden kaçının. "Saf" ve "Filtrelenmemiş" ibarelerine sahip balları tercih edin.
◾ Kristalleşme özelliğine bakın: Hakiki bal, özellikle soğuk havalarda zamanla kristalleşebilir. Buna karşılık, sahte ballar genellikle akışkan kalır. Ancak, bazı doğal bal türlerinin de daha yavaş kristalleşebileceğini unutmayın.
◾ Sertifikalara göz atın: Manuka balı alıyorsanız UMF sertifikasına, diğer ballar için ise organik sertifikalara sahip olup olmadığına dikkat edin.
◾ Kaynağını araştırın: Üretim yeri ve arıcılık süreci hakkında şeffaf bilgi sunan markaları tercih edin. Mümkünse, doğrudan yerel bir arıcıdan doğal bal satın alın.
