Fatih Sultan Mehmed nasıl öldü? Sır perdesi aralanıyor mu? Padişahların ölüm nedenleri...

Fatih Sultan Mehmet'in ölümünden önce Mısır'daki Memluk Devleti ile Osmanlılar arasında bir gerginlik meydana gelmişti. Fatih Sultan Mehmet'in 25 Nisan 1481'de Üsküdar'a geçmesiyle sefer başladı. Fatih, hemen hemen bütün Osmanlı padişahlarında görülen nıkris (gut) hastalığından mustaripti. Bu durum padişahların hareketlerinin kısıtladığı gibi devamlı ağrılar içinde kalmasına da sebep oluyordu. Osmanlı ordusu, Gebze civarındaki Hünkâr Çayırı'nda konaklandı. Sultan burada 1 Mayıs'ta şiddetli karın ağrıları çekmeye başladı. Eski hastalıklarının yani nikris ile romatizmanın yanı sıra yeni hastalıklar da baş göstermişti. Fatih'in tedavisinde hekimbaşı Laristanlı Acem Hamideddin el-Lari başladı. Acem Lari başarısız olunca, eski hekimbaşı Yakup Paşa elinden bir şey gelmeyeceğini, yanlış bir ilaç kullanıldığını ve bu ilacın etkilerini gidermenin artık mümkün olmadığını söyledi. Ancak diğer tabipler çaresiz kalınca hastaların tedavide kullanıldığı şurubunu vererek padişahın sancısını azaltma yolunda gitti. Fakat şurup tesirini göstermesi ve Fatih kısa bir komadan sonra 3 Mayıs 1481'de ikindi vakti vefat etti. Fatih'in daha sonra 50 yaşındayken yeni bir sefere çıktığı sırada Gebze'de Hünkâr Çayırı isimli yerdeki ölümü gerek akademik gerekse popüler düzeydeki tarihçiler arasında bir tartışma konusu olmuştu. Fatih'i kimin zehirlettiği konusunda üç iddia vardı. Birincisi Amasya Valisi Şehzade Beyazıt'ın, Veziriazam Karaman Mehmet Paşa'nın kardeşi Cem Sultan lehindeki teşebbüsleri yüzünden başhekim Acem Lari'yi kullanarak babasını zehirlettiği şeklindeydi. Acem Lari, dört yıl sonra 1485'te öldüğünde, Edirneliler arasında hekimin İkinci Beyazıt tarafından zorla verdirilen aşırı dozda afyon yüzünden öldüğü dedikodusu dolaşıyordu. Bu konuda ikinci bir iddiaya göre Memluk Sultanı Kayıtbay, Acem Lari'yi kullanarak sultanı zehirletmişti. Memluklerin daha önce de Fatih Sultan Mehmet'e karşı suikast teşebbüsleri olmuştu. Zehirlenme konusundaki üçüncü ve en kuvvetli iddia ise 30 yıl Fatih'in yanında hizmet edip, sultanın itimadını kazanan ve vezir rütbesi ile önemli görevlerde bulunmuş Yahudi mühtedisi eski hekimbaşı Yakup Paşa'nın (Maestro Jacopo), Fatih'e karşı bir düzine kadar başarısız suikastta bulunan Venedikliler tarafından satın alınarak, zehirlenme hadisesinin gerçekleştirildiği şeklindedir. Franz Babinger, 'Aşıkpaşa Tarihi'ndeki manzum bir parça ve Venedik arşivinde bulduğu bir belgeye istinaden yazdığı bir makalede Fatih'in zehirlenmiş olabileceği fikrini ileri sürmüştü. Daha sonra Fatih'in zehirlenerek öldürüldüğü fikrini ileri süren yazarlar da Babinger'in bu araştırmasından hareket etmişlerdi. Venedik 1456 ile 1479 yılları arasında 12 defa Fatih'i zehirleme teşebbüsünde bulunmuştu. Arnavut Paul isimli berber, Carthusialı bir keşiş, Trogirli bir denizci, Vlaco isimli ve Yahudi hekim, Florasalı Francesco Baroncello, Krakowlu bir Polanyalı ve Katolanyalı bir maceraperestin isimleri bu suikast teşebbüslerinde geçer. Ancak bu teşebbüsler, çoğu zaman sadece plan aşamasında kalmıştı. Bu konudaki en ciddi teşebbüslerden birinde ise Fatih'in hekimbaşından Yahudi mühtedisi Yakup Paşa'nın adı geçer. 15. yüzyılda Avrupa'da zulüm gören Yahudiler, Osmanlı topraklarına sığınıyorlardı. Avrupa'dapapanın bile güvenmediği Yahudi hekimler Osmanlı sarayında büyük itibar görüyorlardı. Papa Beşinci Nikola'nın Yahudi hekimlerin verdikleri ilaçlarla İtalyanların Hristiyan ruhunun zedeleneceğini söylemesi doktorları iş yapamaz duruma getirmişti. Bu şartlar altında İtalya Gaeta'dan Edirne'ye gelen Yahudi hekim Maestro Jacopo Müslüman olup Yakup ismini almıştı. İkinci Murad zamanında sarayda hekim olarak çalışmaya başlayan Yakup Paşa, Fatih zamanında da görevine devam etti. Zamanla Fatih'in güvendiği kişilerden biri oldu. 1468'de İtalya'da bir ziyaret yaparak Arapçadan Latinceye çevrilmiş bazı tıp kitaplarını inceledi. Sonraki yıllarda Osmanlı ilerleyişini durduramayan Venedik, Fatih'i zehirletmeye karar verdi. Dikkat çekmemek için Floransalı Lando Delgi Albizi İstanbul'a gönderildi. Degli, İstanbul'daki Floransa konsolosu vasıtasıyla Yakup Paşa ile irtibata geçti. Yakup Paşa, teklifi uzun uzun düşündükten sonra peşin olarak 10 bin altın ve 1472 Martından aynı yılın mayısına kadar sultanı öldürdüğü takdirde Venedik'e kabul ve İstanbul'da kalan mallarına karşılık 25 bin altın daha istemişti. Venedik yönetimi bu isteği kabul etmesine rağmen Yakup Paşa'nın herhangi bir zehirleme teşebbüsüne girip girmediği bilinmez. Ancak 1481'de Fatih'in ölümünden sonra isyan eden asker birçok devlet adamıyla birlikte Yakup Paşa'yı da öldürmüştü. Bu konu üzerinde geniş bir araştırma yapan Şehabeddin Tekindağ ise Fatih'in zehirlenmediği, eceliyle öldüğü fikrindedir. Dönemin Türk kaynakları incelendiğinde Aşıkpaşazade Tarihi'ndeki bir manzum parça dışında hastalığı yüzünden Hünkâr Çayırı'na kadar araba işe gidebilen Fatih'in zehirlenmesinden ima dahi olsa bahseden hiçbir bilgi yoktur. Yine o dönemde yazılmış Arap ve İtalyan kaynaklarında da Fatih'in zehirlendiğini gösteren bir kayıt bulunmaz. Daha önce II. Mehmed'e karşı ondan fazla suikast teşebbüsünde bulunan Venediklilerin Fatih'in ölümünde bir rollerinin olması kuvvetli bir ihtimal gibi durur. Ancak bütün araştırmalara rağmen Fatih'in ölümündeki esrar henüz çözülmüş değildir. Kaynak: Fikriyat PADİŞAHLARIN ÖLÜM TARİHLERİ VE NEDENLERİ Tüm dünyanın tanıdığı Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ı yataklara düşürüp 71 yaşında ölümüne neden olan 'Nikris' ya da günümüzdeki adıyla 'Gut' hastalığını uzmanlar yanıtladı. Kanuni'nin Cihan padişahı Kanuni'yi acılar içinde kıvrandıran bu hastalık, günümüzde de her yüz kişiden 5'ini etkiliyor. Ürik asidin kanda kristalleşmesi sonucu oluşan 'Kralların hastalığı' Gut, geleneksel tıbbın olduğu kadar modern tıbbın da baş belası. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ayten Altıntaş, Kanuni'nin, o dönem hekimlerinin verdiği perhize uymadığı için hastalıktan kurtulamadığını belirterek: 'Osmanlı'nın tek gıdası kuzu eti ve pilav. Çok fazla hareket etmedikleri için de nikris oluyorlardı. Osmanlı'da bu hastalığın tedavisi, ilaçları vardı ama hekimler koca Kanuni'ye söz geçirememişlerdir.' 'Ciddi perhiz yapması lazımdı ki Kanuni perhizi reddedip yalnızca ilaçlarla yetinince sanıyorum tedavi başarılı olamamış' dedi. İşte dünyaya hükmeden Padişahların ölüm nedenleri... Osman Gazi Doğum: 1258 / Ölüm: 1326 / Tahta çıktığı tarih:1281 Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu olan Osman Gazi 1326'da kalp yetmezliğinden öldü. Orhan Gazi Doğum: 1281 / Ölüm: Mart 1362 / Tahta çıktığı tarih: 1326 82 yaşındayken felç yüzünden 1362'de öldü. Aynı zamanda 2. Osmanlı padişahıdır. II. Murad Doğum: Haziran 1404 / Ölüm: 3 Şubat 1451 / Tahta çıktığı tarih: 1423 Şiddetli bir baş ağrısı sebebiyle yatağa düştü ve üç gün sonra 3 Şubat 1451'de öldü. Ölüm sebebi beyin kanaması veya beyindeki bir tümördür. Aynı zamanda 6. Osmanlı padişahıdır. Yavuz Sultan Selim Doğum: 10 Ekim 1470 / Ölüm: 21-22 Eylül 1520 / Tahta çıktığı tarih: 1512 9. Osmanlı padişahıdır. 21 Eylül 1520'yi 22 Eylül'e bağlayan gece kanserden vefat etti. Kanuni Sultan Süleyman Doğum: 27 Nisan 1495 / Ölüm: 6 Eylül 1566 / Tahta çıktığı tarih: 1520 10. Osmanlı padişahıdır. 1566'da Zigetvar Kuşatmasının son günü 6/7 Eylül gecesi beyin kanamasından öldü. III. Murad Doğum: 4 Temmuz 1546 / Ölüm: 16 Ocak 1595 / Tahta çıktığı tarih: 1574 12. Osmanlı padişahıdır. 17 Ocak 1595'te prostat kanserinden öldü. III. Mehmed Doğum: 26 Mayıs 1566 / Ölüm: 21 Aralık 1603 / Tahta çıktığı tarih: 1595 Bir gün saraya dönerken yolda karşılaştığı bir meczub, '56 gün sonra gelecek kazadan kurtulamazsın. Gafil olma padişahım' demişti. Bu olay Üçüncü Mehmed'i derinden etkilemişti. Padişah yemeden, içmeden kesildi ve 22 Aralık 1603'te kalp krizinden öldü. I. Mustafa Doğum: 1592 / Ölüm: 20 Ocak 1639 / Tahta çıktığı tarih: 1617 15. Osmanlı padişahıdır. Osmanlı tarihinde tek 'Deli' padişah olan Sultan Mustafa 1623'te tahttan indirildikten sonra 20 Ocak 1639'da bir sara nöbeti sırasında öldü. IV. Murad Doğum: 27 Temmuz 1612 / Ölüm: 8 Şubat 1640 / Tahta çıktığı tarih: 1623 17. Osmanlı padişahıdır. Ölüm nedeni üzerine iki ayrı iddia vardır. Batılı kaynaklar sirozdan, Osmanlı kaynakları ise damla hastalığından öldüğünü iddia ederler. 8 Şubat 1640 gecesi öldü. IV. Mehmed Doğum: 2 Ocak 1642 / Ölüm: 6 Ocak 1693 / Tahta çıktığı tarih: 1648 19. Osmanlı sultanıdır. 1687'de tahttan indirildikten sonra dört yıl hapis hayatı yaşadı. Yakalandığı zatürrenin ilerlemesi sonucu 6 Ocak 1693'te öldü. II. Süleyman Doğum: 15 Nisan 1642 / Ölüm: 22 Haziran 1691 / Tahta çıktığı tarih: 1687 20. Osmanlı padişahıdır. 40 yıl sarayda hapis hayatı yaşadıktan sonra 1691'de tahta çıktı. Viyana'daki bozgun yıllarında sıkıntılı geçen dört yıllık bir padişahlığın ardından, 6 Şubat 1695'te böbrek yetmezliğinden öldü. II. Mustafa Doğum: 6 Şubat 1664 / Ölüm: 29 Aralık 1703 /Tahta çıktığı tarih: 1695 22. Osmanlı padişahıdır. 1703'te bir isyan sonucu tahttan indirildi, bu olayın üzüntüsünü üzerinden atamadan 29 Aralık 1703'te prostat kanserinden öldü. III. Ahmed Doğum: 30 Aralık 1673 / Ölüm: 1 Temmuz 1736 / Tahta çıktığı tarih: 1703 23. Osmanlı padişahıdır. Eğlenceleriyle meşhur Lale Dönemi'nin padişahı olan Üçüncü Ahmed, 1730'da Patrona Halil isyanı sonucu tahttan indirildi. Yıllarca Topkapı Sarayı'nda hapis hayatı yaşadıktan sonra, şeker hastalığından öldü. I. Abdülhamid Doğum: 20 Mart 1725 / Ölüm: 7 Nisan 1789 / Tahta çıktığı tarih: 1774 27. Osmanlı padişahıdır. 1787-1791 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, Anapa Kalesi'nin Rusların eline geçtiği haberi üzerine beyin kanaması geçirdi ve bir süre sonra 7 Nisan 1789'da öldü. II. Mahmud Doğum: 20 Temmuz 1785 /Ölüm: 2 Temmuz 1839 / Tahta çıktığı tarih: 1808 30. Osmanlı padişahıdır. II. Mahmut yakalandığı verem hastalığından kurtulamayarak, 1 Temmuz 1839 günü dinlenmek için gittiği kardeşi Esma Sultan'ın Çamlıca'daki köşkünde, 54 yaşında vefat etti. Abdülmecid Doğum: 25 Nisan 1823 / Ölüm: 25 Haziran 1861 / Tahta çıktığı tarih: 1839 31. Osmanlı padişahıdır. Tanzimat Dönemi'ni başlatan sultan 25 Haziran 1861'de babası İkinci Mahmud gibi veremden öldü. V. Murad Doğum: 21 Eylül 1840 / Ölüm: 29 Ağustos 1904 / Tahta çıktığı tarih: 1876 33. Osmanlı padişahıdır. Tahtta en kısa süre duran Osmanlı padişahıdır. Müzmin şeker hastasydı. Bu hastalığın vücudunda meydana getirdiği tahribatın neticesinde 29 Ağustos 1904'te öldü. II. Abdülhamid Doğum: 21 Eylül 1842 / Ölüm: 10 Şubat 1918 Tahta çıktığı: 1876 34. Osmanlı padişahıdır. 'Kızıl Sultan mı, Ulu Hakan mı' diye Osmanlı tarihinin en çok tartışılan padişahı olan İkinci Abdülhamid, 10 Şubat 1918'de Beylerbeyi Sarayı'nda 76 yaşındayken yakalandığı zatürrenin ilerlemesi sonucu veremden öldü. V. Mehmed Reşat Doğum: 2 Kasım 1844 / Ölüm: 3 Temmuz 1918 / Tahta çıktığı tarih: 1909 35. Osmanlı padişahıdır. Müzmin şeker hastasıydı ve şekerin vücudunda yaptığı tahribat sonucunda 3 Temmuz 1918'de öldü. VI. Mehmed Vahideddin Doğum: 2 Şubat 1861 / Ölüm: 15 Mayıs 1926 / Tahta çıktığı tarih: 1918 36. ve son Osmanlı padişahı. Vahdettin San-Remo'da 16 Mayıs 1926'da kalp krizinden öldü.