İstanbul Boğazı’ndaki ünlü yalılar ve sahipleri

ANADOLU KAZASKERİ NECMETTİN EFENDİ YALISI Vaniköy'deki yalının 19'uncu yüzyıl sonlarında yapıldığı tahmin ediliyor. Harem-selamlık ve hamlacılar (büyük sandal ve kayıklarda kıçtan birinci oturakta kürek çeken kimse) olmak üzere üç bölümü üç ayrı yalıya dönüştürülmüştür.

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 07 Nisan 2018 17:12 Güncelleme Tarihi: 07 Nisan 2018 18:08

ANADOLU KAZASKERİ NECMETTİN EFENDİ YALISI
Vaniköy'deki yalının 19'uncu yüzyıl sonlarında yapıldığı tahmin ediliyor. Harem-selamlık ve hamlacılar (büyük sandal ve kayıklarda kıçtan birinci oturakta kürek çeken kimse) olmak üzere üç bölümü üç ayrı yalıya dönüştürülmüştür.

Harem kısmı Sait Kılıçcı Paşa'ya geçtikten sonra çok el değiştirdi. Daha sonra yıkılarak kagir bina yapıldı. Yalının son ve şimdiki sahibi ise Akfil Holding'in ortağı Ender Mermerci.

HASİP PAŞA YALISI
Beylerbeyi'nin en gösterişli yalılarından biri olan Hasip Paşa Yalısı, uzun yıllar Nazım Kalkavan'ın ikametgahı olarak kullanıldığından Kalkavan Yalısı olarak da anılır.

Yalının şu anki sahibi ise merhum iş adamı Sakıp Sabancı'nın ailesi. Yalı daha önce çok daha büyükmüş. Yapı, daha sonra bölünerek müstakil yalılar haline dönüştürülmüş. Şu anda özgün mimarisiyle Boğaziçi'nin en güzel yalıları arasında gösteriliyor.

KIBRISLI YALISI
Anadolu Hisarı'ndaki Kıbrıslı Yalısı'nın bilinen ilk sahibi I. Abdülhamit devri sadrazamlarından İzzet Mehmet Paşa'dır.

Yalı, 'Kıbrıslı' adını ise Mehmet Paşa ailesinden sonra satıldığı Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa'dan almıştır.

Yalının denize cephesi 64 metredir. Yalı, sofalarından başka alt katta 15, üst katta altı olmak üzere 21 odadır.

Yalıda muhtelif tarihlerde tamirler yapıldığından üç büyük hamamı yıkılmıştır.

Şu an birkaç hissedara ait olan yalının üçte birinde Alev-Halis Komili çifti, kalan diğer üçte birlik bölümlerde ise Ömer Üründül ve Dirvana Aileleri oturuyor.

KONT OSTROROG YALISI
Kandilli Göksu Caddesi'nde yer alan en önemli yalılardan biri Kont Ostrorog Yalısı olarak bilinen yalıdır.

Yalının şimdiki sahibi Koç Holding Onursal Başkanı Rahmi Koç. Yalı 1781'de Halil Paşa Ailesi'nin ikametgahı olarak kullanılmış, daha sonra sırasıyla; 1860'da Hariciye Nazırı Server Paşa'ya 1900'de Belkıs Hanım'a geçmiş.

Yalıyı 1930 yılında, adını aldığı, Osmanlı İmparatorluğu'nda Adalet Bakanlığı'nda müşavirlik de yapmış olan Kont Ostrorog satın almış.

1975 yılına kadar yalıda Leon Ostrorog'un ailesi oturmuş. Rahmi Koç yalıyı satın aldıktan sonra da bu yalı 'Rahmi Koç Yalısı' olarak anılmaya başladı.

Denize olan tutkusuyla bilinen Rahmi Koç'un evini çok sevdiğini söylemeye herhalde gerek yok.

AHMET NECİP BEY YALISI
Kanlıca ile Anadolu Hisarı arasında bulunan Marki Ahmet Necip Bey Yalısı'nın 19'uncu yüzyıl sonunda, İtalyan bir mimar tarafından yapıldığı söylenmektedir.

Yalıyı yaptıran Fransız asilzadesi Marki, aşık olduğu Melike Aliye Hanım ile evlenebilmek için Müslüman olmuş ve Ahmet Necip ismini almıştır.

Böylece yalının adı da Marki Ahmet Necip Bey yalısı olarak kalmıştır. 2 bin 400 metrekare arsası ve 700 metrekare oturumlu binası olan yalı, 1983'te çıkan yangında ağır hasar görmüş ve restore edilmiştir.

Yalının 1978'den bu yana sahibi iş adamı Erdoğan Demirören'dir.

NURİ PAŞA YALISI
Beykoz'daki yalının 1895 yılında yapıldığı tahmin ediliyor. Yalı, II. Abdülhamit'in adamlarından Nuri Paşa'nın adıyla bilinir.

Nuri Paşa'nın oğlu Hami ressamdır ve Marki Necip Bey'in kızı Markiz ile evlenir. Daha sonra yalı Hami Bey'den CHP milletvekili Muhlis Ermen'e geçer.

Bir dönem Sadıkoğlu Ailesi'nin olan yalının son sahibi Rahmi Koç'tur. Ancak yalıda Rahmi Bey'in büyük oğlu Mustafa Koç oturmaktaydı.

SADULLAH PAŞA YALISI
Çengelköy'deki Sadullah Paşa Yalısı, 1770 yılında inşa edilmiş. Hem iç mimarisi hem süslemeleri hem de yeri göz önünde bulundurulduğunda, Boğaz'ın en kıymetli yapılarından biridir.

Adını Osmanlı döneminde Viyana Büyükelçiliği yapmış oylan Sadullah Paşa'dan almıştır ve Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerindendir.

Günümüzde Tek-Esin Vakfı'na ait olan yalı, bir dönem kiracısı bulunan Ayşegül Tecimer sayesinde çok ünlenmiştir.

AHMET AFİF PAŞA YALISI
Yalının ilk sahibi Koca Reşit Paşa'nın kızı Ferendiz Hanım'dır. Yalı, adını ikinci sahibi olan Ahmet Afif Paşa'dan almıştır.

Ahmet Paşa, Sarıyer'deki ilk yalıyı yıktırmış, yerine II. Abdülhamit döneminde İstanbul'a yerleşen Osmanlı Bankası mimarı Alexandre Vallaury'ye bugünkü yalıyı yaptırmıştır.

926-1932 yılları arasında İstanbul'a defalarca gelen ve her gelişinde Pera Palas Otel'inde kalan ünlü polisiye yazarı Agahta Christie, o dönem yalının sahibi olan Misbah Muhayyeş'in misafiri olarak yalıda da birkaç kez ağırlanmıştır. Yalının arsası 2 bin 242 metrekaredir. Birinci katta yedi oda, ikinci katta banyolu yedi oda, servis katı olarak planlanan son katta da yedi oda olmak üzere toplam 21 odası olan yalı, 1983 yılında Kemal Uzan'a geçmiştir. Yalı, Uzan Grubu'nun borçları sebebiyle TMSF'ye geçti.

Yapılan satış sonucunda Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı, yalıyı 58 milyon liraya satın aldı. Böylece Suzan Hanım Boğaziçi'nde iki muhteşem yalının sahibi olmuş oldu.

TAHSİN BEY YALISI
Yeniköy'deki Tahsin Bey Yalısı'nın yerinde önceden Sağır Ahmet Bey Yalısı varmış. Burası Abdülaziz döneminde Jön Türkler'in en önemli karargahlarından biriymiş. Ahmet Bey'in vefatından sonra yalı, oğlu Haydar Bey'e geçmiş. Eski eser meraklısı olan Haydar Bey'den de kızlarına intikal etmiş. Daha sonra yalı Tahsin Uzer'e satılmış.

Tahsin Bey, yalıyı yıktırıp dönemin ünlü mimarlarından Sedat Hakkı Erdem'e orijinal mimarili bir bina yaptırmış. Son olarak Erol Aksoy'un sahibi olduğu yalı, Aksoy'un borçları yüzünden TMSF'ye devroldu. Sonra da 22 trilyon liraya Suzan Sabancı Dinçer-Haluk Dinçer çiftine satıldı.

ZARİF MUSTAFA PAŞA YALISI
18'inci yüzyılın başlarında yaptırılan yalı, adını 1848'de yalının sahibi olan Zarif Mustafa Paşa'dan alır.

Yalıda, Balkan ve Birinci Dünya Savaşı'nda asker iskan ettirilmiş. Toplam 1.921 metrekare arsası bulunan yalının bugünkü sahibi ise Demsa'nın sahibi Demet Sabancı Çetindoğan.

Yalıyı 2000 yılının kasım ayında satın alan Sabancı, restorasyon yaptırmış ve yalının değerine değer katmış.

RASİM FERİT TALAY YALISI
Yalının bilinen ilk sahibi Dr. Rasim Ferit Talay'dır. Talay, İstanbul işgal altında iken Minber Gazetesi'ni çıkarmıştır.

Talay ve Atatürk'ün dostlukları ömür boyu sürmüştür. Atatürk'ün, İstanbul'a geldiğinde kimi zaman Yeniköy'deki bu yalıda kaldığı bilinir.