Oruç tutmanın faydaları nelerdir? İnsan vücudunu nasıl etkiliyor? Bilim insanları da doğruladı

11 ayın sultanı Ramazan geldi, oruçlar tutulmaya başlandı. Nefsin terbiye edildiği Ramazan ayına bu yıl 15 saati aşkın sürelerde oruçlar tutuluyor. Pek çok kişinin aklındaki sorulardan bazıları da 'Oruç tutmanın faydaları nelerdir?', 'Oruç tutmak kilo verdirir mi?' gibi sorular. Oruç tutmanın faydalarını bilim dünyası da açıkladı. İşte detaylar...

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 27 Nisan 2020 11:15 Güncelleme Tarihi: 27 Nisan 2020 11:57

Dengeli bir beslenme şekli, düzenli uyku ile vücudunuzu Ramazan ayında zararlı fazlalıklarından arındırarak kendinizi yenileyebilirsiniz.

VÜCUDUN DİRENCİNİ ARTIRIR
Metabolizma, gün içerisinde tüketilen gıdaları hazmetmekle uğraştığı için vücudumuzun savunma ve bağışıklık sistemi zayıflar. Oruç sırasında sindirime ayrılan zaman azaldığı için, iftar ve sahurda dengeli ve sağlıklı beslenmeyle mide ve bağırsaklar bu süreçte dinlenerek kendini yeniler. Özellikle durmaksızın çalışan karaciğerin dinlenmesine olanak sağlayan oruç, kan içerisinde yer alan akyuvarların da performansıyla vücudumuzdaki her organı ayrı ayrı dinlendirir ve hastalıklara karşı direnç sağlar.

HÜCRELERİ ONARIR
Oruç tuttuğunuzda vücuttaki hücreler otofaji adı verilen hücresel bir işlemi başlatır. Bu işlem, hücrelerin parçalanması ve zaman içerisinde hücrelerde oluşan ölü ya da işlevsiz proteinlerin atılmasını sağlar. Otofaji oranının artması kanser ve alzheimer gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltır.

İNSÜLİN DİRENCİNİ KIRARAK TİP 2 DİYABET RİSKİNİ ÖNLER
Düzensiz, sağlıksız beslenme ve hareket azlığındaki artış neticesinde tip 2 diyabet son yıllarda önemli derecede yaygın hale gelmiştir. Yüksek kan şekeri seviyeleri insülin direncinin artmasına sebep olur. Sağlıklı beslenme kuralları ile tutulan oruç, kan şekeri seviyelerinde önemli miktarda azalmaya yardımcı olurken dolayısıyla insülin direncinde de azalmaya sebep olur.

Oruç ile ilgili bir diğer yapılan araştırmada diyabetin en önemli komplikasyonlarından biri olan böbrek hasarına karşı koruduğunu da ortaya çıkarmıştır. Bu da gösteriyor ki oruç, tip 2 diyabetine yakalanma riski yüksek insanlar için koruyucudur.

OKSİDATİF STRES VE İLTİHABI AZALTIR
Oksidatif stres, yaşlanmanın yanında daha pek çok kronik hastalığa (diyabet, obezite, kanser vb.) neden olan durumlardan biridir. Yapılan araştırmalar oruç tutmanın vücudun oksidatif strese karşı direncini arttırdığını ortaya çıkarmıştır.

Ayrıca uzun süreli açlığın inflamatuvar belirtilerini azaltarak birçok yaygın hastalığın ana nedeni olan iltihaplara karşı korunmayı sağladığını göstermiştir.

KALP SAĞLIĞINI KORUR
Sağlıksız beslenme, hareket azlığı gibi çeşitli faktörler kalp hastalığı riskinin artmasına yol açar. Oruç, kalp sağlığını destekleyen faktörlerden iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolü artırırken kötü kolesterol olan LDL ve trigliserid oranlarında düşüşe yardımcı olur.

Yapılan bir araştırmada orucun yağ ve şeker metabolizmasında rol alan ve kalp hastalıkları ve kalp krizine karşı koruyan bir hormon olan adiponektinin seviyesini artırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

KANSERİ ÖNLER
Kanser hastalığı, kontrolsüz hücre büyümesi ile karakterize olmuş bir hastalıktır. Oruçlu kişide organizma kendini kontrol etmeye vakit bulur ve böylelikle kanser hücrelerinin oluşumunu başından engellemiş olur.

ZİHNİ GÜÇLENDİRİR
Ramazan ayında oruç tutarken uzaklaştığımız fiziksel istekler, beynimizin yapılan işlere yoğunlaşmasını sağlar. Gereksiz metabolik aktivitelerle uğraşmayan vücut, algılama ve öğrenmeye odaklanarak hafızamızın daha iyi çalışmasına katkıda bulunur. Açlık, beyin sağlığı için önemli olduğu saptanan çeşitli metabolik özellikleri iyileştirir.

Yapılan çalışmalarda beyin fonksiyonları için faydalı olabilecek yeni sinir hücrelerinin büyümesini artırabileceğini göstermiştir. Aynı zamanda yetersizliği halinde depresyon ve farklı beyin problemlerine yol açabilen nörotrofik faktör denilen beyin hormonu seviyelerinin artmasına da yardımcı olur.

ALZHEIMAR'I ÖNLER
Alzheimer hastalığı, çoğunlukla ileri yaştaki insanlar arasında görülen çok yaygın bir nörodejeneratif hastalıktır. Bu hastalığın kesin olarak bir tedavisi yoktur. Bu nedenle ilk etapta ortaya çıkmasını önlemek büyük önem taşır. Yapılan bir araştırma, orucun Alzheimer ve Parkinson hastalığının oluşumunu geciktirebileceğini ya da ciddiyetini azaltabileceğini ortaya çıkarmıştır.

ORUÇ GÜN GÜN İNSAN VÜCUDUNA BAKIN NELER YAPIYOR?

En zoru, ilk günler.

İnsan bedeni 'oruç' tuttuğunu son öğünden 8 saat sonra kavrayabiliyor. Yani bağırsaklar son öğünde alınan tüm besin maddelerini tamamen sindirdiği zaman.

Vücut bir sonraki aşamada enerji ihtiyacını karşılayabilmek için karaciğerdeki ve kaslardaki glükoza yöneliyor.

Glükozu tükettiğinde de bir sonraki enerji kaynağı, vücuttaki yağlar oluyor.

Yağların yakılması kilo vermemize, kolesterol seviyemizi düşürmemize ve diyabet riskini azaltmamıza yardımcı oluyor.

Öte yandan, kan şekerinin düşmesiyle vücutta halsizlik ve uyuşukluk baş gösteriyor.

Açlık seviyesinin en üste çıktığı zamanlarda baş ağrısı, mide bulantısı ve kötü ağız kokusu da semptomlara ekleniyor.

3. gün ve 7. gün arası su içmeye dikkat!

Vücudunuz oruç tutmaya alışmaya başlıyor. Yağı tüketti ve kan şekerine dönüştürdü.

Sahur ve iftar vakitleri arasında su alımı azaldığı için vücutta terleme hızlanırken, sıvı kaybı da artıyor.

İftar ve sahur vakitlerinde öğünlerde karbonhidrat ve bazı yağların gerekli düzeyde alınması, enerji üretimi için şart.

Dengeli bir diyetle, protein, tuz ve su gibi belli besinleri almak önemli.

8. günden 15. güne: Vücut oruca alışıyor.

Bedeniniz artık 3. aşamaya geçti ve vücut oruca neredeyse tamamen uyum sağladı.

İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi Hastanesi'nin Anestezi ve Yoğun Bakım Danışmanı Dr. Razeen Mahroof, bu aşamanın vücutta bazı olumlu etkileri de olduğunu söylüyor.

"Gündelik hayatta çok daha fazla kalorili gıda alıyoruz ve vücudumuz hastalıkları atlatmak gibi önemli görevleri yerine getiremez oluyor.

Oruç sırasında bu durum yeniden dengeleniyor. Vücut yeniden daha önemli fonksiyonlarına odaklanıyor. Enfeksiyonlarla savaşması ve hastalıklardan kurtulması da kolaylaşıyor."

16. günden 30. güne; 'detoks zamanı'

Ramazan ayının 2. yarısında, kalın bağırsak, böbrek ve deri toksinlerinden arınmaya başlıyor.

Dr. Mahroof bu dönemde organların maksimum kapasitesine döndüğünü söylüyor. Hafıza ve konsantrasyon yeniden güçlenirken, enerjinin de arttığını vurguluyor.

"Oruç şafak vaktinden gün doğumuna kadar olan dönemi kapsar. Böylece enerji veren gıda ve sıvıları alabilme fırsatı olur. Oruç kasları korurken kişinin kilo vermesine de yardım eder.

Ancak bedeniniz enerji için protein almaya başlarsa, ileri açlık moduna geçip kaslarınızı kullanmaya başlar. Bu en sık, günlerce ve haftalarca uzatılan oruç dönemlerinde görülür. "

Hatırlarsanız 2016 Nobel Tıp Ödülü'ne, hücrelerin kendi kendini sindirmesi olarak bilinen 'otofaji' alanındaki çalışmasıyla layık görülen Japon bilim adamının bu çalışması oruç ile ilişkilendirilmişti.

Bilim adamına göre vücudu aç bırakmak, kök hücreleri tetikleyerek yeni akyuvar üretilmesini sağlıyor ve vücudun bağışıklık sistemini tamamıyla yeniliyor.