Deprem sonrası siyasi yağmacıları deşifre! 23 Derece'nin Kızılay çadırı ve AK Parti Meclis Üyesi Yunus Kaya yalanı! İşte yalanlar ve gerçekler

''Asrın felaketi'' olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinde tüm Türkiye tek yürek oldu. Devlet tüm kurumlarıyla seferber olurken CHP'nin başını çektiği kirli muhalefet siyasi yalan ve iftiralarla siyasi yağmacılık yaptı. Muhalefetin ve bazı provokatif sosyal medya hesaplarının yalan ve iftira dolu paylaşımlarının gerçeği yansıtmadığı çok geçmeden ortaya çıktı. O yalanlardan biri de FETÖ iltisaklı Gökhan Özbek'in Twitter hesabı 23 Derece'den geldi. İşte yüzyılın felaketinin yaşandığı ilk andan itibaren sosyal medyada yer alan yalanlar ve gerçekler.

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 26 Şubat 2023 19:43

Kahramanmaraş'ta yaşanan 7.7 ve 7.6'lık büyük depremler sonrası devlet ilk andan itibaren bölgede arama kurtarma ve her türlü ihtiyaç için harekete geçti. Buna karşın sosyal medyada siyasi yağmacılığa soyunanlar yalanlarla hükümeti hedef aldı. İşte ilk günden itibaren ortaya atılan yalanlar ve gerçekler.

İDDİA
Ayşenur Arslan Halk TV canlı yayınında, Haluk Levent'i Ankara'dan üst düzey bir yetkilinin aradığını ve "Sana gelen yardımları bize yönlendir" dediğini iddia etti.

GERÇEK
Yayına bağlanan Haluk Levent, böyle bir telefon almadığını belirterek iddiayı yalanladı

İDDİA
Sosyal medyada paylaşılan gönderide, haritanın önceki ve sonraki halinin ekran görüntüsü yayımlanarak, depremden önce Google Haritalar'dan Hatay'ın isminin silindiği iddia edildi.

GERÇEK
Google Haritalar'ın web sürümüne Hatay yazıldığında harita üzerinde işaretli olmadığı görülüyor. Bu konuyla ilgili Google'dan gelen açıklamaya göre harita en başından beri şu sistematikle çalışıyor: "Hatay, Kocaeli gibi şehirler merkez ilçeleri olan yerler. Merkez ilçesi olan bu gibi şehirler, Google Maps'te İngilizcesi 'province' dediğimiz, anlamını tam olarak karşılamamakla birlikte Türkçe "bölge" diyebileceğimiz yerler olarak kabul ediliyor. Bölgeler ise haritada işaretlenmiyor. Özetle Hatay ile ilgili herhangi bir değişiklik ya da haritadan silme söz konusu değil."

İDDİA
23 Derece isimli hesap ve çok sayıda muhalif medya, yaptığı binalar depremde yıkılan Yunus Kaya isimli müteahhitin Ak Partili olması nedeniyle korunduğunu ileri sürdü.

GERÇEK
Konu ile ilgili Gaziantep Emniyet Müdürlüğünden yapılan açıklamada, "KOM Şube Müdürlüğümüzce Nurdağı Cumhuriyet Başsavcılığımız koordinesinde Nurdağı İlçemizde deprem nedeniyle yıkılan binalara yönelik yürütülen soruşturmada, hakkında yakalama kararı çıkarılan CCK isimli firmanın sahibi Y.K. Mersin Emniyet Müdürlüğü ile yapılan müşterek operasyon çerçevesinde 23.02.2023 Perşembe günü Mersin'de yakalanarak gözaltına alınmıştır. Yine aynı soruşturma çerçevesinde adı geçenle birlikte hareket ettiği tespit edilen M.K. isimli şüpheli de 23.02.2023 Perşembe günü çıkarıldığı mahkemece tutuklanmıştır." denildi.

İDDİA
Gökhan Özbek, Kızılay'ın deprem bölgesinde çadır kurmadığını iddia etti.

GERÇEK
Kızılay ilk anda deprem bölgesine 54 bin çadır sevk etmiştir. Hali hazırda Kızılay tarafından günde 50 konteyner üretilip deprem bölgesine gönderilmektedir. Ayrıca AFAD depremin etkili olduğu illerimizde şu ana kadar 287 noktada çadır kent alanları oluşturmuştur. Bireysel çadır talepleri ile birlikte 329 bin 382 çadır kurulumu tamamlanmıştır.

İDDİA
23 Derece isimli hesap ve çok sayıda muhalif medya unsuru, Türkiye deprem acısıyla sarsılırken, Denizli'nin AK Partili Acıpayam Belediyesinin depremin 9. günü Kıbrıs'a gezi düzenlediği, belediye personeli ve muhtarların kumar masasında eğlendiklerini iddia etti.

GERÇEK
Acıpayam Belediye Başkanı Hulusi Şevkan'ın yayımladığı açıklamaya göre muhtarların söz konusu gezisi Acıpayam Belediyesi tarafından düzenlenmemiş olup Belediye'nin herhangi bir maddi katkısı da söz konusu değildir.

Kılıçdaroğlu: "Hükümet depremzedelere çadır, konteyner, ve mobil duş-tuvalet götüremedi."

21 Şubat İDDİA

Kemal Kılıçdaroğlu, Kahramanmaraş depremleri sonrası hükümetin depremzedelere çadır, konteyner ve mobil duş-tuvalet götüremediğini iddia etti.

GERÇEK

İddianın aksine an itibariyle deprem bölgesinde 800 bine yakın afetzede hükümet tarafından ulaştırılan konteyner ve çadırlarda kalmaktadır.

CHP'li Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş'ın "Fotoğraftaki kişinin Hatay'a yardım eden 'Afrika Prensi' olduğu" iddiası

16 Şubat İDDİA

CHP'li Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş'ın sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada Afrika Prensi Freedom Jacob Ceasar'ın bölge halkına yardım ettiğini duyurarak kendisine teşekkür etti. Açıklamada, "Dünyanın her yerinden desteği yanımızda görmek bizleri umutlandırıyor. Afrika Prensi Freedom Jacob Ceasar'a, yaşadığımız deprem felaketi sonrası şehrimize katkılarından dolayı teşekkür ediyorum." ifadeleri kullandı.

GERÇEK
Yardımı yapan kişinin "Afrika Prensi" lakaplı Gana'lı bir girişimci olan Nana Kwame Bediako olduğu görülüyor. Bediako'nun aynı lakapla kullandığı sosyal medya hesabında paylaşım yaptığı görülüyor.

Ekşi Sözlük: "Askerler yardım aracındaki kolileri yağmalıyor."

21 Şubat İDDİA

Ekşi Sözlük'te ve buradan yayılarak bazı sosyal medya hesaplarında "askerlerin yardım aracındaki kolileri yağmaladığı" iddia edilerek görüntüler paylaşıldı.

GERÇEK
İletişim Başkanlığının yaptığı incelemeler sonucunda görüntülerdeki askerlerin, Gaziantep Valiliğinden gerekli izinleri alarak komutanlarının da müsaadesiyle acil yardım bekleyen vatandaşlara kendi araçlarını kullanarak yardım kolilerini ulaştırdığı tespit edildi.

Haluk Levent: "Ahbap gönüllüleri enkaz altında kaldı."

20 Şubat İDDİA

Haluk Levent tarafından 20 Şubat Hatay Depreminin ardından Ahbap Gönüllülerinin enkaz altında kaldığını iddia etti.

GERÇEK
İddianın asılsız olduğu sahada çalışmakta olan ekiplerce teyit edildi.

İsmail Saymaz: "Hatay depremi sırasında, Hatay Adliyesi'nde duruşmalar devam ediyordu."

21 Şubat İDDİA

İsmail Saymaz, 20 Şubat'ta yaşanan Hatay depremi sırasında Hatay Adliyesi'nde duruşmaların devam etmekte olduğunu iddia etti.

GERÇEK
Hâkimler ve Savcılar Kurulunun 6 Şubat 2023 tarihli yazısı uyarınca Hatay Adalet Sarayı binasında duruşmalar yapılmamaktadır. Ancak depremler nedeniyle yıkılan ya da yapısal değişiklik yapılan binalarla ilgili yürütülen soruşturmalar kapsamında sadece tutuklamaya sevk ve sorgu işlemleri yapılmaktadır. Kahramanmaraş merkezli iki depremden sonra yapılan teknik incelemeler sonucunda Hatay Adalet Sarayı Binasının sağlamlığı konusunda olumlu rapor verilmiştir

"Bodrum Belediyesi'nin kurduğu konteynerler Hatay Valiliği tarafından kaldırılmaya çalışıldı."

21 Şubat İDDİA

Bazı sosyal medya hesaplarında Bodrum Belediyesi'nin kurduğu konteynırların Hatay Valiliği tarafından kaldırılmaya çalışıldığı iddia edildi.

GERÇEK

Sosyal medyada yayılan yalan, medya organlarında haber bile oldu lakin yalanı, bizzat iddiada belirtilen Bodrum Belediyesi bozdu.

Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, söz konusu paylaşımı alıntılayarak iddiayı yalanladı.

"İDDİA TAMAMEN GERÇEK DIŞIDIR"

Aras şu ifadeleri kullandı:

Değerli Bodrumlular, iyi akşamlar.. Bu akşam sosyal medyada yayınlanan bu iddia tamamen gerçek dışıdır.

İddia edilenin aksine, Hatay Valiliği ile ilk günden itibaren devam eden iş birliğimiz, sorunsuz olarak sürmektedir. Malatya'dan sevgiler, selamlar.

"Enkaz altından kurtarılan kedi videosunun Türkiye'de kaydedildiği" iddiası

12 Şubat İDDİA

Yabancı bir sosyal medya kullanıcısı enkaz altından kurtarılan bir kedi videosu paylaşarak, görüntünün Türkiye'de kayda geçtiğini iddia etti.

GERÇEK
Videonun Türkiye'de kayda geçmediğini tespit edildi. Çin merkezli internet haber sitelerinin 23.03.2021 ve 26.04.2021'deki haberlerine göre, Çin'in Urumçi kentindeki bazı çocuklar merdivenlerin basamaklarındaki boşlukta bir kedinin bulunduğunu fark ederek ailelerine haber verdi. Aileler, kediyi kurtarmak için getirdikleri malzemelerle boşluğu büyüttü ve bir değil iki kedinin sıkıştığını fark ederek, her ikisini de kurtardı.

"Görüntünün deprem sonrası Amanos dağlarında çekildiği" iddiası

20 Şubat İDDİA

Sosyal medyada paylaşılan bir videonun Kahramanmaraş depremleri sırasında Amanoslar'da fotokapana yakalanan görüntüyü gösterdiği iddia edildi. Video birçok sosyal medya uygulamasında paylaşıldı.

GERÇEK
Kayda geçen görüntünün Ekim 2018 tarihinde Kanada'nın Quebec şehrinde çekildiği tespit edildi. Aynı videonun Youtube'ta farklı bir kullanıcı tarafından da 18 Ekim 2018'te paylaşıldığı görüldü.

"AFAD'dan tahliye uyarısı"

21 Şubat İDDİA

Bazı haberleşme uygulamalarında, AFAD'ın Adana Aladağ ilçesi Yedigöze Barajı'nın Hatay'da yaşanan 6.4 şiddetindeki depremden dolayı ağır hasar aldığını açıkladığı ve İmamoğlu ilçesi için tahliye duyurusu yaptığı iddia edildi.

GERÇEK
İddianın yayılması maksadıyla AFAD logosu kullanılsa da açıklamanın AFAD ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Yedigöze Barajı'nda da depremden dolayı herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. Dolayısıyla AFAD'ın İmamoğlu ilçesiyle alakalı herhangi bir ikaz veya tahliye kararı yoktur.

"Karaçay Barajı patladı."

20 Şubat İDDİA

Çeşitli platformlarda Karaçay Barajı'nın patladığı yönünde iddialar ortaya atıldı.

GERÇEK
Bahse konu olan iddiadaki Karaçay Barajı Osmaniye'de değil, Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer alıyor. Osmaniye'de bulunan Aslantaş Barajı Hidroelektrik Santrali, Berke Barajı Hidroelektrik Santrali, Kalecik Barajı ve Mehmetali Barajı ile ilgili herhangi bir açıklamanın yapılmadığı tespit edildi. Öte yandan, Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay AFAD Genel Merkezi'nden basın açıklamasında bulundu. Oktay, açıklamada, "Karaçay Barajıyla ilgili bir söylenti yayıldı. Karaçay Barajı'nı da kontrol ettik. İlgili bakanlığımız ve ilgili kurumlarımız şu an itibariyle ön kontrol, ön alınan bilgiler çerçevesinde henüz teyit edilen herhangi bir risk olmadığını görmüş bulunuyoruz." dedi.

"Deniz suyu çekilmeleri daha büyük depremlerin habercisi"

21 Şubat İDDİA

Kıyıya yakın bölgelerde yaşanan su çekilmelerinin yeni bir deprem veya tsunami tehdidi oluşturacağı iddia edildi.

GERÇEK
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, kıyıdaki hareketliliğin daha büyük bir depremin habercisi olmadığını belirtti.

İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Ümit Özlale: "Kamu Bankaları güçlükle ayakta duruyorlar. Bu kadar deprem yardımı yapabilmeleri mümkün değil."

19 Şubat

İDDİA
İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Ümit Özlale, deprem bağışlarıyla gündeme gelen kamu bankalarının bu kadar paralarının olmasının imkansız olduğunu, zira güçlükle ayakta durduklarını iddia etti.

GERÇEK
Bahse konu olan kamu bankalarından Ziraat Bankası 2022 yılında 41,1 milyar lira net kar elde etmiştir. Vakıfbank 24 milyar lira ve Halkbank ise 14,7 milyar lira net kar etmiştir.

Ümit Özlale: "AFAD, Sayıştay denetimine açık değil."

19 Şubat

İDDİA
Ümit Özlale, AFAD'ın Sayıştay denetimine tabi olmadığını iddia etti.

GERÇEK
AFAD, İçişleri Bakanlığına bağlı bir kamu kurumu olup faaliyetleri Sayıştay denetimine açıktır.

Muharrem İnce: "Askere çık emrini geç verdiniz."

20 Şubat

İDDİA
Muharrem İnce, sosyal medya hesabından, askerin depremin ardından sokakta olmadığını ve askere "çık" emrinin geç verildiğini iddia etti.

GERÇEK
6 Şubat 04.17'de gerçekleşen depremin hemen ardından MSB, 04.30'da Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Hava ve Deniz Kuvvetlerinden rapor isteyerek, TSK İnsani Yardım Tugayına "hazır ol" emri vermiştir.
06.00 itibariyle de 2. Ordu Komutanlığı birlikleri deprem bölgesinde arama kurtarma çalışmalarına başlamıştır.

Haluk Levent: "Daha önce hiç böyle bir yıkım görmedim."

20 Şubat

İDDİA

Haluk Levent, 20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen 6,4 ve 5,8 şiddetindeki depremlerin ardından 60 binanın çöktüğünü ve daha önce hiç böyle bir yıkım görmediği iddiasında bulundu.

GERÇEK
Halkı endişe ve paniğe sevk eden bu paylaşım, yanlış olduğunun ortaya çıkmasının ardından Haluk Levent tarafından silinmiştir.

İbrahim Haskoloğlu: "Hatay'daki 6,4 şiddetindeki depremin ardından tsunami uyarısı verildi"

20 Şubat

İDDİA
İbrahim Haskoloğlu, 20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen 6,4 şiddetindeki depremin ardından "tsunami uyarısı verildiğini" iddia etti.

GERÇEK
Tsunami, "dev dalga", "sıra dışı yükseklikteki ve uzunluktaki dalga" anlamlarına gelmektedir. İlgili deprem sonrası tsunami tehlikesi oluşmadı. AFAD, bölgedeki vatandaşlara "deniz seviyesinde 50 cm'e kadar yükselme riskine karşı tedbir amacıyla sahil şeridinden uzak durmaları" uyarısı yaptı.

AFAD, su yükselmesi riskinin bulunmadığı tespit edildikten sonra bu uyarıyı da 1 saat geçmeden kaldırdı.

Ozan Balık: "Bir imam Cuma hutbesinde Haluk Levent ve Oğuzhan Uğur'u hedef aldı."

19 Şubat

İDDİA
Ozan Balık isimli trol, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olduğunu iddia ettiği bir imamın camide verdiği Cuma hutbesinde bağış yapan kişilerin Türkiye Tek Yürek Kampanyasına verdikleri desteğin miktarını eleştirdiği videoyu paylaşarak, "Bir imam Cuma hutbesinde Haluk Levent ve Oğuzhan Uğur'u hedef aldı" ifadelerini kullandı.

GERÇEK
Diyanet İşleri Başkanlığı Ofisi yetkilileri videodaki yerin camii değil, bir fabrikaya ait ibadet için ayrılmış bir yer olduğunu, videoda konuşan kişinin ise Diyanet İşleri Başkanlığı ile hiçbir ilişiğinin olmadığını açıkladı.

"Isias Otel'in yıkılması hakkında yürütülen soruşturmada gizlilik kararı verildi."

18 Şubat

İDDİA
Bazı sosyal medya hesaplarında yıkılan Isias Otel'le ilgili yürütülen soruşturma için gizlilik kararı verildiği iddia edildi.

GERÇEK
Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığı, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen kentte yıkılan binalara ilişkin hiçbir dosyada gizlilik kararı olmadığını açıkladı.

"Devlet yardımlarına haciz konuyor."

20 Şubat

İDDİA
Bazı sosyal medya hesaplarında, devletin afetzedelere yaptığı 10 bin liralık deprem yardımlarına vergi dairelerince haciz konduğu iddia edildi.

GERÇEK
Vergi daireleri, depremin yaşandığı günden bu yana kamu alacaklarının tahsili için hiçbir haciz uygulaması yapmamıştır. Ayrıca 8 Şubat 2023 tarihli, 120 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile vergi daireleri tarafından yapılanlar dahil tüm icra takipleri durdurulmuştur. Deprem tarihinden sonra herhangi bir şekilde haciz yapılmadığı için daha önce hesapta haciz olsa dahi bu haciz işlemi, Devlet tarafından yapılan 10 bin TL'lik deprem yardımlarına etki etmemektedir.

"Depremzedeler Konya'daki boş evlere yerleştirilmedi."

19 Şubat

İDDİA
Twitter'da paylaşılan bir video ile boş olan evlerin depremzedelere verilmediği iddia edildi.

GERÇEK
Görüntüye konu olan evlerin Konya Meram ilçesine TOKİ tarafından kurulan Dedemli mahallesini gösterdiği tespit edildi. AA'nın haberine göre Konya'nın Hadim ilçesine yapılan Bozkır Barajı'nın suları altında kalacak Dedemli Mahallesi'nin sakinleri için Meram ilçesinde yeni yaşam alanı inşa edilmişti. Habere göre 428 hanede yaşayan yaklaşık 2 bin kişi, kurulan bu yeni mahalleye taşınacak.

Yer kabuğunun kırıldığını gösteren bir videonun "depremden sonra Hatay'da kaydedildiği" iddiası

19 Şubat

İDDİA
Sosyal medyada, Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından yer kabuğunun kırıldığını ileri süren yeni bir video dolaşıma sokuldu.

GERÇEK
Videonun, Çin Halk Cumhuriyeti Shanxi (Şansi) eyaletinin Yuncheng kentindeki Pinglu ilçesinde bulunan ovadaki 10 kilometrelik yer yarığına ait olduğu tespit edildi.

"Kızılay'ın yardım kolileri içindeki malzemeler çıkarılarak Suriyeli bir derneğin kolilerinin içerisine yerleştiriliyor."

19 Şubat

İDDİA
Bazı sosyal medya hesaplarında Kızılay'ın yardım kolilerinin açılıp içindeki malzemelerin Suriyeli Derneğin kolilerine yerleştirildiğine dair iddialar paylaşıldı.

GERÇEK
26 Eylül 2020'ye ait görüntüler, manipüle edilmiştir. Kızılay'ın yaptığı açıklamaya göre Suriyelilerin kendi aralarında kurmuş olduğu dernek, ellerinde bulunan hurmaları Kızılay kolilerine koyarak dağıtım gerçekleştirmiştir. Görüntüler bu çalışmalar sırasında kaydedilmiştir. Pandemi döneminde isminin açıklanmasını istemeyen Ş.K isimli bağışçı, Türkiye'de bulunan çeşitli milletlerden mültecilere dağıtılmak üzere Kızılay'a 4 bin 495 paket gıda kolisi bağışında bulunmuştur. İddiaya konu görüntüler, bu bağışların Kızılay kolilerine aktarılması sırasında kaydedilmiştir.

Panik halindeki insanları gösteren görüntülerin "20 Şubat'taki Hatay depremine ait olduğu" iddiası

20 Şubat

İDDİA
20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen 6,4 şiddetindeki depremden birkaç dakika sonra sosyal medyada bir video dolaşıma girdi. Panikle etrafa kaçışanların, yıkılan bir binanın altında kalmaktan son anda kurtulduğuna yönelik ifadeler paylaşımda yer aldı.

GERÇEK
Videonun Hatay'da değil, ilk depremin gerçekleştiği 6 Şubat 2023 tarihinde 04.17 sularında Diyarbakır'da güvenlik kamerasına yansıdığı belirlendi.

"Aknehir Mahallesi No:11. Enkaz altında kalanlar var"

6 Şubat-20 Şubat

İDDİA
Sosyal medya hesaplarında Aknehir Mahallesi No: 11'de enkaz altında kalanlar olduğu ve acil yardım gerektiği mesajı tekrar dolaşıma sokuldu.

GERÇEK
Söz konusu adresin 6 Şubat 2023 tarihinden bu yana düzenli olarak servis edildiği tespit edildi.

"Deprem bölgesinde bulunan Hulusi Akar ve Fahrettin Koca'dan haber alınamıyor."

20 Şubat

İDDİA
20 Şubat tarihinde Hatay'da gerçekleşen 6,4 şiddetindeki depremden sonra Hulusi Akar ve Fahrettin Koca'dan haber alınamadığı iddia edildi.

GERÇEK
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, deprem sonrası AFAD merkezinde son duruma ilişkin bilgi almaktaydı.