İşte İran'da düşen Ukrayna uçağını vuran füze! Kod adı Tor

İran'ın Irak'ta ABD üslerine yaptığı saldırılar sırasında Ukrayna'nın başkenti Kiev'e gitmek üzere Tahran İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'ndan havalanan Boeing 737 tipi yolcu uçağı kalkıştan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki 176 kişi hayatını kaybetmişti. Uçağın füzelerin isabet etmesi sonrası düştüğü iddiaları ortaya atılmıştı. Başta ABD Başkanı Trump olmak üzere Kanada Başbakanı Trudeau ve İngiltere Başbakanı Johnson uçağın İran füzesi tarafından vurulduğunu iddia etmişti, New York Times gazetesi uçağın vurulma anına ait görüntüleri yayınladı... Reuters, uçağı "yanlışlıkla" vurduğu ileri sürülen Tor-M1 hava savunma sisteminin detaylarını inceledi.

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 10 Ocak 2020 09:39 Güncelleme Tarihi: 10 Ocak 2020 10:39

Ukrayna Hava Yolları'na ait Boeing 737-800 tipi bir yolcu uçağı Çarşamba sabahı erken saatlerde Tahran'dan Kiev'e gitmek üzere havalandıktan kısa bir süre sonra düştü.

Kazada hayatını kaybedenler arasında 82 İranlı, 63 Kanadalı ve 11 de Ukraynalı bulunuyordu.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, elde edilen kanıtların dün Tahran'da düşen uçağın İran tarafından muhtemelen yanlışlıkla atılan bir füzeyle vurulduğunu gösterdiğini söyledi.

Ottawa'da düzenlediği basın toplantısında konuşan Trudeau, "Elimizde müttefiklerimiz ve kendi kaynaklarımız da dahil olmak üzere birden fazla kaynaktan gelen istihbarat var. Kanıtlar, uçağın İran'a ait bir karadan havaya füzeyle vurulduğunu gösteriyor. Bu, yanlışlıkla yapılmış olabilir. Elde ettiğimiz bu yeni bilgi, konuyla ilgili çok detaylı bir soruşturma yapılması gerektiğini daha da çok ortaya koyuyor" dedi.

Son dakika haberine göre; İran'ın, Irak'taki 2 ABD üssüne yönelik füze saldırılarının karşılıksız kalmayacağını belirten Trump, 'Kısa süre önce onayladım' diyerek İran'a karşı bomba bir hamlede bulundu. Ukrayna'nın başkenti Kiev'e gitmek üzere Tahran İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'ndan havalanan Boeing 737 tipi yolcu uçağı kalkıştan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki yolcu ve mürettebattan oluşan 176 kişi hayatını kaybetmişti. Uçağa füzelerin isabet ettiği iddiaları üzerine Trump'tan ve İran'dan bomba açıklamalar geldi. Kanada Başbakanı Justin Trudeau ise Kanada istihbaratının elinde Ukrayna uçağının İran'a ait füze ile kazara vurulduğuna dair kanıtlar olduğunu açıkladı. İngiltere Başbakanı Boris Johnson da 'Ukrayna uçağının İran füzesi nedeniyle düştüğüne dair bulgular var' dedi. New York Times, Ukrayna uçağını İran füzesinin vurduğuna dair görüntülere ulaştığını iddia etti ve o görüntüleri yayınladı. İşte ABD-İran gerilimi ve düşen uçakla ilgili peş peşe gelen açıklamaların tümü...

ABD Başkanı Donald Trump da olayla ilgili şüpheleri olduğunu ve uçağın yanlışlıkla düşürülmüş olabileceğini söyledi. Dünyayı sarsan olayla ilgili konuşan Trump, "Tahran'da düşen Ukraya uçağını İran yanlışlıkla düşürmüş olabilir. Çok kötü bir şey olduğuna yönelik bir hissiyatım var." ifadelerini kullandı.

Reuters haber ajansı da üç ABD'li yetkiliye dayandırdığı haberinde ABD hükümetinin İran tarafından yanlışlıkla vurularak düşürüldüğüne inandığını aktardı.

"UYDU VE RADAR VERİLERİ VAR"
İran ise füzeyle vurulma iddialarını "psikolojik savaşın bir ürünü" olarak niteleyip yalanladı.

New York Times gazetesi, ele geçirdiği ve yayınladığı 19 saniyelik videonun, yolcu uçağının füzeyle vurulup düşürüldüğünü gösterdiğini ve videonun doğruluğunu kanıtladıklarını duyurdu.

New York Times ele geçirdikleri görüntülerden, uçağın vurulduğu an küçük bir patlama olduğunu ancak uçağın o an patlamadığını, birkaç dakika daha havada kalarak rotasını havaalanına geri çevirdiğini ve havaalanına doğru giderken patladığı sonucu çıkardıklarını belirtti.

Gazete videodaki görselleri ve ses özelliklerini söz konusu bölge ve uydu görüntüleri ile karşılaştırarak, videoların olay anını gösterdiği sonucuna ulaştıklarını aktardı.

ABD'li Newsweek dergisine konuşan üç yetkili, uçağın Rusya yapımı Tor-M1 hava savunma sistemi tarafından muhtemelen yanlışlıkla hedef alındığını söyledi.

Dergi haberini; ABD Savunma Bakanlığı'ndan bir yetkiliye, üst düzey bir ABD'li istihbarat yetkilisine ve Irak istihbaratından bir yetkiliye dayandırdı.

Boeing 737-800 tipi bir yolcu uçağını vurduğu iddia edilen füze, NATO tarafından SA-15 Gauntlet olarak da adlandırılıyor. The Tor Füze Sistemi, füze fırlatıcısını ve radarını tek yönlü bir araca entegre edilmiş kısa menzilli "nokta savunma" sistemi.

ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray'da İran ve gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

İran'da düşen Ukrayna uçağına ilişkin bir soruyu cevaplayan Trump, uçağın teknik nedenlerle düşmüş olması ihtimaline şüpheyle yaklaştığını belirtti.

"Ulusal ve uluslararası güvenliğe yönelik yıkıcı tehditleri" araştıran ve analiz eden Amerikan Bilimciler Federasyonu'na göre, 6.000 metre yüksekliğe ve 12 km menzile kadar olan hedeflere karşı mobil ve ölümcül olacak şekilde tasarlanmış.

Tor füze sisteminin imha etmek için tasarlandığı askeri uçaklar ve seyir füzeleri, radarda tespit edilmemek için genellikle rotalarını çizer. Radarı yanıltmak için radar karıştırma reflektörleri ve ısı arayan füzeler için tuzak görevi gören işaret fişekleri ile donatılmış.

Çarşamba günü düşen Ukrayna Hava Yolları'na ait Boeing 737-800 tipi bir yolcu uçağının bir uçuş planı vardı ancak savunma özelliği yoktu.

Reuters haber ajansına konuşan Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü Araştırma Görevlisi Michael Duitsman, uçuş ekibinin herhangi bir füzeye tepki vermesi için zaman bulamadığını söyledi.

Tor operatörü, bir hedefe saldırmak için hedefi radar ekranında tanımlamalı ve füzeyi fırlatmaya yönlendirmelidir.

Duitsmansaid, "Muhtemelen bir füze geldiğini bile göremezlerdi" dedi ve ekledi: "Pilotlar kalkıştan sonra muhtemelen başka şeylerle meşgullerdi."

Ticari uçaklar yerdeki radar sistemi tarafından sorgulandığında kodlanmış belli bir sinyali gönderen cihazlara yani uluslararası olarak kararlaştırılmış bir frekansta kimliklerini, hızlarını ve rakımlarını yayınlayan radyo vericilerine sahiptir.

Reuters'ın haberine göre 752 numaralı uçuş, havaalanından sadece birkaç kilometre uzakta düştüğünde yakınlarda birkaç sivil uçak daha vardı. Bu uçakların tümü Tor'un radar ekranında ve havaalanındaki sivil radarda görülebilirdi.

Şu anda füze savunma teknolojisi üzerinde çalışan eski bir Avrupa hava savunma subayı, tercihen, planlanan tüm sivil uçuşların uçuş planlarının ve transponder kodlarının bir havaalanının yakınında bulunan askeri birimlerle paylaşılacağını söyledi.

Bu, füze operatörünün radardaki her nesneyi bir uçuş planı ve "transponder" (radar alıcı-vericisi) koduyla ilişkilendirmesini sağlar.