Türkiye ile İsrail arasındaki ticaret hacmi Gazze'ye yönelik saldırılar sonrası 6 ayda yaklaşık yüzde 33 düşerken, Filistinlilere ulaştırılmak üzere bazı kalemlerde özel sektör eliyle sevkiyatlar devam ediyor.
Ticaret Bakanlığı kaynaklarından derlenen bilgilere göre, iki ülke arasındaki ticaret, İsrail'in Gazze saldırıları sonrası önemli ölçüde azalış kaydetti.
İsrail'in Gazze'ye saldırılarının başladığı 7 Ekim 2023'ten 20 Mart 2024'e kadar olan sürede, İsrail ile toplam ticaret hacmi yaklaşık yüzde 33 gerilerken, Türkiye'nin bu ülkeye ihracatı yüzde 30, bu ülkeden ithalatı ise yüzde 43,4 azaldı.
Türkiye vatandaşları ve şirketleri, İsrail'in insanlık dışı saldırıları sonrası bu ülkeye satışlarını günden güne sona erdirirken ve siparişleri iptal ederken, ülkeden mevcut ticaret, devlet şirketleri tarafından değil, aralarında uluslararası firmaların da bulunduğu şirketler tarafından gerçekleştiriliyor. İsrail'e yönelik olarak transit ticarete konu ürünlerde Türkiye limanlarına uğrayan gemilerin sonraki destinasyonları da bu çerçevede yer alıyor.
Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM) kapsamında bulunan yaptırımları tanıyor. Bu kapsamda İsrail'in terör saldırıları ile ilgili olarak da bu ülkeye karşı BM'de alınacak tüm kararlara da öncülük ediyor.
FİLİSTİN'E GÖNDERİLEN MALLAR, İSRAİL ÜZERİNDEN GEÇİŞ YAPIYOR
Türkiye'den Filistin'e yönelik gönderilen mallar, Filistin'in kendine ait gümrüklerinin olmaması nedeniyle İsrail üzerinden ve İsrail gümrükleri aracılığıyla Filistin'e geçiş yapıyor. Filistin'e gelecek mallarda varış noktası olarak İsrail'in gösterilmesi veya "via Israel" ibaresinin bulunması zorunlu tutuluyor. Ayrıca İsrail tarafından Oslo anlaşmaları gösterilerek, Üçüncü ülkelerin Filistin ile doğrudan kurduğu yasal ilişkiler de İsrail tarafından tanınmıyor.
Fotoğrafta: Kudüs'te bir market
Filistin'e ağırlıklı olarak deniz yoluyla yapılan ihracat (yüzde 96,5) Hayfa ve Aşdod limanları üzerinden İsrail'e giriyor ve Hayfa limanına gelen mallar Filistin/Batı Şeria'ya gönderiliyor. Filistin'e giden Türk mallarının bir kısmı doğrudan Batı Şeria veya Gazze'de kurulu şirketlere İsrail üzerinden yapılıyor. Yine bu bölgelerde bulunan bazı büyük tüccar ve iş insanları, İsrail'de İsrail mevzuatına uygun bir şirket kurarak ya da bir İsrailli acente üzerinden malları millileştiriyor. Millileştirilen mallar iç ticaret gibi görünerek İsrail üzerinden Filistin'e geçiriliyor.