İSTEYEN SEKTÖRE GİRİYOR
Türkiye'de hemen hemen tüm sektörlerde yasal düzenlemelerle iş yapabilme kriterleri, denetim ve gözetim varken, isteyen herkes inşaat yapabiliyor. Mesela bir sanayici veya tekstilci konut üretimine rahatlıkla girebiliyor. İnşaat sektörünün daimi temsilcileri, bu gidişatla sektörü çok ciddi tehlikelerin beklediğini vurguluyor. Konut sektöründe aşırı yığılma nedeniyle arz talep dengesi bozuluyor. Temsilcilere göre, inşaata bu tür kontrolsüz girişler, talebe bağlı olmaksızın plansız konut üretimini doğuruyor. Bu da sektörün zamanla durağanlaşması, gerilemesi ve hatta çökmesine neden olabilir.
ARSA FİYATLARI UÇTU
Farklı sektörlerden niteliksiz girişimcilerin konut sektörüne girmesi; konutun ana ham maddesi olan arsaların hızla tükenmesine, bu sebeple de arsa fiyatlarının çok fazla artmasına yol açıyor. Bu da kat karşılığı inşaat sözleşmesi oranlarının yükselmesine ve nihai tüketicinin çok daha yüksek bedellerle konut edinmesine yol açıyor. Aynı zamanda fazla üretim, demir ve çimento gibi inşaat malzemelerinde sıkıntı yaşanmasına ve fiyatların artmasına neden oluyor. Bunların sonucunda da konut satış fiyatları zorunlu olarak artıyor. Konut fiyatları tüketicinin alabileceği makul fiyat sınırını aşarken, piyasa tıkanıyor. Fakat kontrolsüz konut üretimi hâlâ devam ediyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL
Sektör temsilcileri, inşaattaki bu durumun sürdürülebilir olmaması sebebiyle oluşacak riskin domino etkisiyle tüm piyasaya yansıyacağı uyarısında bulunuyor. Temsilcilere göre, sektörde ciddi bir konut stoğu bulunuyor ancak üretim devam ediyor. Yüksek fiyatlar karşısında tüketici talebinin düşük olması da ilerleyen süreçte sektörün ciddi bir kriz ile karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor.
Yavuz KARAMAN