Türkiye'de bir süre önce de gündeme gelen ikinci emeklilik Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Orta Vadeli Program'a (OVP) da girdi. İkinci basamak emeklilik olarak yer alan sistem tamamlayıcı emeklilik olarak uygulanıyor.
Türkiye'de bir süredir uygulanan Otomatik Katılımlı Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile devreye alınan ikinci emeklilik sistemi daha da geliştirilecek.
Yeni getirilecek sistem bunu bir adım daha öteye taşıyacak. Çalışanlardan kesilen primlere devlet katkısıyla birlikte işverenler de prim ekleyecek. Böylece birikim daha artacak. Sistem zorunlu olacağı için hem çalışan hem de işveren için bağlayıcı olacak.
BİRİKİM ARTACAK
Çalışanın hesabında biriken para çeşitli fonlarda değerlendirilecek. Bu sayede birikim zaman içinde artış da sağlayacak. Çalışanlar faizli ya da faizsiz fonları seçerek birikimlerinin nemalanmasını sağlayacak. Böylece çifte kazanç elde edilecek.
YAŞ ŞARTI DEĞİŞİR Mİ?
Şu anda uygulanan sistemde BES ile emeklilik yaşı 56 olarak uygulanıyor. Yeni tamamlayıcı emeklilik sisteminde bu şartın değiştirilmesi de söz konusu olabilecek. Üzerinde çalışılan formüller arasında 60 yaş da bulunuyor. Ancak kesin karar yasal düzenleme sırasında verilecek.
2024 YILINDA YASA GELİYOR
Dünyada çeşitli yöntemlerle uygulanan tamamlayıcı emeklilik sistemi, çalışanların emekli olduklarında gelirlerinin düşmemesini ve yaşam standartlarının değişmemesini amaçlıyor.
Bu sayede emeklilik döneminde kamudan sağlanan gelirin dışında bir maaş daha elde ediliyor.
Söz konusu sistemin devreye girmesi için 2024 yılı ile birlikte yasal düzenleme yapılması bekleniyor. Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte çalışanlar açısından yeni bir dönemin kapıları da aralanmış olacak.
NASIL İŞLEYECEK?
Bugün uygulanan otomatik katılım ile Bireysel Emeklilik Sistemi'nde çalışanların ücretlerinden her ay en az yüzde 3 kesinti yapılarak primler biriktiriliyor. Ancak sistem zorunlu değil.
Çalışanlar isterlerse sistemden ayrılıyor. Bu sistem ile çalışanlar 10 yıl prim ödüyor ve 56 yaşında emekli olabiliyor.
10 yıl ve 56 yaşın sonunda hak sahipleri isterlerse toplu para isterlerse belirleyecekleri süre kadar (ömür boyu da seçilebilir) emekli maaşı alabiliyor.
SGK'DAN ÇIKMAK GEREKİYOR MU?
Tamamlayıcı emeklilik sistemine giren çalışanların SGK primleri kesilmeyecek. İşveren yine şu andaki sistemde olduğu gibi SGK'ya prim ödeyecek, ayrıca çalışanın hesabına tamamlayıcı emeklilik primi olarak para aktaracak.
Böylece SGK emeklilik hakkı devam edecek ve yeni sistem ile ikinci bir emeklilik sağlanacak. Çalışanlar hem SGK'dan emekli maaşı alacak hem de yeni sistemde biriken paralarını toplu olarak ya da maaş olarak alabilecek.
KISMİ PARA ÇEKME GÜNDEMDE
Gündemde olan bir başka konu ise kısmi para çekme hakkı. Henüz resmi bir açıklama yapılmadı ama yürütülen bir çalışmaya göre Bireysel Emeklilik Sistemi'nde sözleşme sonlandırılmadan birikimlerin yüzde 50'sine kadar olan kısmı, konut alımı, evlenme, doğal afet ve eğitim harcamaları için kullanılabilecek.
Yapılan önemli değişiklik ile birlikte BES'in cazibesi artacak. Kısmi ödeme tutarı başvuru sonrasında gerçekleşecek. Devlet katkısının oranı ise talep durumuna göre değişecek. Para çekmek için sistemde en az 5 yıl kalmak gerekecek. 5 yıl sistemde kalmış kişi devlet katkısını da alarak para çekecek.
Aynı zamanda sistemde de kalmaya devam edecek. Birikimin yüzde 50'sini aldıktan sonra da belli süre sistemde kalma zorunluluğu olacak. Doğal afet ve konut ediniminde en az 4 yıl sistemde kalınması, eğitim durumlarında ise en az 3 yıl daha sistemde kalınması planlanıyor.
