Yaz sezonunun sonuna yaklaşılırken, çalışanların çoğu bu dönemde yıllık iznini kullandı. Bazı çalışanların ise kullanmadığı izni kaldı. Bu izinler yılın kalan döneminde de kullanılabilecek. Ancak yine de kullanılamazsa ne olacak? Sonraki yıllara devredecek mi? İznin parası ödenir mi? Zaman aşımı var mı? İşte merak edilen soruların yanıtları...
Ne kadar iznim var?
İşçilerin kaç gün izin yapacakları mevcut işyerlerindeki kıdemlerine göre belirleniyor. Buna göre 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) kıdemi olan işçilerin en az 14 gün, 5 yıldan çok 15 yıldan az olan işçilerin en az 20 gün, 15 yıl (dahil) ve daha çok olanların ise en az 26 gün izin hakkı bulunuyor. 18 yaşından küçükler ve 50 yaşından büyükler ise her durumda 20 günden az izin yapmıyor. Sözleşmelerle bu süreler artırılabiliyor. İzinler, ilk bölümü 10 günden az olmamak kaydıyla istenildiği kadar bölünebiliyor.
Mazeret izinleri, resmi tatiller yıllık izinden düşülür mü?
Mazeret izinleri yıllık izinden düşülemiyor. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram ve genel tatiller izin süresinden sayılamıyor. Yani resmi tatiller yıllık izne denk geliyorsa, bu günler de yıllık izin süresinden indirilemiyor.
Kullanılmayan izinler bir sonraki yıl kullanılabilir mi?
Kullanılmayan izinlerin yanması söz konusu değil. Bu izinler bir sonraki yıl ya da başka bir dönemde kullanılabiliyor.
Kalan izinler için zaman aşımı var mı?
İzin hakkında zaman aşımı diye bir süre söz konusu değil. İş akdi devam ettiği sürece işçinin izin hakkı durur. Çeşitli sebeplerle kullanılmayan izinler ya sonraki dönemde kullandırılır ya da iş akdinin feshedilmesi sırasında parası ödenir.
İstifa edene de ödenir mi?
Burada iş akdinin nasıl sona erdiğinin bir önemi bulunmuyor. İşçi istifa etse de işveren haklı sebeple işçiyi işten çıkarsa da birikmiş izinlerin ücreti veriliyor. İşçinin ölümü halinde ise ödeme hak sahiplerine yapılıyor.
İzin parası nasıl hesaplanır?
Birikmiş izinlerin parası son brüt ücret üzerinden hesaplanır. Hesaplanan brüt ücretten, önce prim kesilir, sonra da o ayki vergi dilimi üzerinden gelir vergisi alınır.
Yıllık izin ücretini alamayan nereye başvurmalı? Çalışanın elinde belge olması şart mı?
İşçinin yıllık izin uyuşmazlıklarında öncelikle arabulucuya başvurması gerekiyor. Arabulucuya başvurmadan dava açılamaz. Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını kanıtlamalıdır.
İzin parası ödenmezse ne kadar sürede dava açmalıyım?
Yıllık izin ücreti davasına ilişkin zaman aşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. Zaman aşımı süresi 5 yıldır. Yani iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde yargı yoluna gidilmeli.
