Yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte emekli zammında heyecanlı bekleyiş başladı. Emekli aylığının miktarı çalışma süresi ve prime esas kazancın yanı sıra dilekçe tarihine göre de değişebiliyor. Yıl içindeki zamlar, enflasyon ve büyüme verileri de bağlanacak emekli aylığı tutarında etkili oluyor. Ocak, Temmuz aylarında yapılan artışlar yıllık güncelleme katsayısından fazla olduğunda Kasım- Aralık ayında dilekçe vermek daha avantajlı. İşte yüksek emekli aylığı için merak edilen soruların yanıtları:
■ Yüksek prim ödemek emekli aylığını artırır mı?
Yüksek emekli aylığında SGK'ya bildirilen prime esas kazanç önemli rol oynuyor. Yüksek prim ödemesi aylığı doğrudan artırıyor. Emekli aylığı hesabında 3 döneme bakılıyor. 2008 sonrası dönem için aylık bağlama oranı malullük, yaşlılık, ölüm sigortalarında toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 uygulanıyor. 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınırken, aylık bağlama oranı yüzde 90'ı geçemiyor.
■ Prim günün fazla olması emekli aylığını artırır mı?
Prim gün sayısının yüksek olması, uzun yıllar çalışmak geliri artırmak için tek başına yeterli olmaz. Brüt kazancın yüksek yatırılması önem taşıyor. Eğer 2 işte birden çalışıyorsanız ikinci iş için de prim yatırın. SGK'ya bildirilen matrah artınca emekli aylığı da yükseliyor.
■ SSK'dan emekli olmak daha mı avantajlı?
İmkanı olanlar isteğe bağlı sigorta, Bağ-Kur yerine SSK seçeneğine yönelmeli. 2008 öncesi sigortalı olanlarda hangi kurumdan emekli olunacağının belirlenmesi için son 7 yıla bakılıyor. 3.5 yılı aşan hizmetin bulunduğu kurumdan emekli olunuyor.
■ İşverenin SGK'ya bildirimde ücreti düşük göstermesi durumunda ne yapmak gerekiyor?
Ücretin düşük bildirimi emekli aylığını da düşürür. Kuruma dilekçe verilebileceği gibi dava açılarak da hizmet tespiti yaptırılabilir. Yatırılan primlerin düzenli olarak kontrol edilmesinde fayda bulunuyor.
■ Çocuk sayısı artırır mı?
Emeklilik için başvurulurken tahsis formu doldurulur. Burada bakmakla yükümlü eşle birlikte çocuk sayısı da eklenir. Bu, aylık bağlama oranını artırır.
Hazal ATEŞ
TABAN AYLIĞA ASGARİ ÜCRET FORMÜLÜ
Türkiye Emekliler Derneği Başkanı Kazım Ergün, en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine çıkarılmasını istedi. En düşük emekli aylığının bin 500, asgari ücretin ise 2 bin 825 lira düzeyinde olduğunu anımsatan Ergün, şöyle konuştu: "Aylık bağlama oranı yöntemi değiştirilmeli. Sayın Cumhurbaşkanımıza ve yetkililere sesleniyoruz; en düşük emekli aylığı asgari ücret kadar olmalı. Seyyanen zam yapılmalı."
