Farklı şekillerde emekli olabilme durumları vardır, bu nedenle emeklilik hayalleri kuranlar ayrıntıları merak ederek gündemde araştırmalar yapılıyor. En çok merak edilenler arasında malulen emeklilik yer alıyor. Sağlık sorunlarından dolayı emekli olamayanlar için bir imkan tanıyan bu model neleri kapsıyor? Çok fazla merak konusu olan malulen emeklilik şartlarını haberimizde derledik.
MALULEN EMEKLİLİK NEDİR?
Meslekte çalışma ve kazanma gücünün tamamını ya da bir kısmını kaybetme durumunda, sürekli bir gelir kaybına neden olan fizyolojik bir risk olarak tanımlanan malullük için oluşturulmuş olan sigorta bu durumdaki vatandaşların mağdur olmalarını engellemek amacındadır. Malulen emekli olan vatandaşların, kaybettikleri işlerinden dolayı kazanamadıkları geliri telefi etmek için oluşturulan malulen emeklilik için gerekli şartları karşılamaları gerekmektedir.
MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELERDİR?
- İster 4A (SSK), 4B (BAĞ-KUR) ve 4C (EMEKLİ SANDIĞI) kapsamında olsun, malulen emekliye ayrılacak kişinin sigortalı olarak çalışmaya başlamasından itibaren 10 yıl geçmesi zorunludur. 10 yıllık çalışma dönemi boyunca çalışan kişinin en az 1800 gün prim ödemesi ve hizmet süresi mevcut olmalıdır.
- Çalışan kişinin, Sağlık Kurulunca en az %60 ve üstü oranında güç kaybına uğradığı resmi raporlarla tespit edilmiş olmalıdır. Dikkat edilecek bir diğer nokta bu durumun işe başlama tarihinden sonra gerçekleşmiş olmasıdır.
- 4A (SSK) kapsamında çalışan kişinin işten ayrılması gerekir.
- 4B (BAĞ-KUR) kapsamında çalışan kişi, ticari faaliyetlerine son vermiş olmalıdır. Bununla birlikte 4B (BAĞ-KUR) kapsamında çalışan kişinin hiç bir prim borcu da bulunmamalıdır.
- 4C (EMEKLİ SANDIĞI)'na bağlı olarak çalışanların ise görevlerinden ayrılmaları gerekir.
Tüm yukarıda belirtilen şartları sağlayan kişiler, malulen emeklilik şartlarını yerine getirerek malulen emekli olabilir ve malulen emekliliğin sunduğu tüm haklardan istifade edebilirler.
MALULEN EMEKLİLİĞE SEBEP HASTALIKLAR
Şizofreni ve alt tipleri Şizoafektif bozukluk Sanrısal bozukluklar Atipik veya başka türlü sınıflandırılamayan psikozlar Progresyon gösteren ve çalışma imkânı vermeyen bipolar bozukluk Beyin hasarı, beyin işlev bozukluğuna bağlı davranış bozuklukları (organik kişilik ve davranış bozukluğu, frontal lob sendromu, vb.)
Psikotik özellikli kronik obsesif kompulsif bozukluk, kronik travma sonrası stres bozukluğu ve komorbiditesi Beyin hasarı, beyin işlev bozukluğu ve bedensel hastalıklara bağlı ruhsal bozukluklar (organik bipolar tiplerini içerir, organik sanrılı bozukluk, demansiyel ve amnestik vb. tablolar) Yaygın gelişimsel bozukluklar (otistik bozukluk, asperger vb.)
MALULEN EMEKLİLİK MAAŞI NE KADAR?
Malulen emekli aylığı bazı durumlara göre değişiklik göstermektedir. Malul bireyin bağlı bulunduğu sigorta kolu, ödenen sigorta prim günü ve sigortalılık süresi maaş miktarını etkilemektedir. Yaklaşık miktar ise şöyledir:
SSK ve Bağ-Kurlular için verilen malul aylığı ortalama 850 TL ile 1.000 TL arasında olmaktadır.
Tarım Bağ-Kurlusu olanların maaşları 600 TL ile 800 TL arasındadır.
Emekli sandığı mensuplarına verilen malul maaşları 1.800 TL ile 2.000 TL arasında değişmektedir.
