Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 10 Şubat 2013

ABD, Suriye'ye operasyon yapacak mı?

ABD Büyükelçisi Ricciardone'nin gazete temsilcileriyle yaptığı toplantıda -konu yoğunluğu nedeniyle- basına yansımayan bir sözü var.
Diyor ki Büyükelçi:
"Suriye'ye Libya'daki gibi bir askeri operasyon şu aşamada yok.
Türkiye dahil hiçbir NATO üyesinin bu şekilde bir arzusu ve adımı da yok..."

* * *
Peki başlangıçta Esad'ı devirmek için son derece hevesli görünen ABD neden geri adım attı?
Yine Büyükelçinin sözlerine bakılırsa, ABD Suriye'de Esad'a karşı kimi desteklediğini tam olarak bilmek istiyor.
Yani mevcut durumdan memnun değiller.
Ya da istedikleri gibi bir muhalefetin şekillenmediğini düşünüyorlar.
Ama öyle görünüyor ki, ABD "kafasına göre" bir muhalefet bulsa dahi Suriye'ye doğrudan askeri operasyon yapmayacak.
Onun yerine muhalif gruplara lojistik desteği sürdürecek.
Bir başka deyişle; ateşi maşayla tutmaya devam edecek...

* * *
ABD'nin Suriye politikasındaki bu değişikliğin neden kaynaklandığını ODTÜ Uluslar arası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof.
Dr. Hüseyin Bağcı'ya sorduk.
Prof. Bağcı'nın ilk tepkisi şu oldu: "Niye askeri operasyon yapsın ki?
Birincisi çok pahalı, ikincisi düzenli ordu göndermenin riski yüksek."
Obama'nın Ortadoğu'da yeni bir askeri operasyona onay vermesinin söz konusu olmadığına dikkat çeken Bağcı, ABD Başkanı'nın "İslam diniyle barışma" sözüne sadık kalmaya çalıştığını söyledi: "Obama, 2009'da seçildikten sonra önce Türkiye'de ardından Kahire'de konuştu:
Orada İslam'la barışma politikasından söz etti. Böyle bir politika izleyen adamın geriye gelmesi söz konusu değil. O zaman Bush'tan farkı kalmaz."

* * *
Bir noktaya daha dikkat çekiyor Prof. Hüseyin Bağcı:
"Rusya ve Çin, Suriye'yi desteklediği, Avrupa da bu kadar isteksiz olduğu müddetçe ABD'nin operasyon yapması mümkün değil. 2003'te Saddam'ın yıkılması için George Bush operasyon kararı alırken, 1990-1991 krizinde babasını tehdit eden, ağır hakaretlerde bulunan Saddam Hüseyin'den intikam almak istedi. Aldı da.
Suriye'de öyle bir şey yok. Ayrıca AB'nin içinde olmadığı bir askeri operasyona ABD de kalkışmaz. Şu anda Avrupa'da hiçbir ülke; Fransa, İngiltere, Almanya Suriye'ye operasyon istemiyor. Suriye'de iç savaş devam eder, ama Beşşar Esad'a yönelik bir askeri operasyon olmaz. Türkiye de böyle bir operasyon yapmaz. Zaten NATO Genel Sekreteri 'biz askeri operasyon düşünmüyoruz' dedi."

* * *
;Peki ne olacak Suriye'nin hali?
Doğrudan operasyon istemeyen NATO ülkeleri, el altından muhalifleri desteklemeye ve bir araya getirip yeni bir liderlik oluşturmaya çalışacak.
Ama bölge ülkelerinin tavrı Avrupa'dan farklı olabilir.
Cumhurbaşkanı Gül'ün "Kendi evi yanmayanlar nutuk atıyor. Suriye'yi bölge ülkeleri çözer" sözü, önümüzdeki günlerde başka seçeneklerin gündeme gelebileceğini gösteriyor...