NASIL BİR HASTALIK?
"Pankreastan salgılanan insülin hormonun yetersizliği veya etkinliğinin azalması sonucu kandaki şeker miktarının artması ile ortaya çıkan diyabet küçük-büyük herkesi tehdit ediyor. Türkiye Diyabet Epidemiyoloji (TURDEP-I) çalışmasına göre, toplumdaki TİP-2 diyabet yaygınlığı 1998'de yüzde 7.2 iken 2013 yılında yüzde 137'ye ulaştı. Dünyada ise 2013 itibariyle 382 milyon olan TİP-2 diyabet hastasının 2035'te 600 milyona kadar çıkacağı tahmin ediliyor. "Kan şekerinin yüksek olması birçok hastalığa kapı açıyor. Nefropati (böbreklerin hasar görmesi), nöropati (sinirlerin hasar görmesi), retinopati (gözlerin hasar görmesi) ve diyabetik ayak gibi sağlık sorunları, diyabet kontrol altına alınmazsa kaçınılmaz oluyor."
KONTROL ŞART
"Şeker kontrolü sağlamak tedavide ilk hedeftir. Kan şekerinin normale yakın olması kalp, inme, böbrek, göz ve sinir hasarı riskini düşürecektir."
BU ÖNERİLERE KULAK VERİN
Az ve sık yemek yiyin.
Kepekli, çavdarlı, yulaflı ekmeği tercih edin.
Kabuklu yenebilen meyveleri soymadan tüketin.
Günde en fazla 2 kahve veya 3-4 bardak açık çay için.
Sakatatlar (karaciğer, beyin, böbrek, işkembe vb.) ve şarküteriden uzak durun.
Yağlı gıdalar (kaymak, krema, mayonez, çikolata, ve yağlı soslar), yağda kızartma veya kavurmaları tercih etmeyin.
Tam yağlı süt, alkollü içkiler, hazır meyve suları, meşrubatlardan uzak durun.
Turşu ve salamuralar, içeriği bilinmeyen hazır gıdaları tüketmeyin.
Yağlı hamur işleri (kek, kurabiye, krema pasta vb.) ve hamur tatlılardan uzak durun.
2 AYRI ÇEŞİDİ VAR
Tip-1 diyabet: Vücut çok az insülin yapar veya hiç yapmaz. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında görülür. İnsülin tedavisi uygulanır. Tip-2 diyabet: Vücut insülin üretir fakat yeterli seviyede kullanılamaz. Çoğunlukla yetişkinlikte görülür. İnsülin, beslenme tedavisi veya oral ilaç alımıyla kontrol altına alınabilir. Tedavide kan şekeri kontrolünü sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması önemlidir.TİP-2'DEN KORUNMAK İÇİN
KAN şekerinin kaynağı çeşitli besinlerde bulunan karbonhidratlardır. Karbonhidratlar, şekeri bir anda yükselten basit karbonhidratlar (tüm şekerli besinler, beyaz ekmek, makarna, tatlılar, beyaz un, meyve suyu gibi) ve yavaş yavaş yükselten kompleks karbonhidratlar (tam buğday ekmeği, bulgur pilavı, kuru baklagiller gibi) olmak üzere ikiye ayrılır. Beslenmede kompleks karbonhidratlar tercih edilir. Çok şekerli meyveler (muz, üzüm, incir, kuru meyveler vb.) ve şekeri yüksek sebzeler (mısır, patates, havuç vb.) zararlıdır. Herkeste görülebilen TİP-2 diyabetten korunmak için bu besinlere mesafeli yaklaşın.
