"Ekonomi çok iyi, her şey mükemmel" diyerek toz pembe tablo çizen hükümet mi haklı, "İş yok, para yok. Bittik" diye feryat eden vatandaş mı? Yazarımız Şemsi Yücel yorumladı.
GERÇEK, SORULARIN YANITINDA Önce size şunu sorayım: Çarşı-pazar gezerken ne görüyorsunuz? Dükkanlar ve mağazalar, eskisine göre daha mı az, yoksa daha mı çok dolu? Çalıştığınız işyerinin durumu iyiye mi gidiyor, kötüye mi? Patronu olduğunuz şirketin satışları artıyor mu, geriliyor mu? Piyasada ödeme sıkıntısı var mı? Bu sorulara vereceğiniz yanıtlar, üç aşağı beş yukarı ekonomideki genel gidişin de nabzını yansıtacaktır.
SONBAHAR ÇOK ZOR GEÇEBİLİR! BENİM gözlemlerimi soracak olursanız, bir süredir bazı piyasalar giderek durgunlaşıyor. Otomobilciler geçen yılı arıyor. Beyaz ve elektronik eşyada geri sayım var. Hazır giyim ise mevsim değişimine rağmen durgun. Piyasalarda nakit akışı son derece yavaşladı. Soğumaya başlayan ekonomi ısıtılamazsa, sonbahar ayları çok zor geçebilir.
***
Ekonomi inişe geçti
Önce size şu soruyu sorayım: Çarşıpazar gezerken ne görüyorsunuz? Dükkanlar ve mağazalar, eskisine göre daha mı az, yoksa daha mı çok dolu? Çalıştığınız işyerinin durumu iyiye mi gidiyor, kötüye mi? Patronu olduğunuz şirketin satışları artıyor mu, geriliyor mu? Piyasadabirödemesıkıntısıvarmı,yokmu? Bu sorulara vereceğiniz yanıtlar, üç aşağı beş yukarı ekonomideki genel gidişin de nabzını yansıtacaktır. Benim gözlemlerimi soracak olursanız, bir süredir bazı piyasalar giderek durgunlaşıyor. Otomobilcilergeçenyılıarıyor.Çünküsatışlarıdüştü. Beyaz ve elektronik eşyada geri sayım var. Hazır giyim ise mevsim değişimine rağmen durgun bir dönem geçirdi. Piyasalarda nakit akışı son derece yavaşladı. 1 milyar liralık bir ödeme için bile 3 ay sonrasına çek veriliyor. Tekiyigörünensektörinşaat.Özelliklekonutyapımınınhızlanması,inşaatmalzemesisatışlarınıartırdı. Tabii bunların hepsi son aylara ilişkin gözlemler. Ancak Devlet İstatistik Enstitüsü, yılın ilk 3 ayında işlerin geçen yılın aynı dönemine göre pek iyi gitmediğini belirledi. DİE'nin verilerine göre, Ocak-Mart döneminde büyüme hızı yüzde 5.3'te kaldı. İlkbakıştabuoraniyigibigörünüyor. Ancak geçen yılın aynı döneminde yüzde 13.9 gibi çok yüksek bir orana ulaşıldığı hatırlanırsa, büyüme hızında büyük bir erozyon olduğu açıkça görülüyor. İnşaat sektörü bu dönemde yüzde 16.5 gibi çok büyük bir oranda büyümese, büyük bir ihtimalle büyüme hızı çok daha aşağılara inecekti. Çünkütarımsektörüresmensıfırçekti. Yani ilk 3 ayda hiç büyümedi. Çiftçilik ve hayvancılıkta, yüzde 2.4 oranında gerileme oldu. Her şeye rağmen ticaret yüzde 5.8, sanayi de yüzde 5.5 oranında büyüdü ama, bu da beklenen hedeflerin çok altındaydı. Pekibüyümehızımızdüşerseneolur? Bu durum sokaktaki vatandaşı nasıl etkiler? Süleyman Demirel'in ifadesi ile "aş ve iş" olarak. Türkiye, Avrupa ile aradaki farkı kapatmak için her yıl yüzde 7'nin üzerinde bir kalkınma hızını yakalamak zorunda. İşsizliksorunununazalması,büyümehızınınartmasınabağlı. Türkiye hızlı büyüsün ki, çalışanların pastadan aldıkları pay artsın. Aksi takdirde ne ücretler yeteri kadar artar, ne de işsizlik sorununa bir çözüm bulunabilir. Oyüzdendirkiekonominininişegeçmesikaygıvericidir. Soğumaya başlayan ekonomi ısıtılamazsa, sonbahar ayları çok zor geçebilir.
