1999 Marmara depreminden bu yana yaklaşık 12 yıl geçti. Olası İstanbul depremine hazırlık için, mevcut riskli binaların yenilenmesi ve çarpık yapılaşmanın ortadan kaldırılması gerektiğini her fırsatta dile getirdik.
Maalesef yıllardır tüm söylediklerimiz, sadece Marmara depreminin yıldönümlerinde hatırlandı ve hemen unutuldu. Kentsel dönüşüm için devlet gücünün devreye gireceğini söyleyen Sayın Başbakan'ın açıklamaları, yıllardır anlatmaya çalıştığımız ancak bireysel engellere takılan yenilemelerin önünü açacaktır diye umutluyuz.
Van depreminin ortaya çıkardığı tablo, bundan sonra benzer felaketlerin yaşanmamasını sağlayacak üç önemli hamleden oluşuyor.
Öncelikle kentsel dönüşüm için atılan adımların bireysel çıkarlarla sekteye uğratılması engellenecek. Yani emsal değeri artırılarak yeniden yapılanmaya finans sağlayacak yöntemin, arsa sahipleri tarafından 'piyango' olarak görülmesinin önüne geçilecek olması, kentsel dönüşüme hız kazandıracaktır.
Edindiğimiz bilgilere göre, bu kapsamda yerel yönetim tarafından sağlanan emsal artırımları 5 yıl içinde kullanılmazsa kendiliğinden ortadan kalkacak.
Bir diğer önemli gelişme ise Kat Mülkiyet Kanunu'nun değiştirilmesidir. Onlarca, yüzlerce hatta binlerce insanın deprem riskini tek bir kişinin keyfiyetine bırakan yasanın, değiştirilerek yüzde 65-70 gibi makul çoğunluk olarak değiştirilmesi daha güvenilir/yaşanabilir bir İstanbul için temel atmak anlamına gelecektir.
Yapılmasını beklediğimiz son değişiklik ise acil kamulaştırma olarak adlandırılan yeni yasa düzenlenmesidir. Nitekim içlerinden en kritik olan düzenlemede budur. 'Acele Kamulaştırma'...
Kentsel dönüşüm alanlarının belirlenmesi için büyükşehir belediyelerine ve ilçe belediyelerine yetki verecek olan düzenlemede, her şey ince elenip sık dokunulmalıdır. Deprem riski taşıyan bir binayı veya bir bölgeyi 'acil kamusallaştırma kapsamına alan belediyeler, hak sahiplerini mağdur etmeden hayatlarını sürdürecek yeni mekanlar/bölgeler bulma yükümlülüğüne gireceklerdir. Bunu yaparken de toplumsal tepkileri çekecek keyfiyetten tamamen uzak olmaya özen göstermeliler.
