Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 15 Eylül 2011

ABD ne der?

Hükümetler ne zaman önemli kararlar alacak, büyük adımlar atacak olsa, ne zaman "ezber bozan" girişimlerde bulunsa, çeşitli çevrelerde aynı soru gündeme getirilir: "ABD ne der?"
Bu soru ABD'nin kendi çıkarları için uyguladığı politikalarla bölgesel politikaların çatışma ihtimaline karşı duyulan kaygıdan kaynaklanmaktadır.
Merhum Başbakan Ecevit bir sohbetimizde şunu söylemişti: "Yaptığınız şeyin doğru olduğuna ABD'yi ikna edebilirsiniz. ABD anlaşmaya açık bir ülkedir. Herhangi bir komplekse girmeden sizi dinler."
***

Şimdi Türkiye'nin Ortadoğu'da izlediği aktif politika nedeniyle aynı soru yine gündemde: "Acaba ABD ne der?" Çünkü Türkiye, ABD'nin en sıkı müttefiki İsrail'le karşı karşıya gelmiş durumda.
İsrail, 1960'lı yıllardan bu yana uyguladığı sert politikayı sürdürmek istiyor.
Türkiye ise bu dönemin geride kaldığını söylüyor.
Gazze'ye ambargonun kaldırılmasını, 20 Eylül'de Birleşmiş Milletlere başvurmaya hazırlanan "Filistin Devleti"nin tanınmasını istiyor.
***

ABD, BM'den Filistin Devleti'ne onay çıkarsa, bu kararı veto edeceğini duyurdu.
Ancak bölgedeki değişim ABD ve İsrail'i politika değişikliğine zorlayabilir.
Başbakan Erdoğan, ABD'yi Filistin'in atacağı adımla ilgili açıklamasını gözden geçirmeye davet etti. Çünkü yeni süreç Filistin devletinin kurulmasını kaçınılmaz kılarken, İsrail'i de Filistin'le barış yapmaya zorluyor.
Mısır'la İsrail arasında imzalanan "barış anlaşması" artık geçerliliğini yitirmiş durumda.
Mısır'ın yeni yönetimi göreve gelir gelmez bu anlaşmanın yürürlükte kalacağını söylemişti ama fiili durum çok farklı gelişti. İsrail sert tutumunu sürdürürse, bölgedeki süreç yeni bir Arap-İsrail savaşına doğru gidebilir.
Kahire'de İsrail Büyükelçiliği'nin kuşatılması, yönetimden bağımsız halk hareketinin yönünü göstermek açısından önemlidir. "Eski dost" Mısır'da İsrail karşıtlığı hızla yükseliyor...
***

Mısır Yüksek Askeri Konsey Başkanı ve Savunma Bakanı Mareşal Hüseyin Tantavi "ABD'ye yakın" olarak biliniyor.
Ama ortada bir gerçek var.
Mısır halkı.
Mübarek'i deviren halk yeni yönetim üzerinde de etkili.
Tantavi'nin kendi başına hareket etmesi ya da İsrail'in veya Amerika'nın her istediğini yapması zor.
O halde ABD&İsrail bu bölgede yeni bir politika inşa etmek zorunda.
O politikayı inşa ederken, bölgedeki nüfuzu giderek güçlenen Türkiye ile birlikte hareket etmek gerekiyor.
Ecevit'in dediği gibi ABD "akılcı" bir devlet.
Aklın yolu bir!