DİYABETTE BESLENME NEYİ AMAÇLAR?
Yüksek ve düşük kan şekerinin damarlara verdiği harabiyete bağlı olarak, hipertansiyon ve kroner kalp hastalıkları oluşabilir. Bu hastalıkları önlemek için, diyabette tıbbi beslenme tedavisi uygulanmalıdır. Kan şekerinin beslenmeye bağlı sürekli yüksek kalması, böbrek hastalıkları, kalp-damar hastalıkları, nörolojik hastalıklar, göz sağlığı problemleri, felç ve enfeksiyonlara yol açabilir.
HANGİ YİYECEKLER ŞEKERİ ETKİLER?
Kan şekeri, az posalı, yüksek karbonhidratlı, düşük proteinli ve düşük yağlı besinler yendiğinde etkilenir. Örneğin; 'basit şeker' dediğimiz çay şekeri kan şekerini yükseltir. Diyabetlilerin şekersiz çay ve kahve tüketmeleri gerekir. Beyaz undan yapılan bir poğaça ve kepekli undan yapılan bir poğaça arasında fark vardır. Kepekli olan yüksek lif içerdiğinden kompleks karbonhidrat olarak adlandırılır, dolayısıyla kan şekerini hızlıca yükseltmez. Sıcak karbonhidrat örneğin; sıcak haşlanmış patates, kan şekerini soğuk patatese göre daha hızlı yükseltir, içindeki nişasta sıcakken daha çok etki etmektedir. Gazlı içecekler ve meyve suları kan şekerini hızlı yükseltir. Ekşi meyvelerde daha mı az şeker var? Ekşi meyvelerin, glisemik indeksi düşüktür. Fakat bu demek değildir ki, 5 porsiyon ekşi meyve tüketelim. Diyabeti olan bireyleri meyve gibi basit şeker içeren besinleri her ne kadar lifli yada düşük glisemik indeksli olsa da miktarlarına dikkat etmek gerekmektedir.
ÇOK ŞEKER TÜKETEN ŞEKER HASTASI OLUR MU?
Yüksek şeker tüketimi, vücutta kümülatif bir etki sağlar. Buna bağlı olarak ciddi kilo artışı olur. Kilo artışıyla beraber karın bölgesi yağlanır. Yağlı doku endokrin organ gibi çalışmaya başlar, insülin bozulur. Bu şekilde beslenenlerde kiloya bağlı ileri yaşta şeker hastalığı ortaya çıkabilir. Doğal bal yenebilir mi? Doğal bal yüzde 5 oranında diyette yer almalıdır. Bu da kahvaltıda bir tatlı kaşı kadar bala denk gelir. Daha fazla tüketilmemelidir. Doğal olması şeker içermediği anlamına gelmez. Dolayısıyla sınırlı miktarda dikkatli yenmelidir.
TARÇIN ŞEKERİ DÜŞÜRÜR MÜ?
Tarçınla ilgili yapılan çalışmalarda kan şekerini dengelediğine dair sonuçlar çıkmıştır. Sonucu olumlu tüm çalışmalarda 'Çin tarçını' yani 'Cinnamomum Cassia' kullanıldığı görülüyor.
NELER YENMELİ?
FASULYE: En iyi lif kaynaklarından biri olan fasulyeler sizi daha uzun süre tok tutar, sindirimi yavaşlatır ve yemekten sonra kan şekerinin ani yükselmesini önler. TAHIL: Kahvaltılık tahıllar güne daha fazla lif depolayarak başlama imkanı sunar. BALIK: Hazırlanması kolay ve hızlı olan balık iyi bir protein kaynağıdır. KÜMES HAYVANLARI: Son derece yağsız, kalorisi az olan tavuk göğsü, şeker hastaları için çok iyidir. KABUKLU YEMİŞLER: İyi yağlarla dolu olan kabuklu yemişler, insülin direncini düşürmeye yardım eder ve kan şekerinin daha kolay kontrol edilmesini sağlar. Ayrıca E vitamini bakımından zengindirler. Hücreleri korur ve sinir ile göz hasarını önlemeye yardım eder. ZEYTİNYAĞI: Akdeniz beslenmesinde önemli yeri olan zeytinyağı, insülin direncini düşürerek kan şekerini düzenli tutmaya yardım eder. YOĞURT: Protein ve kalsiyum bakımından zengin olan yoğurt, kilo vermeye yardımcı. TARÇIN: Yemeklerinize tarçın serpmek kan şekerinizi düşürebilir. Tarçındaki bileşenler vücuda insülini etkili şekilde kullanmasına yardım ediyor.UZUN SÜRE AÇ KALMAYIN
Öğün araların 3.5 saatten daha uzun olmamalıdır. Kişini aldığı insülin saatlerine beslenme planlanmalıdır. Uzun süre aç kalmak hipoglisemiye yol açar.KEFİR İÇİN
Probiyotikler diyabette olduğu kadar tüm hastalıklarda etkilidir. Özellikle akşam yemeğinde probiyotik yoğurt veya gece ara öğününde kefir içilebilir.
DENGELEMEK İÇİN BUNLARI TÜKETİN
İÇİNDE asit olan yeşil zeytin, limon suyu, sirke, mantar, havuç gibi gıdalar mide boşalımını geciktirir. Ara öğünlerde (öğle ve akşam) soğuk çorba, elma ve ceviz, peynirli salata gibi besinler tercih edilebilir. MEYVE suları, muz, incir yerine glisemik indeksi düşük elma, greyfurt, şeftali, erik, çilek yenmelidir. LİF zengini ıspanak, pazı, enginar, kereviz, taze fasulye gibi sebzeler akşam yemeği olarak tercih edilmelidir. Patates, pirinç ve makarna gibi glisemik indeksi yüksek besinlerden uzak durulmalıdır. GECE ara öğününde, 1 su bardağı tarçınlı süt tercih etmek, kan şekerini stabil hale getirir. CEVİZ, fındık ya da badem gibi kuruyemişler de lif içeriği ve Omega-3'ten zengin olduğu için tüketilebilir. ELMA, şeftali, vişne ve erik gibi meyvelerin glisemik indeksi düşük olduğundan kan şekerini düzenlerler. Dolayısıyla akşam yemeğinden sonra yenilebilir.
