* Tüp bebek ne zaman yapılır?
Hap ve aşılama tedavisinden sonra gebelik olmadıysa tüp bebek tedavisi yapılabilir. Gebelik için yapacak başka bir şey kalmıyor çünkü.
* Tüp bebek nasıl olmaktadır?
Tüp bebek doğal gebelik yönteminin bir benzerinin annenin vücudunun dışında yapılması demektir. Yani erkekten sperm alınır ve tabiatın rahim içinde yaptığı eleme gibi en iyiler ayıklanıp seçilir ve tüp bebek uygulamasında kullanılmak üzere biriktirilir. Annenin yumurtalığında her ay üreyen tek bir yumurtanın yerine ona birtakım ilaçlar vererek bir sürü yumurta üretilir. Tabiatta normal olarak çatlayıp yumurtalığı terk eden yumurta yerine yine anneye bir yumurtlatıcı (yumurta çatlatıcı) ilaç verilir. Bu ilaçtan sonra yumurtaların çatlayıp ta karın boşluğuna veya yumurtalık kanalına gidip kaybolmasına engel olmak için 35 saat sonra (ki yumurta yaklaşık 38 saatten sonra yumurtlayıp kaybolur) ameliyathanede hafif bir anestezi altında vajinal yoldan ultrason eşliğindeki bir iğneyle yumurtalığa girilir. Yumurta etrafındaki su dolu keseciğiyle birlikte (folikül) emilir. Mikroskop altında bu sıvının içinde yumurtanın kendisini arar ve bulur. Bu şekilde bütün yumurtalar toplandıktan sonra anneye rahim zarını biraz kalınlaştırıcı ve gebeliği hazırlayıcı ilaç veya iğnelere başlanır.
* Embriyo transferi ne zaman olur?
Döllendikten sonra 24 saat embrioyu 37 derece sıcakta özel tüplerde bekletiyoruz. Embrionun ikiye bölünmesini bekliyoruz sonraki gün dörde bölünür. 3. günün sonunda sekize bölünüyor. Genelde yumurta toplamayı takip eden 3. günde transfer edilen embriyolar hastaların embriyolarındaki gelişme dikkate alınarak 5 hatta 6. günlerde de transfer edilebilir. Ancak 3. günde canlı olan hücre 5. günde ölebiliyor. Bu da bir risk. Ama giderek popülerleşiyor 5 gün bekletme. Çünkü blastosist transferi denilen bu işlemde, gebelik oranı daha da yükselebilir.
* Embriyo transferi nasıl olur?
Embriyo transfer işlemi ağrısız ve zahmetsiz bir işlem olup normal jinekolojik muayene gibidir. Bu işlemde ince bir kateter (tüp) ile rahim içine embriyolar bırakılır. Anestezi gerekmediğinden hasta sabah hafif bir kahvaltı yaparak gelebilir. İşlemin kontrollü yapılabilmesi açısından embriyo transferleri, merkezimizde karından ultrason eşliğinde yapılmaktadır. Bu işlemin başarılı olması için hastanın mesanesinin embriyo transferi sırasında dolu olması gerekmektedir. Bu amaçla transfer öncesinde 5-6 bardak su içmeniz gerekecektir. Embriyo transfer işlemi bittikten sonraki birkaç saat içinde merkezimizde dinlenmeniz istenecektir. Aynı gün taburcu olduktan sonra, evinizde istirahat etmenizi tavsiye ediyoruz. Hastalar transferi takip eden gün normal gündelik hayatlarına geri dönebileceklerdir.
* En fazla kaç embriyo verilir?
Tüp bebek işlemlerindeki yüksek çoğul gebelik oranı nedeni ile hastalara verilecek olan embriyo sayısı en azda tutulmaya çalışılmaktadır. 35 yaşın üstü kadınlara 2 adet aytındaki kadınlara ise 1 tane embriyo konuluyor. Ancak 35 yaş altındaki kadına 3 denemeden sonra 2 embriyo koyabiliyoruz. 35 yaş üstüne her denemede 2 tane konuyor. Eskiden 3-4 tane konuyordu ancak bu makul değil çünkü hepsinin tutma ihtimali de olabiliyor.
* Gebelik testi ne zaman yapılır?
Transfer gününüze göre transferi takip eden 10 ile 12. günde kanda gebelik testi yaptırmanız istenmektedir. Hastaların transferi takip eden dönemde adet görmeleri halinde bile bu testin yapılması önerilmektedir. Çünkü vajinal kanama gebelik olmadığı anlamına gelmemektedir. Gebelik testinin şüpheli çıktığı durumlarda ilkini takip eden 2. günde testin tekrarlanması istenecektir.
* Tüp bebek kaç kez yapılabilir?
Bir deneme sayısı yok tüp bebek için, kadının yumurtası çıktığı sürece denenebilir. Ancak altıncı denemeden sonra şans azalıyor. Ancak 18-19 denemede hamile kalan da olabiliyor. Burada en önemli faktör yaş.
* Tüp bebekten sonra normal gebelik mümkün mü?
Evet, hatta tüp bebek sırasında beklerken bile gebe kalan hastamız olabiliyor. Çünkü bu çiftler nedeni belli olmayan kısırlık grubunda yani bir anda doğal yoldan gebe kalması da olası kalmaması da.
* Tüp bebekte cinsiyet seçilir mi?
Bu mümkün ancak yasal değil. Türkiye'de bu seçenek yok. Ayrıca tüp bebek evli olmayan çiftlere de yapılmıyor.
* İleri yaşta tüp bebek olur mu?
Tüp bebek yöntemlerinin gelişmesi ileri yaştaki anne adayları için de bir umut doğmasına yol açmıştır. Günümüzde yumurtalıklardan alınan bir parçanın dondurularak saklanması gerçekleştirilmiştir. Böylece genç yaşta kadının yumurtalıklarından alınacak bir parça dondurulup saklanabilmektedir. Daha sonra da gebe kalmak istendiğinde bu dondurulmuş parça tekrar yerleştirilmektedir. Dondurulmuş yumurtalık dokusu ya tekrar yumurtalıkların üstüne ya da kola cilt altına yerleştirilmektedir. Kola yerleştirilen bu parçaya ilaç uygulanarak yumurta gelişmesi sağlanmaktadır. Böylece yıllarca saklanan yumurtalık dokusu zamanı geldiğinde kullanılabilecektir.
Kadında başarıyı artıran faktörler
Sigara içmemesi,
Aşırı şişman olmaması
Yaşının 45 üstü olmaması
Erkekte başarıyı artıran faktörler
Sigara içmemesi
Sperm sayısının yeterli orana çıkması
Gebelik şansı çok yüksek
Son dönemdeki tüp bebek yenilikleri ile gebe kalma şansı arttı. 3 deneme sonundaki toplam gebelik şansı yüzde 80- 90'a kadar çıktı. 90 yıllarında bu oran yüzde 10 civarındaydı.
BURÇİN GÖKTAN
