Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile alakalı her gün bir haber gelmeye devam ediyor. Milyonlarca memur, SSK'lı ve Bağ-Kur'lu gözünü Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile alakalı düzenlemeye çevirmiş durumda. EYT hangi yaş aralığını kapsıyor? Kurulacak olan yeni komisyon EYT'lilerin meselesini çözmeye yetecek mi? Emeklilik hayali kuran vatandaşın bu hayalini yapmak amacıyla birtakım fikirler tasarı aşamasında. Emeklilerin aylıklarından her ay belli bir oran kesilmesi de gündemde.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar İçin Karar
Emeklilik hayali kuran vatandaşın bu hayalini yapmak amacıyla birtakım fikirler tasarı aşamasında. Emeklilerin aylıklarından her ay belli bir oran kesilmesi de gündemde. Böylece vatandaşlara istedikleri erken emeklilik hakları dolaylı yollardan sağlanmış olacak. Aynı vakitte detaylı mesleklerin zorlukları da göz önünde bulunduruluyor. Zorlu koşullarda çalışan gruplara yıpranma payı da hesaplanarak emeklilik yaşı belirlenecek.
Erken yaşta emekliye ayrılmak isteyen vatandaş haklarının kendilerine verilmediğini savunmaktadır. Belirtilen yasaya göre tamamlamaları gereken gün adedi eksik bulunduğu amacıyla ödenen primlere bakılmıyor. Bununla alakalı geliştirilmesi beklenilen yasa da erkeklerin 55 ve kadınların 50 yaşında emekli olması bekleniyor. Bunun amacıyla tamamlanması gereken gün adedi ise 3600'dür. Bu hal şuanlık kısmi emeklilik zamanı olarak nitelendiriliyor.
EYT'de Son Durum Ne Olacak?
Emekli olma şartları tekrardan düzenlenerek birtakım şartlar getirildi. Bunun amacıyla sigortalı kalınan süre, ödenen primler ve yaş koşulu sağlanmalıdır. Fakat birtakım senelerde işe başlayanlar amacıyla zamanın geriye çekileceği belirtildi. Kadınlar 8 Eylül 1981'den, erkekler 8 Eylül 1976'dan evvel işe başladılarsa 15 senelik sigorta zamanını tamamlamaları yeterlidir. Bu şartları yerine getirenler amacıyla çıkacak haberler emekliliklerinin başlaması amacıyla çok önemli!
EYT'de Son Durum Nedir?
EYT yasasında formüllerden biri, yaşın kademeli olarak düşürülmesini içeriyor. Bu kapsamda 9 Eylül 1999'dan evvel sigortalı olanlarda istenen yaş şartının kademeli olarak düşürülebileceği belirtiliyor.
Bu formüle göre, EYT'liler amacıyla yaş şartı aşağı çekilecek. Fakat herkes aynı anda emekli olmayacak. Örneğin; 5000 günü olan 46 yaşındaki vatandaş ile 9 bin günü olan 51 yaşındaki birey aynı anda emekli edilmeyecek. Bu formül yaşama geçerse, 9 bin günü olan ve yaşı 51 olan daha evvel emekli aylığına kavuşacak.
Oluşacak yeni kademeler çalışmalar sonunda meydana çıkacak. 9 Eylül 1999'dan evvel sigortalı olup emeklilik amacıyla sene ve prim şartını tamamlayanlar bu formülle şimdikinden daha erken yaşta emekli olabilecek. Bazı EYT'liler yasa çıkar çıkmaz emekli aylığına hak kazanabilecek.
Ayrıca bir asgari yaş sınırı konulabileceği de konuşuluyor. Burada daha evvel 50 yaş sınırı gündeme gelmişti. Bu formüle göre EYT'lilerin emekli olması amacıyla 50 yaşını da bitirmesi gerekiyor.
20 Yıl Prim
Bir başka formül ise prim formülü. Bu formüle göre ise kadınların 20 senelik, erkeklerin 25 senelik prim gününü tamamlamaları durumunda emekli edilmeleri söz hususu olabilecek. EYT'liler bu formül ile yaşa bakılmadan emekli olabilecek.
Burada emeklilik amacıyla şartlar 9 Eylül 1999 evvel uzun vadeli sigorta kollarında sigortalı olarak çalışmaya başlamak, erkekler amacıyla 25 senelik yani 9 bin gün primi, kadınlar amacıyla ise 20 senelik yani 7200 prim gününü tamamlamış olmak olacak.
Maaş İçin O Formül
EYT'liler amacıyla maaş formülü de söz hususu olabilecek. Burada birtakım Avrupa ülkelerinde yapılan kesintili emeklilik modeli de tartışılan alternatifler arasında. Bu formülde, emeklilik amacıyla kaç sene kaldıysa her sene amacıyla belli oranda aylıktan kesinti yapılıyor. Daha az maaşla daha erken emeklilik meydana çıkıyor.
