Cilt kanseri, ciltteki hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalıp, anormal büyümesiyle ortaya çıkıyor. Oluşumunda hem çevresel hem de genetik faktörler büyük rol oynuyor. Ülkemizde son 10 yılın verilerine göre ülkemizde cilt kanseri vakaları ciddi artış gösteriyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Kadir Kaya, cilt kanseriyle ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı:
AİLE BÜYÜK ETKEN
Cilt kanserinde en önemli etken ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmaktır. Güneş ışınlarına uzun süreli maruz kalmak, açık ten rengine, açık saç ve göz rengine sahip olmak, çilli cilt yapısı, ailede cilt kanseri öyküsü bulunması, bağışıklık sisteminin zayıflamış olması, çocuklukta geçirilen şiddetli güneş yanıkları, ileri yaş, çok sayıda beni bulunan bireyler, uzun süre açık havada çalışan meslek grupları (çiftçiler, balıkçılar, inşaat işçileri), solaryum kullanımı, bazı kimyasal ve fiziksel karsinojen maddelere maruziyet en önemli risk faktörleridir.
Benlerde şekil, renk veya büyüklük değişimi, kanayan, kabuklanan veya uzun süre iyileşmeyen yaralar, düzensiz kenarlı, birden fazla renk tonuna sahip lekeler cilt kanserinin belirtilerini oluşturur. Kanser çoğunlukla 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülüyor. Ancak, genç yaşlarda da görülebilir. Özellikle melanom tipi cilt kanserlerinin genç erişkinlerde de rastlanabilmesi, bu hastalığın her yaşta ciddiye alınması gerektiğini göstermektedir. Cilt kanserinin teşhisinde öncelikle ayrıntılı bir dermatolojik muayene yapılır. Şüpheli lezyonlar 'dermatoskop' adı verilen özel bir cihazla incelenir. Gerekli görüldüğünde biyopsi alınarak patolojik inceleme yapılır. Erken teşhisin tedavi başarısını doğrudan etkilediği unutulmamalıdır.
KORUNMA YOLLARI
Güneş ışınlarının en dik geldiği 10.00-16.00 saatleri arasında doğrudan güneşe maruz kalmaktan kaçının. Dışarıda bulunmanız gerekiyorsa gölgede kalmaya özen gösterin. UVA ve UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan, SPF 30 ve üzeri geniş spektrumlu güneş koruyucu ürünler kullanın. İki saatte bir yeniden uygulayın. Yüzdükten ya da aşırı terledikten sonra koruyucunuzu mutlaka yenileyin. Geniş kenarlı şapkalar ve uzun kollu giysiler kullanarak fiziksel koruma sağlayın. Gerekirse şemsiye kullanın. Çocukluk çağından itibaren güneşten korunma bilinci aşılayın. Solaryum kullanımından kaçının. Vücudunuzdaki ben ve lekeleri düzenli aralıklarla kendiniz gözlemleyin ve yılda bir kez dermatoloji uzmanına görünmeyi ihmal etmeyin.
