Özel ve kamu sektöründe çalışan milyonlarca kişi ücretsiz izin şartları nelerdir? Özel sektörde ücretsiz izin hakkı kaç gündür sorusunun yanıtı sıklıkla araştırılıyor. Dinlenmek ya da tatil yapmak nedeniyle işe ara vermek bir yandan da para almadan bunu yapmak isteyenler ücretsiz izin şartlarının neler olduğunu merak ediyor. Ücretsiz izne ayrılmak için hangi evraklar gereklidir?
Güncel ücretsiz izin koşulları, 2022 yılı için şöyle sıralanmıştır:
• İşçi tarafından alınan ya da işveren tarafından verilen ücretsiz izin hiçbir şekilde çalışanın yıllık izninden kesilemez.
• İşçi eğer ücretsiz izin talep ediyorsa ve izin talep sebebi ücretsiz izini kapsayacak haller içinde yer alıyorsa, işveren işçisine ücretsiz izin vermek zorundadır.
• İşveren doğum yapacak olan kadın çalışanlarına doğumdan önce ve doğumdan sonra sekizer hafta olmak üzere toplamda 16 hafta boyunca ücretsiz izin vermekle yükümlüdür. Eğer çalışanı talep ederse, bu süreye 6 aylık ücretsiz izin süresi de eklenir. Buna ek olarak, doğum yapacak olan çalışanlara süt izni düzenlemesi yapılmak zorundadır.
• Eğer işçiler, yıllık izinlerini iş yerlerinin bulunduğu yerden farklı bir yerde geçireceklerse, işveren işçiye geliş ve gidiş sürelerini de kapsayacak şekilde en az 4 gün ücretsiz izin vermekle yükümlüdür.
Kamuda Ücretsiz İzin Nedir?
Kamu çalışanlarının ücretsiz izin hakkı, kamuda görevlerine başlamalarından sonra kullanabilecekleri ücretsiz izne verilen isimdir. Kamu çalışanları, ancak belirli durumlar için ücretsiz izin kullanabilirler. Kamu çalışanlarının kullanabilecekleri ücretsiz izin durumları, amirlerinin kararına bırakılan ve bırakılmayan olarak ikiye ayrılır. Amir izni doğrultusunda ücretsiz izin kullanılabilecek durumlar şöyle sıralanmıştır:
• Hayati tehlike ve ağır hastalıklar halinde ücretsiz izin kullanılması
• Görev veya öğrenim durumları sebebi ile eşlere ücretsiz izin verilmesi
• 5 hizmet yılının tamamlanmasından sonra ücretsiz izin kullanılması
Amirlerin takdirlerine bırakılmayan ücretsiz izinler ise şöyle sıralanmıştır:
• Doğum sebebi ile ücretsiz izin kullanılması (Doğum yapan annelere annelik izninden sonra 24 ay, eşleri doğum yapmış olan kamu çalışanları içinde 24 ay olarak belirlenmiştir.)
• Evlat edinme sebebi ile ücretsiz izin kullanılması
• Askere gidilmesi sebebi ile ücretsiz izin kullanılması
İşveren Ücretsiz İzne Çıkarabilir Mi?
Çalışan işçilerin işverenleri tarafından ücretsiz izne çıkarılabilmeleri, İş Kanunu tarafından mümkün görülmeyen bir durumdur. Ücretsiz izin ancak işçilerin talebi üzerine değerlendirilerek çalışanlara verilebilir. Bunun dışında işverenlerin işçilerini taleplerine göre ücretsiz izne çıkarmaları mümkün değildir.