Her mesleğin kendisine göre zorlukları olmakla eş güdümlü birtakım mesleklerde çalışanlar bilhassa bedenen fazlaca yıpranıyor. Bu sebeple devlet doğrultusundan tespit edilen ve ağır şartlarda çalışmayı gerektiren birtakım sektörlerin çalışanlarına erken emekli olabilme olanağı tanınıyor. Halk arasında yıpranma payı olarak da tanınan bu hakkın geçerli bulunduğu meslekleri inceliyoruz. Yıpranma payına fiili hizmet zammı da diyoruz. Fiili hizmet zammı 4a sigortalıları ve 4c sigortalıları amacıyla vardır. 4b sigortalılar yani Bağ-Kur'lular amacıyla yıpranma payı öngörülmemiştir.
Anında erken emekli olma şansı size veriliyor. Çalışma koşulları ağır ve yıpratıcı olan mesleklerde çalışanlara tanınmış erken emekli olabilme hakkı, sahip olunan hizmet sürelerine gün ek edilerek sağlanıyor. "Fiili hizmet zamanı zammı" olarak adlandırılan uygulamada çalışılan sektöre göre ek edilen gün sayıları farklılık gösteriyor. Yirmi ana başlık altında belirlenmiş olan işlerde ve işyerlerinde çalışanlara, çalıştıkları her 360 gün amacıyla 60, 90 ya da 180 gün olarak değişen şekilde prim eksi yapılıyor. Ülkemizde yıpranma payı olan meslekler gün geçtikte arttırılmaktadır. Günümüzde 45 meslekte yıpranma payı bulunmaktadır.
Normal şartlarda bir sene içersinde 360 gün çalışmış olan kişi, sektörüne göre 90 gün ek prim hakkı elde ettiğinde 450 gün çalışmış oluyor. Bu sayede emekli olmak amacıyla gereken prim gün sayısına normalden daha erken ulaşmış oluyor.
YIPRANMA HAKKI SAYESİNDE ERKEN EMEKLİ OLUNABİLEN MESLEK GRUPLARI NELERDİR?
Bir senelik çalışma süresine ek edilecek gün sayısı, mesleklerin çalışma şartlarına ve zorluğuna göre değişiyor. İlave edilen gün sayısına göre meslekleri gruplandırarak bildirime çalışalım.