DAYANIŞMA ESAS
1990'ların başından bu yana uygulanan ve zaman içinde gelişerek hatırı sayılır bir pazar oluşturan faizsiz konut edindirme sistemleri, her yıl binlerce aileyi ev sahibi yapıyor. 'Dayanışma yoluyla ev sahibi olma' fikrinden ortaya çıkan sistem, aslında hanımların kendi aralarında düzenledikleri 'altın günü' mantığıyla çalışıyor. 40, 60, 80, 100, 120, 160 ve 200 kişilik grupların oluşturulduğu sisteme dahil olmak isteyenler, almayı düşündükleri evin fiyatını, ödeyebileceği aylık taksit miktarını, kaç ay taksit ödemek istediğini kendisi belirliyor ve bunu faizsiz ev sistemi şirketine bildiriyor. Alınacak evin tutarına ve ödenecek taksit sayısına göre oluşturulan gruplarda, üyeler her ay düzenli olarak ödemelerini yapmaya başlıyor. Ayrıca, üyelerin bir defaya mahsus olmak üzere katılım bedeli ödemesi gerekiyor. Her grubun havuzunda her ay bir ev parası birikiyor ve noter huzurunda yapılan çekilişle sırası gelen katılımcı biriken tutarla ev sahibi oluyor.
PEŞİNAT DERDİNE SON
Faizsiz ev alma sisteminin en büyük avantajı, ev alırken faiz yükünden kurtulmak olarak gösteriliyor. Aynı zamanda alınacak evin bedeli, taksit tutarı, vade sayısı gibi değişkenler, sabit bir ödeme planı üzerinden belirlenmiyor. Bu değişkenler ev almak isteyen üye tarafından belirlendiği için, her üye kesesine göre bir ev sahibi olma imkanı buluyor. Bu sistemde peşinat ödemek de şart değil. Oysa bankalar, alınacak evi en fazla yüzde 80 oranında kredilendiriyor. Yani 500 bin liralık bir evi krediyle almak için en az 100 bin lira peşinat ödemek gerekiyor. Şirketlerin senetli ödeme sistemlerinde de çoğu zaman peşinat ödemek gerekiyor. Faizsiz ödeme sistemiyle ev almak için ise peşinat ödemek gerekmemesi, düzenli bir geliri olan herkese, birikimi olmasa da sisteme dahil olma şansı veriyor. Birikimi olanlar ise faizsiz ev sahibi olma şirketlerinin peşinatlı ödeme seçeneklerinden yararlanarak daha kısa sürede veya daha düşük taksitlerle ev sahibi olabiliyor.
ARA ÖDEME YOK
Senetli ödemelerde ayrıca, konut alıcılarının belli zamanlarda ara ödeme yapmaları talep ediliyor. Bu da konut tutarının yüzde 10'undan daha az olmuyor. Faizsiz ödeme sisteminde üyelerin ara ödeme yapmak zorunda olmaması sabit gelirli aileler için büyük kolaylık sağlıyor.
İSTEDİĞİNİZ EVİ ALABİLİRSİNİZ
Faizsiz ev sistemlerinde, organizatör firmalar üyelerini belli bir projeden ev almaya zorlamıyor. Sistem üyeleri, tıpkı banka kredisiyle ev alır gibi, almak istediği evi kendi seçiyor. Böylece üyeler, Türkiye'nin her yerinden, yaşadıkları kentin her noktasından ev sahibi olabiliyor. Faizsiz ev alma sistemlerinin hemen hepsinde üyelere esnek ödeme avantajları sunuluyor. Çoğu sistemde üyeler, teslim almadan önce evin değerinde değişiklik yapabiliyor, taksit öderken geçici sıkıntılar yaşanması halinde taksitlerini erteleyebiliyor.
200 AYA VARAN VADELER
Faizsiz ev alma sistemi, üyelerine 200 aya varan vadelerde ev sahibi olma imkanı tanıyor. Bankalar ise konut kredilerinde en fazla 120 ay vade yapıyor. Zaten uzmanlar, kredi faizinin yüzde 1 olması halinde bile 60 aydan fazla vadelerin konut alıcısına faydadan çok zarar getirdiğini belirtiyor. Senetli ödeme imkanı sunan şirketlerin vade süreleri ise ortalama 36 ay. Mali durumu çok güçlü firmalar bile vadeyi, banka desteği olmadan 60 ayın üzerine çıkaramıyor.
YAVUZ KARAMAN
