EYT son dakika Finlandiya modeli kimleri kapsıyor! Emeklilikte yaşa takılmak ne anlama geliyor?

Emeklilikte yaşa takılmak ne anlama geliyor? EYT son dakika Finlandiya modeli kimleri kapsıyor! EYT'liler yani emeklilikte yaşa takılanlar hakkında son haber Erdoğan'dan geldi. Erdoğan'ın emeklilikte yaşa takılanların (EYT) durumuyla ilgili Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdiğini açıkladı. İşte EYT hakkında son haberler...EYT'lilerle ilgili yeni gelişme yaşandı. NTV yayınında konuşan Prof. Dr. Cem Kılıç, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın emeklilikte yaşa takılanların (EYT) durumuyla ilgili Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdiğini açıkladı. EYT'de ilk SGK işe başlama tarihi sigortalının işverenle yaptığı sözleşme dışında, emeklilik açısından Devletle de yapmış olduğu sözleşmedir.

takvim.com.tr

Giriş Tarihi 20 Eylül 2019, 09:38 Güncelleme 20 Eylül 2019, 09:38

EYT son dakika Finlandiya modeli kimleri kapsıyor! Emeklilikte yaşa takılmak ne anlama geliyor?

İÇİNDEKİLER

EYT son dakika gelişmeleri yaşanmaya devam ediyor. Başkan Erdoğan milyonların beklediği EYT talimatını geçtiğimiz günlerde vermişti. EYT konusunda çok konuşulacak o rapor ise açıklandı. Emekli olacağı yaştan 5 yıl 8 yıl 13, 15 yıl daha geç emekli olmak başlı başına mağdur olmaktır. 08/09/1999 tarihinde yapılan değişikliklerin geçmişe dönük olarak uygulaması vatandaşların vicdanında yara açmıştır. Yasayı çıkartan dönemin koalisyon hükümeti barajın altında kalmıştır. Finlandiya'da emekliliğine birkaç yıl kalanlara, "Alacağınız maaş her yıl için yüzde 2 eksik olacak. Peki EYT nedir, ne demek emeklilikte yaşa takılmak ne anlama geliyor? EYT'den kimler yararlanacak?

TÜM EYT HABERLERİ İÇİN TIKLAYINIZ

EYT'de bugün son dakika! EYT yasası çıkacak mı? Erken emeklilik kimleri kapsıyor? 19 Eylül EYT'de son durum

Erken emeklilik yasası kimleri kapsıyor? 19 Eylül EYT yasası son dakika çıktı mı? EYT ne demek, ne anlama geliyor?

Af, Nafaka, EYT, Taşeron işçi, 3600 ek gösterge ve kıdem tazminatı çıkacak mı, son durum! 1 Ekim TBMM takvimi

EYT'liler ne zaman emekli olacak? Uzmandan EYT açıklaması! EYT'de Finlandiya ve Almanya formülü nedir?

EYT'DE FİNLANDİYA FORMÜLÜ KİMLERİ KAPSIYOR?

9 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan herkes şu anda 25 yılını doldurdu. Primi de tamamsa yaşı bekliyor. Hepsinin emekliliği mümkün değil. Ancak yaşta birkaç yılı kalmış olanlar için formüller var. En uygulanabilir olanlar Almanya ve Finlandiya modeli. Konunun tartışılması için biraz detaylara bakalım. Finlandiya ve Almanya'da da emeklilik yaşı 65 ve 67'yi buluyor. Bizde ise 2008 sonrası için 61 (erkek) ve 58 (kadın) yaş şartı var. Almanya ve Finlandiya'da emekliliğine birkaç yıl kalanlara, "Alacağınız maaş her yıl için yüzde 2 eksik olacak. Kabul ederseniz emekli olun" deniliyor. Yani emekliliğine 2 yıl kalan yüzde 4, 3 yıl kalan yüzde 6 daha az maaşa razı oluyor. Finlandiya'da üstelik bu süre zarfında Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek maaşını eski haline getirme durumu da var.

İşte kamuoyunda merakla beklenen EYT konusunda çok konuşulacak o rapor:

1- EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SORUNU;

08/09/1999 tarihide 4447 sayılı yasa ile ülkemizde emeklilik sistemi değişmiştir. 08/09/1999 tarihine kadar kadınlar ve erkekler 18 yaş SGK işe başlama tarihlerine göre, kadınlar 20 yıl 5000 prim günü, erkekler 25 yıl 5000 prim gününe tabi olarak emekli olmaktaydı. 08/09/1999 tarihinde 4447 sayılı yasa ile bu sitem değişmiş kadınların ve erkeklerin sigortalılık sürelerine yaş şartı eklenmiştir. Bu değişiklikle kadınların kademeli olarak 58, erkeklerin ise emeklilikleri 60 yaşına kadar uzatılmıştır. Aslında Fazilet Partisi düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesine gitti ve Anayasa Mahkemesi kadınlarda emeklilik yaşının 58, erkeklerde 60 yaş olmasını kabul etmedi. 23/02/2001 tarihli kararında yürütmeyi durdurdu. Yapılan düzenleme ile kademeli sistem getirildi. 1 Haziran 2002 tarihinde 08/09/1999 öncesi işe başlayanlarda kademeli emeklilik sistemi devreye girmiş oldu.

İlk SGK işe başlama tarihi sigortalının işverenle yaptığı sözleşme dışında, emeklilik açısından Devletle de yapmış olduğu sözleşmedir. İlk işe başlama tarihine göre emekli olacağını bilen milyonlarca çalışanın emekli olacağı tarihin değişmesi büyük mağduriyetler doğurmuştur.

Emekli olacağı yaştan 5 yıl 8 yıl 13, 15 yıl daha geç emekli olmak başlı başına mağdur olmaktır. 08/09/1999 tarihinde yapılan değişikliklerin geçmişe dönük olarak uygulaması vatandaşların vicdanında yara açmıştır. Yasayı çıkartan dönemin koalisyon hükümeti barajın altında kalmıştır.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SAYISI-MALİYETİ

Ülkemizde 2000 yılında,

- SSK'lı çalışan sayısı; 5.254.125 kişi

- İsteğe Bağlı SSK ödeyenler; 843.957 kişi

- Tarım sigortası ödeyenler 184.675 kişi

- Bağ-kur ödeyenler 2.220.014 kişi

- Emekli Sandığı sayısı 2.163.698 kişi

- Tarım Bağ-Kur 876.148 kişi

- İsteğe Bağlı Bağ-Kur 216.532 kişi

- Toplam 11.759.149 Kişi

- 2000 yılında emekli sayısı 5.913.706 kişi

- 2018 sonu itibariyle emekli sayısı 11.867.931 kişi

- 2000-2018 arası emekli olanların sayısı 5.954.225 kişi

- 2000 yılında toplam çalışan 11.759.149 kişinin 5.954.225'i emekli olmuş

- 2018 sonu itibariyle emeklilikte yaşa takılanların sayısı 5.954.225 kişi

- Ülkemizde her ay 50 bin kişi emekli oluyor 2001 Ağustos sonu itibariyle emekli olanların sayısı 400 bin kişidir.

- 1 Eylül 2019 emeklilikte yaşa takılanların sayısı 5.404.924 kişidir

- Yasa çıkarsa 5 milyon 404 bin kişinin emekli olursa maliyeti

Ortalama Emekli Maaşı 1600TL* Toplam EYT sayısı 5.404.924= 8.647.878TL

Yıllık EYT Maliyeti 8.647.878.400*12= 103.774.540.800TL'dir.

Ancak bugün yasa çıkarsa 5 milyon 404 bin kişinin hemen emekli olması mümkün değildir.

*İlk İşe başlama tarihi stajyer ve çırak olanların her ne kadar işe başlama tarihleri 08/09/1999 öncesi olsa da emeklilikte bu kişiler emeklilik hakkı elde edemezler,

*Prim günü eksik olanlar emeklilik hakkı elde edemezler.

*Sigortalılık süresi erkeklerde 25 yıl istenir 1 Eylül 1994 sonrası sigortalı olan erkekler her ne kadar yaşını ve prim gün sayısını tamamlarsa da 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamadıkları için emekli olamazlar

*Emekli sandığına tabi çalışan kadın ve erkekler emekli olduklarında çalışırken aldıkları maaşın yarısını emekli olduklarında alacaklarından emeklilik hakkından yararlanacakların oranı yüzde 10-15'ler civarında olacaktır.

*Bağ-Kur'da kadınların 20 yıl 7200 prim günü, erkeklerin ise 25 yıl 9000 prim günü tamamlayanların sayısı tüm Bağ-Kur'lular da yüzde 25 civarındadır.

Bu durumda Emeklilikte Yaşa Takılanların emekliliği en az 10 yıllık süreye yayılacaktır.

Yasa çıkarsa emekli olacakların sayısı 750 bin ile 1 milyon kişi aralığındadır.

Gerçek aylık maliyeti 750.000*1600=1 milyar 200 milyondur.

Gerçek yıllık maliyet 1.200.000.000*12=14 milyar 400 milyon civarındadır.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILMAK NE DEMEK?

E-devlet platformunda (turkiye.gov.tr) 4A, 4B veya 4C hizmet dökümünüzdeki bilgilere göre "normal şartlarda ne zaman emekli olurum?" aracı iş gününüzü ve emekli olabileceğiniz yılı gösterir. Söz konusu araçta iş gününüzün emekli olabileceğiniz yaştan önce biteceğini görebilirsiniz. İşte emeklilikte yaşa takılmak buna deniyor. Yani emekli olmak için gerekli asgari iş gününü tamamladıktan sonra yasaya göre emekli olabileceğiniz yaşı beklemeniz gerekiyor.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKINLAR NE İSTİYOR?

Seslerini duyurmaya çalışan EYT'ler düzenledikleri online imza kampanyası ile özellikle erken emeklilik istemedikleriniz, 1999 yılında çıkan 4477 sayılı yasanın geriye doğru işletilmesi nedeniyle mahrum kaldıklarını belirttikleri haklarını geri istediklerini ifade ediyorlar. 19 Kasım 2018 itibari ile EYT online imza kampanyasına 70 binden kişi imza verdi.

TÜRKİYE'DE EMEKLİLİK YAŞI KAÇTIR?

Geçtiğimiz yıllar içinde emekli olabilmek için şart koşulan prim miktarı artırılmış ve emeklilik yaşı da ileri çekilmiştir. Peki şu an emeklilik yaşı kaçtır? İş gününü dolduranlar emekli olmak için kaç yaşına kadar beklemek durumundalar?

Türkiye'de sosyal güvenlikle ilgili değişen kanunlar nedeniyle şu an herkes için emeklilik şartları aynı değil. Emekli olacağınız yaş sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihe ve cinsiyetinize göre farklılık gösteriyor:

ERKEN EMEKLİLİK

Bu sigorta kurumlarının amaçları aynı olsa da gerek işleyişlerinden gerek ücretlerinden oldukça aralarında ayrılmaktadır. En çok bilinen sigorta kurumları SSK ve Bağ-Kur' dur bu iki sigorta kurumları kişinin emekli olabilmesi için oldukça çok imkan sağlar ve kişi adına geleceğe yatırım yapar. Ancak SSK ' lı olmak isteyen bir kişinin bir kurum ya da kuruluşta işe başlaması ve iş verenini kendi adına bu primlerinin ödemesi gerekmektedir. Kişi bu şekilde hizmet yılını doldurarak emekli olabilir. Bağ-Kur ise kişi öncelikle bir kurum ya da kuruluş açmalıdır. Ve burada hizmet vermeye başladıktan sonra kendi adına yatırdığı primlerle emekli olabilme imkanı kazanır. Bu kurulardan erken emekli olabilmek için ise ortak bir kriterleri vardır. Bu kriter ise kişinin bir an önce sigortasının başlatılmış olması gerekmektedir. İş hayatına ne kadar erken atılırsa kişi o kadar erken emekli olabilme imkanına sahip olabilir.

Emeklilik yaşı 1 Ocak 2036 itibariyle her 2 yılda 1 yaş yükselecek. Kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 olan emeklilik yaşı çalıştıkları statüde emeklilik için gerekli olan prim gününü doldurdukları tarihteki yaş şartına bağlı olarak belli olacak.

Günün Manşetleri

TÜM MANŞETLER