Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor! Kendi isteğiyle işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?

Kıdem tazminatı için işten çıkış şekliniz önemli. Belli durumlarda kendi ayrılan da, işten çıkartılan da alabiliyor. Yasalarımıza göre kıdem tazminatı almak için en az 1 yıl çalışmış olmak ve kendi istek ve kusuru dışında işten çıkartılmak gerekiyor. Ancak bazı istisnalar da bulunuyor. Peki bu istisnalar neler? Hangi şartlarda çalışan kıdem tazminatını alabiliyor? İşte çalışanlara tazminat rehberi...

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 15 Eylül 2019 Güncelleme 15 Eylül 2019, 07:56
Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor! Kendi isteğiyle işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?

İÇİNDEKİLER

Milyonlarca çalışan için kıdem tazminatı önemli bir güvence. 1 yılı dolduran her çalışan, birikmiş tazminatının hesabını yapıyor. Peki tazminat nasıl hesaplanıyor, kimler alabiliyor? İşte sorularınızın yanıtları:
KİMLER ALABİLİR?
Kıdem tazminatını aynı işyerinde en az 1 yılı doldurmuş olan çalışanlar alabiliyor. 1 yılı doldurmamış çalışanlar, ayrıldıklarında tazminat alamıyor.
ŞARTLARI VAR MI?
Genel anlamıyla kıdem tazminatını alabilmek için kişinin kendi istek ve kusuru dışında işten çıkartılması gerekiyor. İşçi herhangi bir sebep olmadan istifa edip ayrılırsa, kıdem tazminatı alamıyor.
KENDİ İSTEĞİ İLE AYRILANLAR ALAMIYOR MU?
Genel anlamıyla baktığınızda istifa edenler kıdem tazminatı alamıyor. Ancak bunun istisnaları var.
İş Kanunu 24. Madde'de sayılan haklı fesih şartlarının oluşması durumunda istifa edenler tazminat alabiliyor.
● Emekli olanlar kendi istekleriyle ayrılıp tazminat alabiliyor.
● Zorunlu askerlik görevine gidenler ayrılıp tazminat alabiliyor.
● Evliliğinin üzerinden 1 yıl geçene kadar ayrılan kadın çalışanlar tazminat alabiliyor.
● 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar SGK'dan 15 yıl 3600 gün şartlarını tamamladıklarına dair yazı aldıktan sonra kendi istekleriyle ayrılıp tazminat alabiliyor.
● Vefat halinde de yakınlarına tazminat ödeniyor.
DOĞUM YAPAN KADINLAR TAZMİNAT ALABİLİR Mİ?
Bu sebeple işten ayrılma durumunda kıdem tazminatı alınamıyor. Sağlık sebepleri ile tazminat alınabilmesi için belli şartlar bulunuyor. Bunun için işyerinde bir hastalık bulaşma riski olması gerekiyor. Bunun dışındaki sağlık sorunları (malullük ve sakatlık hariç) tazminat alma gerektirmiyor.
TAZMİNAT NASIL HESAPLANIYOR?
Kıdem tazminatı hesabı yapılırken işçinin çalıştığı süreye bakılıyor. Her yıl için son brüt maaşından bir maaş hesaplanıyor. 1 yılı tamamlamayan süreler de hesaba katılıyor.
GİYDİRİLMİŞ BRÜT ÜCRET NEDİR?
Kıdem tazminatında kullanılacak brüt ücret sadece maaştan oluşmuyor. Çalışana düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen ödemeler (yol parası, yemek parası, düzenli ödenen ikramiyeler gibi) brüt ücrete ekleniyor.
TAZMİNAT MİKTARINDA BİR SINIR VAR MI?
Evet. Kıdem tazminatında bir tavan bulunuyor. Maaş ne kadar olursa olsun brüt ücret bu belirlenen rakamı aşamıyor. Basın İş Kanunu'na tabi çalışan gazetecilerde ise tazminat tavanı uygulanmıyor.
TAZMİNATTAN HANGİ KESİNTİLER YAPILIYOR, TAKSİT OLUYOR MU?
Kıdem tazminatından damga vergisi dışında kesinti olmuyor. İşveren tazminatı hemen ve tek seferde bankaya yatırarak ödemek zorunda. İşçinin rızası olmadan taksit yapılamıyor.
TAZMİNAT ALMANIN SINIRI VAR MI? HER İŞYERİNDEN ALINABİLİR Mİ?
Tazminat almanın bir sınırı yok. Şartlar oluştuktan sonra her iş değiştirdiğinizde tazminat alabilirsiniz. Tabii son işyerinizdeki çalışmanın 1 yılı doldurması gerekiyor.
İŞYERi KAPANSA YA DA iFLAS ETSE TAZMİNAT HAKKI KAYBOLUYOR MU?
İşyerinin kapanması, iflas etmesi ya da başkasına devredilmesi, satılması gibi durumlar kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırmıyor.
GAZETECİLERDE KIDEM TAZMİNATI FARKLI MI?
Basın İş Kanunu'na tabi çalışan gazetecilerde tazminat hak etme süresi farklı. Meslekte en az 5 yıl çalışmış olan gazetecilere kıdem tazminatı hakkı veriliyor. Bu süre son gazetedeki değil, meslekteki kıdemine göre belirleniyor.


ekonomi@takvim.com.tr

FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR -TAKVİM'E SORUN