Ekonomi yönetimi hızla Türk Lirası'nı özendirici tedbirleri hayata geçiriyor. Kamu ihalelerinde TL zorunluluğu başta olmak üzere önümüzdeki dönemde
dolara altı koldan satış baskısı oluşacak.
Varlık barışından gelecek paranın hızla ekonomiye kazandırılması ile piyasada dövizde satış baskısını artırması bekleniyor. Ayrıca Rusya, Çin ve İran ile TL ile ticaretin artırılması, TMSF'nin tahsilatlarını TL ile yapacak olması ve AVM ve ofis kiralarında TL kullanımını özendirilmesi dövizin belini bükecek. İşte dövizin belini bükecek altı hamle:
1- KAMU İHALELERİNE TÜRK LİRASI ZORUNLULUĞU
Kamu ihalelerine yönelik Türk Lirası ve yabancı para ile ilgili çok sayıda yönetmelik ve tebliğde değişikliğe gidildi. Kamu İhale Kurumu'nun (KİK) 'Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik' ile 'Yabancı para birimi cinsinden teklif verilebilecek durumlarda ise ilk ilan veya davet tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan Merkez Bankası çapraz kuru üzerinden tekliflerin değerlendirilmesinde esas alınacak para birimine çevrilerek' ibaresi yürürlükten kaldırıldı. Yönetmelik değişikliğine göre istekliler teklifini gösteren fiyatlar ve bunların toplam tutarlarını Türk Lirası olarak verecek. Sözleşme konusu işin ödemelerinde TL kullanılacak. Benzer değişiklik 'Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde' yapıldı. Resmi Gazete'de yer alan düzenleme ile 'Kamu İhale Genel Tebliği'nde de dövizle ilgili cümlelerde ifade değişitliğine gidildi.
2- 100 MİLYAR DOLARLIK VARLIK BARIŞI ÇIKARMASI
Yurt dışındaki birikimlerin Türk ekonomisine kazandırılması amacıyla çıkarılan 'Varlık Barışı'nda Maliye tanıtım atağı başlıyor. 31 Aralık tarihinde bitecek başvuru süresi için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) farklı ülkelerde tanıtım faaliyetleri yürütecek. Ekonomi yönetimi başvuruları yıl sonuna kadar devam edecek olan varlık barışı uygulamasından rekor miktarda başvuru bekliyor. Kaynaklar 100 milyar liralık beyanın üzerine çıkılabileceğini hesaplıyor.
3- RUSYA, ÇİN VE İRAN İLE TL TİCARETİ
Türk Lirası'nı özendirici döviz kullanımını azaltıcı çalışmalar kapsamında dış ticarette
doları rafa kaldıracak adımlar atılıyor. Ekonomi Bakanlığı'nın çalışması ile milli para birimleri ticarette daha fazla kullanılacak. Öncelikli olarak Rusya ve İran gibi ihracat ve ithalatın fazla olduğu ülkelerle olan alışverişte TL'nin ağırlık kazanması için çalışma yürütülüyor. Bu kapsamda örneğin İran'dan alınan doğalgaz için TL üzerinden ödeme yapılırken, bu tutara karşılık İran'da Türkiye'den müteahhitlik veya farklı hizmetler alabilecek. Benzer bir uygulama Rusya, Çin ve Güney Kore ile de artırılacak. Hali hazırda İran'dan alınan petrol için ödemelerin kısıtlı bir tutarı milli para birimiyle yapılıyor. Tamamen sisteme geçilmesi için Merkez Bankası ile Ekonomi Bakanlığı yetkilileri taraflarla görüşme yürütüyor. Türkiye 2002 yılında dış ticaretini yüzde 0.6'sını TL ile yaparken bu oran 2016 yılının ilk 9 ayı itibarıyla yüzde 6.1'e yükseldi.