Sağlık Bakanlığı Toplum Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, köy okullarıyla 15 Şubat'ta başlanacak yüz yüze eğitim sürecinin, öğretmenlere bu günlerde uygulanmaya başlanacak yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısıyla kolaylaşacağını bildirdi.
Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Dekanı olarak da görev yapan İlhan, yarı yıl tatili sonrası yüz yüze eğitime geçilmesi öncesi alınacak tedbirler ve öğretmenlere aşı uygulamasına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Köy okulları ve anaokullarında 15 Şubat'ta, ilkokullar ile 8. ve 12. sınıflarda ise 1 Mart'ta yüz yüze eğitime başlanacağını hatırlatan İlhan, çocukların eğitimlerinden geri kalmamasının öncelikli stratejiler içinde yer aldığını vurguladı.
Bu süreçte tedbirlerin uygulanmasının şart olduğunun altını çizen İlhan, "Bu noktada çocuklar eğitimlerinden geri kalmasın derken bu önlemlerin ihmal edileceği anlamına gelmiyor. Gerek çocuklarımız, gerek öğretmenlerimiz gerekse velilerimizin önlemlerini almaları gerekiyor." diye konuştu.
Prof. Dr. İlhan, Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığının hazırladığı rehberlerde, okullarda maske ve dezenfektan bulundurulması, sınıflarda kalabalığa izin verilmemesi, toplu bir araya gelinecek ve yüksek sesli etkinliklerin yapılmaması, çocukların diğer sınıflarla aynı koridoru kullanmaması, sırayla teneffüse çıkması gibi önlemlerin olduğunu hatırlattı.
"ÖĞRETMENLERİN, SÜRECİN BAŞINDA AŞILANMASI DOĞRU"
Türkiye'de Kovid-19'a karşı toplumsal bağışıklama için aşılamanın 14 Ocak'ta sağlık çalışanlarıyla başladığını hatırlatan İlhan, yüz yüze eğitime geçiş sürecinde öğretmenlerin aşılanmasına yönelik hazırlıklara ilişkin bilgi verdi.
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk'un öğretmenlerin aşılamada öncelikli gruplar içine alınması önerisi olduğunu kaydeden İlhan, "Bir kurum örneğin, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı o kurumda çalışan personelin listesini iletiyor. Milli Eğitim Bakanlığı da bir liste gönderecek. İletildikten sonra bu kişilerin listesi sisteme giriliyor." dedi.
Prof. Dr. İlhan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sisteme öğretmen kimlikleriyle tanımladığımız zaman, öğretmenlerimiz istedikleri sağlık kuruluşlarında aşılarını olabilecektir. Burası, Aile Sağlığı Merkezi, Aile Sağlığı Merkezi, şehir hastanesi, üniversite ya da özel hastane de olabilir. Böylece öğretmenlerimizin hızlıca aşılanmasıyla, okulların açılması yönünde süreç daha kolay hale gelebilir.
Aşılamanın sürecin başında yapılması doğru bir şey. Çünkü biliyoruz ki en iyi ve en yoğun antikor düzeyi, hatta şu anki bilgimize göre en uzun süre kalabilecek antikor düzeyi, bir doz aşıdan sonra ikinci doz aşının olması ve bu aranın 4 hafta olmasıyla ortaya çıkıyor. Ayrıca, 7-8 hafta arasında iyi bir antikor düzeyi başlıyor. O zaman hemen şubat başında aşılarsak, eğitimin yoğunlaştığı dönemde öğretmenlerimizin bir hayli kısmı aşılanmış olur."
"PANDEMİNİN BİR ANAYASASI YOK"
Okullarda yüz yüze eğitimin devamının hastalığın seyrine göre değişebileceğinin altını çizen İlhan, şunları kaydetti:
"Pandeminin bir anayasası yok, çok dinamik bir süreç ve değişebilir. Sayılara göre bakılarak ilerlendiği için ve toplumda olabildiğince az kişinin mağdur olabilmesi, çocukların eğitimlerinin devam etmesi amaçlandığından böyle bir yaklaşım benimseniyor. Yani, iki kere iki dört eder diye bir yaklaşım yok. Hastalık seyrine göre bir öneride bulunabiliriz.
Aynı zamanda il hıfzıssıhha kurulları özellikle bu konuda yetkili. Bu kurullar, bir okulda, ilde, ilçede ya da bir mahallede enfeksiyon çok görülüyorsa okulun genelini kapatabilir. Bundan sonra hastalığın çok fazla görülmesi halinde tamamen yine farklı bir karar da alınabilir, bunun bir engeli yok."
KİM NE ZAMAN AŞI OLACAK?
Sağlık Bakanlığı tarafından aşı uygulanacak meslek grupları açıklandı. Aşı uygulanacak grup sıralaması tablosu covid19asi.saglik.gov.tr adresinden paylaşıldı.
Buna göre 1. aşamada:
A. Sağlık kurumunda çalışanlar (kamu, özel, üniversite, vakıf vb. tıp fakültesi ve diş hekimliği fakültesi stajyer öğrencileri dahil), tüm (kamu, serbest eczane çalışanları (eczacı ve kalfalar dahil),
B. Yaşlı, engelli, koruma, evleri gibi yerlerde kalan ve çalışanlar
C.65 yaş üstü bireyler; C1- 85 < yaş="" üstü="" bireyler,="" c2-="" 80-84="" yaş="" arası="" bireyler,="" c3-="" 75-79="" yaş="" arası="" bireyler,="" c4="" -="" 70-74="" yaş="" arası="" bireyler,="" c5-="" 65-69="" yaş="" arası="">
2. aşamada:
A. Hizmetin sürdürülmesi için öncelikli sektörler: A1- Milli Savunma Bakanlığı, A2 - İçişleri Bakanlığı, A3 - Kritik görevlerdeki kişiler, A4 - Zabıta, özel güvenlik, A5- Adalet Bakanlığı, A6 - Cezaevi, A7 - Eğitim sektörü (öğretmenler ve öğretim üyeleri), A8 - Gıda sektörü (SGK kayıtlarına göre) çalışanları (fırın, yemek fabrikaları, gıda imalathaneleri, ambalajlanmış su üreticileri vb.), A9 - Taşımacılık (SGK kayıtlarına göre) sektöründe çalışanlar
B.50-64 yaş arası bireyler: B1- 60-64 yaş arası bireyler, B2- 55-59 yaş arası bireyler, B3- 50-54 yaş arası bireyler.
3.aşamada:
A. Kronik hastalığı olan kişiler: A1a - 40-49 yaş arası bireyler, A1b - 30-39 yaş arası bireyler, A1c - 18-29 yaş arası bireyler
B. Diğer gruplar: B1- 40-49 yaş arası bireyler, B2-30-39 yaş arası bireyler, B3- 18-29 yaş arası bireyler
Tabloda dördüncü aşamada ise aşılanma sırası geldiği halde zamanında aşı yaptırmayanların yapılacağı belirtildi.
Sitede ayrıca aşı süreci ve aşının olası yan etkilerine dair ayrıntılarda anlatıldı. Sağlık Bakanlığı'nın aşı süreciyle ilgili yayınladığı bilgilendirme şöyle:
COVID-19 pandemisi, ciddi bir halk sağlığı acili olarak ortaya çıkmış ve yanıt verilmesi gereken bir sürecin başlatılmasına neden olmuştur. 11 Mart 2020 tarihi itibarıyla da Dünya Sağlık Örgütü bu olayı Uluslararası Sağlık Tüzüğü'ne istinaden halk sağlığı acili olarak ilan etmiştir. Bu süreç, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Bakanlığımız tarafından yakından takip edilmektedir. COVID-19 pandemisine yanıt vermek amacıyla Bakanlığımız tarafından gerçekleştirilmesi planlanan müdahalelerden biri de kitlesel COVID-19 aşılamasıdır.
Hastalığa maruz kalma, hastalığı ağır geçirme ve bulaştırma riskleri ile hastalığın toplumsal yaşamın işleyişi üzerindeki olumsuz etkisi değerlendirilerek COVID-19 aşısı uygulanacak gruplar belirlenmiş olup bu gruplara sırasıyla uygulanacaktır.
COVİD-19 AŞISI SONRASI YAN ETKİLER
Bugüne kadar COVID-19 aşılarına yönelik gerek yürütülen klinik çalışmalarda gerekse mevcut aşı uygulamalarında ciddi yan etkilere rastlanmamıştır. Aşılama sonrasında görülen yan etkiler sıklıkla hafiftir.
Bunlar; yorgunluk, baş ağrısı, ateş, titreme, kas/eklem ağrısı, kusma, ishal, aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik gibi hafif yan etkilerdir. Ancak nadir de olsa alerjik reaksiyonların olabileceği göz ardı edilmeden aşı uygulamasından sonra bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması ve hekime yakın zamanda aşı olunduğu bilgisinin iletilmesi unutulmamalıdır.
YAN ETKİLERLE KARŞILAŞILDIĞINDA YAPILACAKLAR
Aşı sonrasında sık olarak karşılaşılabilecek durumlar ve bu hafif durumlara yönelik destekleyici yaklaşımlar şunlardır:
• Aşı uygulanan bölgede ağrı/şişlik/kızarıklık: Aşı uygulanan kolunuza yüksekte olacak şekilde pozisyon veriniz. Soğuk uygulama yapınız. (Örnek: Soğuk suyla ıslatılmış bir havlunun aşı yapılan bölgeye uygulanması vb. Bu sırada cilde doğrudan buz temas ettirilmesinden kaçınılmalıdır.) Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Yorgunluk: İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz.
• Hafif ateş, titreme: İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Baş ağrısı: Parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
• Kas/eklem ağrısı: İstirahat ediniz, yeterli sıvı aldığınızdan emin olunuz, parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanabilirsiniz.
•Kusma, ishal: Bol sıvı takviyesi yapabilirsiniz, beslenmenizi ishal diyetine uygun olarak düzenleyebilirsiniz. Ağızdan sıvı ve gıda alınamayacak kadar kusma olması durumunda sıvı kaybı olabileceğinden sağlık kuruluşuna başvurunuz.
COVID-19 aşısı uygulamasından sonra bunların dışında aşıyla ilişkili olabileceği düşünülen bir rahatsızlık hissedilmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
